Wat is een foliekarakter in de literatuur?

Heb je ooit een roman gelezen en vroeg je je af: 'Wat eet deze man?' Of 'Waarom dumpt ze hem niet gewoon?' Vaker wel dan niet is een 'folie'-personage het antwoord.  

Een foliekarakter is elk personage in de literatuur dat, door zijn of haar acties en woorden, de persoonlijke eigenschappen, kwaliteiten, waarden en motivaties van een ander personage benadrukt en rechtstreeks contrasteert. De term komt van de praktijk van de oude juweliers om edelstenen op folies te laten zien om ze helderder te laten schijnen. Evenzo 'verlicht' een foliekarakter in de literatuur een ander karakter.

Gebruik van foliekarakters

Auteurs gebruiken folies om hun lezers te helpen de belangrijke kwaliteiten, kenmerken en motivaties van de verschillende karakters te herkennen en begrijpen. Met andere woorden, foliekarakters helpen om uit te leggen waarom andere karakters doen wat ze doen.

Folies worden soms gebruikt om de relaties tussen de "antagonist" en "protagonist" karakters van een plot te verklaren. Een "hoofdrolspeler" is het hoofdpersonage van het verhaal, terwijl een "hoofdrolspeler" de vijand of tegenstander van de hoofdrolspeler is. De antagonist "antagoneert" de protagonist. 

Bijvoorbeeld, in de klassieke Lost Generation-roman 'The Great Gatsby', gebruikt F. Scott Fitzgerald de verteller Nick Carraway als folie voor zowel hoofdrolspeler Jay Gatsby als Jay's antagonist Tom Buchanan. Bij het beschrijven van de omstreden gedeelde liefde van Jay en Tom voor Tom's trofee-vrouw Daisy, beeldt Nick Tom af als een door Ivy League opgeleide atleet die zich gerechtigd voelt door zijn geërfde rijkdom. Nick voelt zich meer op zijn gemak bij Jay, die hij beschrijft als een man die "een van die zeldzame glimlachen had met een kwaliteit van eeuwige geruststelling erin ..."

Soms zullen auteurs twee karakters als folies voor elkaar gebruiken. Deze personages worden 'folieparen' genoemd. Bijvoorbeeld, in William Shakespeare's 'Julius Caesar' speelt Brutus folie voor Cassius, terwijl Antony's folie Brutus is. 

Folieparen zijn soms de hoofdrolspeler en antagonist van het verhaal, maar niet altijd. Opnieuw uit de veer van Shakespeare, in "The Tragedy of Romeo and Juliet", terwijl Romeo en Mercutio beste vrienden zijn, schrijft Shakespeare Mercutio als folie van Romeo. Door plezier te maken aan liefhebbers in het algemeen, helpt Mercutio de lezer de diepte van Romeo's vaak onlogisch wanhopige liefde voor Juliet te begrijpen.

Waarom folies belangrijk zijn

Auteurs gebruiken folies om lezers te helpen bij het herkennen en begrijpen van de eigenschappen, attributen en motivaties van de andere personages. Lezers die vragen: "Wat maakt hem of haar aan?" Moeten dus uitkijken naar folietekens om de antwoorden te krijgen.

Niet-menselijke folies

Folies zijn niet altijd mensen. Het kunnen dieren zijn, een structuur of een subplot, een 'verhaal binnen een verhaal' dat als een folie voor het hoofdplan dient. 

In haar klassieke roman 'Wuthering Heights' gebruikt Emily Bronte de twee aangrenzende huizen: Wuthering Heights en Thrushcross Grange als folies voor elkaar om de gebeurtenissen van het verhaal uit te leggen.

In hoofdstuk 12 beschrijft de verteller Wuthering Heights als een huis waar:

"Er was geen maan, en alles daaronder lag in mistige duisternis: geen licht glom uit een huis, ver of bijna alles was lang geleden gedoofd: en die op Wuthering Heights waren nooit zichtbaar ..."

De beschrijving van Thrushcross Grange, in tegenstelling tot de Wuthering Heights, creëert een rustige en vredige sfeer.

'De klokken van de Gimmerton-kapel klonken nog; en de volle, zachte stroom van de beek in de vallei kwam rustgevend op het oor. Het was een zoete vervanging voor het nog afwezige gemompel van het zomergebladerte, dat die muziek over de Grange verdronk toen de bomen in het blad stonden. "

De folies in deze instellingen helpen ook bij de ontwikkeling van de folies in de personages. De mensen uit Wuthering Heights zijn niet verfijnd en zijn folies voor degenen uit Thrushcross Grange, die een verfijnde aard vertonen..