Een protestant is iemand die een van de vele takken van het protestantisme volgt, de vorm van het christendom die werd gecreëerd tijdens de Reformatie van de 16e eeuw en verspreid over Europa (en later, de wereld). De term protestant werd in de 16e eeuw in gebruik en, in tegenstelling tot veel historische termen, kun je met een beetje giswerk achterhalen wat het betekent: het gaat eenvoudigweg over 'protest'. Protestant zijn was in wezen protestant zijn.
In 1517 sprak de theoloog Martin Luther zich uit tegen de gevestigde Latijnse Kerk in Europa over aflaten. Er waren eerder veel critici van de katholieke kerk geweest en velen waren gemakkelijk verpletterd door de monolithische centrale structuur. Sommigen waren verbrand en Luther zag hun lot tegemoet door een open oorlog te beginnen. Maar de woede over veel aspecten van een kerk die als corrupt en venal werd beschouwd, groeide, en toen Luther zijn stellingen aan een kerkdeur vastspijkerde (een gevestigde manier om een debat te beginnen), ontdekte hij dat hij voldoende sterke klanten kon krijgen om hem te beschermen.
Toen de paus besloot hoe het beste met Luther om te gaan, ontwikkelden de theoloog en zijn collega's effectief een nieuwe vorm van de christelijke religie in een reeks geschriften die opwindend, waanzinnig waren en die revolutionair zouden zijn. Deze nieuwe vorm (of liever, nieuwe vormen) werd overgenomen door vele prinsen en steden van het Duitse rijk. Debat volgde, met de paus, keizer en katholieke regeringen aan de ene kant en leden van de nieuwe kerk aan de andere kant. Dit betekende soms echt debat in de traditionele zin van mensen staan, hun mening uitspreken en een andere persoon laten volgen, en soms ging het om het scherpe einde van wapens. Het debat had betrekking op heel Europa en daarbuiten.
In 1526 gaf een bijeenkomst van de Rijksdag (in de praktijk een vorm van Duits imperiaal parlement) het reces van 27 augustus uit, waarin stond dat elke individuele regering binnen het rijk kon beslissen welke religie ze wilden volgen. Het zou een triomf van religieuze vrijheid zijn geweest, als het had geduurd. Een nieuwe Rijksdag die in 1529 bijeenkwam, was echter niet zo ontvankelijk voor de Lutheranen en de keizer annuleerde de pauze. In reactie hierop gaven de volgelingen van de nieuwe kerk het protest uit, dat protesteerde tegen de annulering op 19 april.
Ondanks verschillen in hun theologie, voegden Zuid-Duitse steden zich in lijn met de Zwitserse hervormer Zwingli bij andere Duitse mogendheden die Luther volgden om zich als één bij het protest aan te melden. Ze werden dus bekend als protestanten, degenen die protesteerden. Er zouden veel verschillende variaties van hervormd denken binnen het protestantisme zijn, maar de term bleef hangen voor de algemene groep en het concept. Luther (verbazingwekkend, als je bedenkt wat er in het verleden met rebellen was gebeurd) was in staat om te leven en te bloeien in plaats van gedood te worden. De protestantse kerk heeft zich zo sterk gevestigd dat er geen tekenen van verdwijnen zijn. Er waren echter oorlogen en veel bloedvergieten in het proces, inclusief de Dertigjarige Oorlog, die voor Duitsland even verwoestend is genoemd als de conflicten van de 21ste eeuw.