Sociologisch Xenocentrisme

Xenocentrisme is een cultureel gebaseerde neiging om andere culturen hoger te waarderen dan de eigen, wat op verschillende manieren kan uitkomen. In de Verenigde Staten wordt bijvoorbeeld vaak aangenomen dat Europese producten zoals wijn en kaas superieur zijn aan producten die lokaal worden geproduceerd.

In meer extreme zin kunnen sommige culturen andere culturen idoliseren, zoals het Japanse anime-genre dat Amerikaanse schoonheid in zijn kunst idoolt, waarbij het de nadruk legt op kenmerken zoals grote ogen, hoekige kaken en lichte huid.

Xenocentrisme dient als een antithese tegen etnocentrisme, waarbij een persoon gelooft dat zijn of haar cultuur en haar goederen en diensten superieur zijn aan die van alle andere culturen en mensen. Xenocentrisme steunt in plaats daarvan op een fascinatie voor de cultuur van anderen en een minachting voor zichzelf, vaak aangespoord door grove onrechtvaardigheid van de overheid, verouderde ideologieën of onderdrukkende religieuze meerderheden.

Consumentisme en Xenocentrisme

Men zou kunnen zeggen dat de hele wereldeconomie op xenocentrisme vertrouwt om het vraag- en aanbodmodel internationaal te laten functioneren, hoewel het concept van niet-inheemse goederen een soort belemmering vormt voor deze theorie.

Toch zijn de internationale markten afhankelijk van de verkoop van hun producten als "de beste ter wereld" om buitenlandse consumenten te vangen en hen extra verzendkosten te laten betalen om het goed of de dienst naar het buitenland te vervoeren. Daarom heeft Parijs bijvoorbeeld zijn unieke mode en geuren die uniek zijn alleen beschikbaar in Parijs.

Evenzo berust zelfs het begrip champagne op een etnocentrisch idee dat de druiven die in hun specifieke mousserende wijn gaan, zo uniek en perfect zijn dat niemand behalve de champagne uit Frankrijk hun mousserende wijn Champagne kan noemen. Omgekeerd kondigen consumenten wereldwijd de champagne aan als de best beschikbare, in dit geval een xenocentrisch idee van wijn aannemend.

Culturele impact

In sommige extreme gevallen van xenocentrisme kan de impact op de lokale cultuur van de mensen die de culturen van anderen begunstigen verwoestend zijn, soms zelfs de cultuur volledig teniet doen ten gunste van de meer gewenste tegenhanger ervan.

Neem het Amerikaanse ideaal van 'het land van kansen', waarbij nieuwkomers uit alle verschillende culturen elk jaar naar de Verenigde Staten emigreren in de hoop 'een nieuw leven te beginnen' en de 'Amerikaanse droom' te verwezenlijken. Daarbij moeten deze immigranten vaak hun eigen cultuur verlaten om hun Amerikaanse idealen over te nemen. 

Na verschillende generaties van dit Amerikaanse idealisme, deze xenocentrische notie dat de Verenigde Staten een cultuur van een betere kwaliteit van leven bieden, is de oorspronkelijke cultuur van die groep mensen die in de Verenigde Staten wonen bijna volledig uitgestorven, op enkele na, misschien shared-tradities.

Een ander nadeel van xenocentrisme is dat vaak culturele toe-eigening in plaats van waardering het gevolg is van deze liefde voor de cultuur van anderen. Neem bijvoorbeeld mensen die Indiaanse hoofdtooien bewonderen en dragen ze naar muziekfestivals - hoewel dit lijkt alsof het een cultuur op prijs stelt die volgens de persoon betere mode heeft dan zijn of haar Europese cultuur zegt, het dient eigenlijk om de heilige niet te respecteren aard van dat object voor indianen.