Lexicale betekenis (woorden)

Lexicale betekenis verwijst naar de zin (of betekenis) van een woord (of lexeme) zoals het in een woordenboek voorkomt. Ook gekend als semantische betekenis, denotatieve betekenis, en centrale betekenis. Contrast met grammaticale betekenis (of structurele betekenis).

De tak van de taalkunde die zich bezighoudt met de studie van lexicale betekenis wordt genoemd lexicale semantiek.

Voorbeelden en observaties

"Er is geen noodzakelijke congruentie tussen de structurele en lexicale betekenissen van een woord. We kunnen een congruentie van deze betekenissen waarnemen, bijvoorbeeld in het woord kat, waarbij zowel structurele als lexicale betekenis naar een object verwijst. Maar vaak werken de structurele en lexicale betekenissen van een woord in verschillende of zelfs diametraal tegenovergestelde richtingen. Bijvoorbeeld de structurele betekenis van bescherming verwijst naar een object, terwijl de lexicale betekenis verwijst naar een proces; en omgekeerd, de structurele betekenis van (naar) kooi verwijst naar een proces, terwijl de lexicale betekenis verwijst naar een object.

"De spanning tussen structurele en lexicale betekenissen noem ik de antinomie tussen grammatica en het lexicon...

"Het essentiële aspect van de samenhang tussen structurele en lexicale betekenissen is dat lexicale betekenissen grammaticale regels beperken. Toch moeten we bij het verklaren van de wetten van de grammatica abstraheren van de lexicale beperkingen op de regels van de grammatica van individuele talen. De wetten van de grammatica kunnen niet zijn vermeld in termen van de lexicale beperkingen op de grammaticaregels van afzonderlijke talen. Deze vereisten zijn vastgelegd in de volgende wet:

Law of Autonomy of Grammar From the Lexicon

De betekenis van de structuur van een woord of een zin is onafhankelijk van de betekenissen van de lexicale tekens die deze structuur instantiëren."

(Sebastian Shaumyan, Tekenen, geest en realiteit. John Benjamins, 2006)

Het Sense Enumeration Model

"Het meest orthodoxe model van lexicale betekenis is het monomorfe, opsommingsmodel, volgens welke alle verschillende mogelijke betekenissen van een enkel lexicaal item in het lexicon worden vermeld als onderdeel van de lexicale invoer voor het item. Elke betekenis in de lexicale invoer want een woord is volledig gespecificeerd. In een dergelijke weergave zijn de meeste woorden dubbelzinnig. Dit account is conceptueel het eenvoudigst en het is de standaard manier waarop woordenboeken worden samengesteld. Vanuit het perspectief van een getypte theorie biedt deze weergave vele typen voor elk woord, één voor elke zin ...

"Hoewel conceptueel eenvoudig, kan deze benadering niet verklaren hoe sommige zintuigen intuïtief aan elkaar gerelateerd zijn en andere niet ... Woorden of, misschien beter gezegd, woorden die nauw verwante zintuigen hebben, zijn logisch polysemous, terwijl degenen die het label niet ontvangen per ongeluk polysemous of gewoon homoniem... Bank is een klassiek voorbeeld van een toevallig polysemisch woord ... Aan de andere kant, lunch, rekening, en stad zijn geclassificeerd als logisch polysemous. "(Nicholas Asher, Lexicale betekenis in context: een web van woorden. Cambridge University Press, 2011)

The Encyclopedic View

"Sommige, hoewel lang niet alle, semantici hebben voorgesteld dat lexicale betekenissen een encyclopedisch karakter hebben (Haiman 1980; Langacker 1987). De encyclopedische visie op lexicale betekenis is dat er geen scherpe scheidslijn is tussen dat deel van de betekenis van een woord dat 'strikt linguïstisch' (de woordenboekweergave van lexicale betekenis) en dat deel dat 'niet-linguïstische kennis over het concept' is. Hoewel deze scheidslijn moeilijk te handhaven is, is het duidelijk dat sommige semantische eigenschappen meer centraal staan ​​in de betekenis van een woord dan andere, met name die eigenschappen die van toepassing zijn op (bijna) alle en alleen de voorbeelden van het soort, die inherent zijn aan het soort , en die conventionele kennis zijn van (bijna) de hele spraakgemeenschap (Langacker 1987: 158-161). " (William Croft, "Lexicale en grammaticale betekenis." Morfologie / Morfologie, ed. door Geert Booij et al. Walter de Gruyter, 2000)

De lichtere kant van Lexicale betekenis

Speciaal agent Seeley Booth: Ik ben blij dat je je excuses hebt aangeboden aan de Canadees. Ik ben trots op je, Bones.

Dr. Temperance "Bones" Brennan: Ik heb me niet verontschuldigd.

Speciaal agent Seeley Booth: Ik dacht…

Dr. Temperance "Bones" Brennan: Het woord 'verontschuldiging' is afgeleid van het oude Griekse 'apologia', wat 'een verdedigende toespraak' betekent. Toen ik verdedigde wat ik tegen hem zei, vertelde je me dat dat geen echte verontschuldiging was.

Speciaal agent Seeley Booth: Waarom denk je niet aan een woord dat betekent dat je je slecht voelt omdat iemand anders zich slecht voelt??

Dr. Temperance "Bones" Brennan: Contrite.

Speciaal agent Seeley Booth: Ah!

Dr. Temperance "Bones" Brennan: Van het Latijnse "contritus" wat betekent "verpletterd door een gevoel van zonde."

Speciaal agent Seeley Booth: Daar. Dat is het. Berouwvol. Oké, ik ben blij dat je hebt bijgedragen aan de Canadees.

(David Boreanaz en Emily Deschanel in "The Feet on the Beach." Bones, 2011)