In de semantiek en de historische taalkunde verwijst semantische verandering naar elke verandering in de betekenis (en) van een woord in de loop van de tijd. Wordt ook semantische verschuiving, lexicale verandering en semantische progressie genoemd. Veel voorkomende soorten semantische verandering zijn verbetering, pejoratie, verbreding, semantische vernauwing, bleken, metafoor en metonymie.
Semantische verandering kan ook optreden wanneer moedertaalsprekers van een andere taal Engelse uitdrukkingen aannemen en deze toepassen op activiteiten of omstandigheden in hun eigen sociale en culturele omgeving.
Voorbeelden en waarnemingen van semantische verandering
"Twee bekende voorbeelden van semantische verschuivingen zijn populair gebleven sinds de oorlog in Vietnam havik kwam vaak worden gebruikt voor aanhangers van de oorlog en duif voor zijn tegenstanders, het uitbreiden van de betekenis van deze woorden vanuit de strijdlustige aard van haviken en de symbolisch vreedzame rol van duiven. Tegenwoordig gebruiken computergebruikers een muis en bladwijzer Internetadressen. Deze nieuwe betekenissen kwamen niet in de plaats van eerdere, maar hebben het toepassingsbereik van de woorden uitgebreid muis en bladwijzer." (Edward Finegan, Taal: de structuur en het gebruik, 6e ed. Wadsworth, 2012)
"Zoals elke taalverandering, wordt een semantische verandering niet tegelijkertijd door alle leden van een spraakgemeenschap verworven. Een innovatie komt een taal binnen en verspreidt zich door de spraakgemeenschap langs sociaal bepaalde lijnen. De oorspronkelijke betekenis van een vorm wordt niet onmiddellijk verdrongen door de vernieuwde betekenis, maar de twee bestaan al geruime tijd ... "Semantische verandering is geen betekenisverandering op zich, maar de toevoeging van een betekenis aan het semantische systeem of het verlies van een betekenis uit het semantische systeem terwijl de vorm constant blijft." (David P. Wilkins, "Natural Tendencies of Semantic Change and the Search for Cognates" in De vergelijkende methode herzien, ed. door M. Durie en M. Ross. Oxford University Press, 1996)
De rol van metafoor in semantische verandering
"Metafoor in semantische verandering omvat uitbreidingen in de betekenis van een woord die een semantische overeenkomst of verband suggereren tussen de nieuwe betekenis en de oorspronkelijke. Metafoor wordt beschouwd als een belangrijke factor in semantische verandering ... De semantische verandering van grijpen 'grijpen' om 'te begrijpen', kan dus worden gezien als een sprong over semantische domeinen, van het fysieke domein ('grijpen') naar het mentale domein ('begrijpen') ... Vaak genoemde voorbeelden van metaforische uitbreidingen betreffen uitdrukkingen voor 'naar doden': weggooien, iemand binnenlaten, liquideren, beëindigen, zorgen voor, elimineren en anderen." (Lyle Campbell, Historische taalkunde: een inleiding. MIT Press, 2004)
Semantische verandering in Singapore Engels
"Semantische verschuiving vindt ook plaats in bepaalde ordinate en superordinate zelfstandige naamwoorden. 'Christian' is bijvoorbeeld een superordinate term in het Brits-Engels en verwijst naar alle volgelingen van de christelijke religie, ongeacht tot welke tak of sekte ze behoren. In het Singaporees Engels , 'Christian' verwijst specifiek naar Protestant (Deterding, 2000). Evenzo verwijst 'alfabet' in het Engels naar het hele systeem van letters, terwijl het in het Singaporese Engels naar een van hen verwijst. Dit, in het Singaporese Engels, het woord 'alfabet' 'bestaat uit 8 alfabetten. " (Andy Kirkpatrick, Wereld Engels. Cambridge University Press, 2007)
De onvoorspelbaarheid van semantische verandering
"In de meeste gevallen is semantische verandering even wazig, tegenstrijdig en moeilijk te voorspellen als lexicale semantiek zelf. Dit is de reden dat na de eerste claims dat ze eindelijk succesvol met semantiek zullen omgaan, zowat alle taaltheorieën keren snel weer zoals gebruikelijk terug en concentreren zich op de structurele aspecten van taal, die systematischer zijn en daarom gemakkelijker te hanteren. " (Hans Henrich Hock en Brian D. Joseph, Taalgeschiedenis, taalverandering en taalrelatie. Walter de Gruyter, 1996)