Bilaterale symmetrie

Bilaterale symmetrie is een lichaamsplan waarin het lichaam kan worden verdeeld in spiegelbeelden langs een centrale as.

In dit artikel kunt u meer leren over symmetrie, voordelen van bilaterale symmetrie en voorbeelden van zeeleven die bilaterale symmetrie vertonen.

Wat is symmetrie?

Symmetrie is de rangschikking van vormen of lichaamsdelen zodat ze aan elke zijde van een scheidslijn gelijk zijn. In een dier beschrijft dit de manier waarop zijn lichaamsdelen zijn gerangschikt rond een centrale as. 

Er zijn verschillende soorten symmetrie te vinden in mariene organismen. De twee hoofdtypen zijn bilaterale symmetrie en radiale symmetrie, maar organismen kunnen ook pentaradiale symmetrie of biradiale symmetrie vertonen. Sommige organismen zijn asymmetrisch. Sponzen zijn het enige asymmetrische zeedier.

Definitie van bilaterale symmetrie

Bilaterale symmetrie is de opstelling van lichaamsdelen in linker- en rechterhelften aan weerszijden van een centrale as. Wanneer een organisme bilateraal symmetrisch is, kunt u een denkbeeldige lijn (dit wordt het sagittale vlak genoemd) trekken van de punt van zijn snuit naar de punt van zijn achterkant, en aan weerszijden van deze lijn zijn helften die spiegelbeelden zijn van elkaar.

In een bilateraal symmetrisch organisme kan slechts één vlak het organisme in spiegelbeelden verdelen. Dit kan ook links / rechts symmetrie worden genoemd. De rechter en linker helften zijn niet precies hetzelfde. De rechterflipper van een walvis kan bijvoorbeeld een beetje groter of anders gevormd zijn dan de linkerflipper. 

Veel dieren, waaronder mensen, vertonen bilaterale symmetrie. Het feit dat we een oog, arm en been hebben op ongeveer dezelfde plaats aan elke kant van ons lichaam, maakt ons bijvoorbeeld bilateraal symmetrisch.

Bilaterale Symmetrie Etymologie

De term bilateraal kan worden herleid tot het Latijn bis ("twee") en latus ("kant"). Het woord symmetrie komt van de Griekse woorden syn ("samen") en Metron ("meter").

Kenmerken van dieren die bilateraal symmetrisch zijn

Dieren die bilaterale symmetrie vertonen, hebben typisch kop- en staart (voorste en achterste) gebieden, een boven- en een onderzijde (dorsaal en ventraal) en linker- en rechterzijden. De meeste hebben een complex brein dat zich in het hoofd bevindt, dat deel uitmaakt van een goed ontwikkeld zenuwstelsel en mogelijk zelfs de rechter- en linkerkant heeft. Ze hebben meestal ook ogen en een mond in deze regio.

Naast een meer ontwikkeld zenuwstelsel, kunnen bilateraal symmetrische dieren sneller bewegen dan dieren met andere lichaamsplannen. Dit bilateraal symmetrische lichaamsplan is mogelijk geëvolueerd om dieren te helpen voedsel beter te vinden of te ontsnappen aan roofdieren. Ook betekent het hebben van een kop en staartgebied dat afval wordt geëlimineerd in een andere regio dan waar voedsel wordt gegeten - zeker een voordeel voor ons! 

Dieren met bilaterale symmetrie hebben ook een beter gezichtsvermogen en gehoor dan dieren met radiale symmetrie.

Voorbeelden van bilaterale symmetrie

Mensen en vele andere dieren vertonen bilaterale symmetrie. In de oceaanwereld vertonen de meeste zeedieren, inclusief alle gewervelde dieren en sommige ongewervelde dieren bilaterale symmetrie. Hierna volgen voorbeelden van zeeleven die op deze site zijn geprofileerd en die bilaterale symmetrie vertonen:

  • Zeezoogdieren
  • Zeeschildpadden
  • Vis
  • kreeften
  • Cephalopods
  • naaktslakken
  • Stekelhuidigen - hoewel ze pentaradiale (5-zijdige) symmetrie hebben als volwassenen, zijn stekelhuidigenlarven bilateraal symmetrisch.

Referenties en verdere informatie

  • Morrissey, J.F. en J.L. Sumich. 2012. Inleiding tot de biologie van het mariene leven (10e editie). Jones & Bartlett Leren. 467pp.
  • Natuurlijk geschiedenismuseum. Bilaterale symmetrie. Bezocht op 16 juni 2015.
  • Prosser, W. A. ​​M. 2012. Dierlijke lichaamsplannen en beweging: Symmetrie in actie. Decoded Science. Bezocht op 28 februari 2016.
  • Universiteit van Californië Museum voor paleontologie. Bilaterale (links / rechts) symmetrie. Evolutie begrijpen. Bezocht op 28 februari 2016.