Inleiding tot magisch realisme

Magisch realisme, of magisch realisme, is een benadering van literatuur die fantasie en mythe verweven in het dagelijks leven. Wat is echt? Wat is denkbeeldig? In de wereld van magisch realisme wordt het gewone buitengewoon en wordt het magische gemeengoed.

Ook bekend als 'geweldig realisme' of 'fantastisch realisme', is magisch realisme niet zozeer een stijl of een genre maar een manier om de aard van de realiteit in twijfel te trekken. In boeken, verhalen, poëzie, toneelstukken en film combineren feitelijke verhalen en wijdverspreide fantasieën inzichten over de samenleving en de menselijke natuur. De term 'magisch realisme' wordt ook geassocieerd met realistische en figuratieve kunstwerken - schilderijen, tekeningen en sculpturen - die verborgen betekenissen suggereren. Levensechte beelden, zoals het hierboven getoonde Frida Kahlo-portret, ademen mysterie en betovering uit.

Vreemdheid doordrenkt met verhalen

Er is niets nieuws aan het inbrengen van vreemdheid in verhalen over anders gewone mensen. Geleerden hebben elementen van magisch realisme geïdentificeerd in Emily Brontë's gepassioneerde, spookachtige Heathcliff ("Wuthering Heights") en de ongelukkige Gregor van Franz Kafka, die verandert in een gigantisch insect ("The Metamorphosis"). De uitdrukking "magisch realisme" groeide echter uit specifieke artistieke en literaire bewegingen die ontstonden in het midden van de 20e eeuw.

Kunst uit verschillende tradities

In 1925 bedacht criticus Franz Roh (1890-1965) de term Magischer Realismus (Magisch realisme) om het werk van Duitse kunstenaars te beschrijven die routinematige onderwerpen afbeeldden met griezelige afstandelijkheid. In de jaren veertig en vijftig pasten critici en wetenschappers het label toe op kunst uit verschillende tradities. De enorme bloemenschilderijen van Georgia O'Keeffe (1887-1986), de psychologische zelfportretten van Frida Kahlo (1907-1954) en de broeierige stadsgezichten van Edward Hopper (1882-1967) vallen allemaal binnen het rijk van het magisch realisme.

Een afzonderlijke beweging in de literatuur

In de literatuur evolueerde het magische realisme als een afzonderlijke beweging, los van het stil mysterieuze magische realisme van beeldende kunstenaars. Cubaanse schrijver Alejo Carpentier (1904-1980) introduceerde het concept van 'zie echte maravilloso"(" de wonderbaarlijke real ") toen hij zijn essay 'On the Marvelous Real in Spaans Amerika' uit 1949 publiceerde. Carpentier geloofde dat Latijns-Amerika, met zijn dramatische geschiedenis en geografie, in de ogen van de wereld een fantastisch aspect kreeg In 1955 nam literair criticus Angel Flores (1900-1992) de term aan magisch realisme (in tegenstelling tot magie realisme) om de geschriften van Latijns-Amerikaanse auteurs te beschrijven die 'het gewone en het alledaagse transformeerden in het ontzagwekkende en het onwerkelijke'. 

Latijns-Amerikaans magisch realisme

Volgens Flores begon het magische realisme met een verhaal uit 1935 van de Argentijnse schrijver Jorge Luís Borges (1899-1986). Andere critici hebben verschillende schrijvers gecrediteerd voor het lanceren van de beweging. Borges heeft echter zeker geholpen bij het leggen van de basis voor het Latijns-Amerikaanse magische realisme, dat werd gezien als uniek en verschillend van het werk van Europese schrijvers zoals Kafka. Andere Spaanse auteurs uit deze traditie zijn Isabel Allende, Miguel Ángel Asturias, Laura Esquivel, Elena Garro, Rómulo Gallegos, Gabriel García Márquez en Juan Rulfo.

Buitengewone omstandigheden werden verwacht

"Surrealisme loopt door de straten", zei Gabriel García Márquez (1927-2014) in een interview met "The Atlantic."García Márquez schuwde de term" magisch realisme "omdat hij geloofde dat buitengewone omstandigheden een verwacht onderdeel van het Zuid-Amerikaanse leven in zijn geboorteland Colombia waren. Om te proeven van zijn magisch-maar-echte geschriften, begin je met" Een heel oude man met enorme vleugels " en "The Handsomest Drowned Man in the World."

Een internationale trend

Tegenwoordig wordt magisch realisme gezien als een internationale trend, die uitdrukking vindt in veel landen en culturen. Boekrecensenten, boekverkopers, literaire agenten, publicisten en auteurs hebben het label omarmd als een manier om werken te beschrijven die realistische scènes met fantasie en legendes bezielen. Elementen van magisch realisme zijn te vinden in geschriften van Kate Atkinson, Italo Calvino, Angela Carter, Neil Gaiman, Günter Grass, Mark Helprin, Alice Hoffman, Abe Kobo, Haruki Murakami, Toni Morrison, Salman Rushdie, Derek Walcott en talloze andere auteurs rond de wereld.

6 belangrijkste kenmerken van magisch realisme

Het is gemakkelijk om magisch realisme te verwarren met soortgelijke vormen van fantasierijk schrijven. Sprookjes zijn echter geen magisch realisme. Evenmin zijn horrorverhalen, spookverhalen, science fiction, dystopische fictie, paranormale fictie, absurdistische literatuur en zwaard- en tovenarijfantasie. Om binnen de traditie van magisch realisme te vallen, moet het schrijven de meeste, zo niet alle, van deze zes kenmerken hebben:

1. Situaties en gebeurtenissen die de logica tarten: In de luchthartige roman van Laura Esquivel 'Like Water for Chocolate' giet een vrouw die mag trouwen magie niet in voedsel. In 'Geliefde', vertelt de Amerikaanse auteur Toni Morrison een donkerder verhaal: een ontsnapte slaaf trekt een huis binnen waar de geest van een lang geleden gestorven baby wordt achtervolgd. Deze verhalen zijn heel anders, maar beide spelen zich af in een wereld waar echt alles kan gebeuren.

2. Mythen en legendes: veel van de vreemdheid in magisch realisme komt voort uit folklore, religieuze gelijkenissen, allegorieën en bijgeloof. Een abiku - een West-Afrikaans geestkind - vertelt "The Famished Road" van Ben Okri. Legenden uit uiteenlopende plaatsen en tijden worden vaak naast elkaar geplaatst om verrassende anachronismen en dichte, complexe verhalen te creëren. In "A Man Was Going Down The Road", combineert de Georgische auteur Otar Chiladze een oude Griekse mythe met de verwoestende gebeurtenissen en tumultueuze geschiedenis van zijn Euraziatische thuisland aan de Zwarte Zee.

3. Historische context en maatschappelijke problemen: politieke gebeurtenissen en sociale bewegingen uit de echte wereld verstrengelen zich in fantasie om kwesties als racisme, seksisme, intolerantie en andere menselijke tekortkomingen te onderzoeken. "Midnight's Children" van Salman Rushdieis het verhaal van een man geboren op het moment van de onafhankelijkheid van India. Het karakter van Rushdie is telepathisch verbonden met duizend magische kinderen die op hetzelfde uur zijn geboren en zijn leven weerspiegelt de belangrijkste gebeurtenissen in zijn land.

4. Vervormde tijd en volgorde: In magisch realisme kunnen personages achteruit gaan, vooruit springen of zigzaggen tussen het verleden en de toekomst. Merk op hoe Gabriel García Márquez tijd behandelt in zijn roman uit 1967, "Cien Años de Soledad" ("Honderd jaar eenzaamheid"). Plotselinge verschuivingen in het verhaal en de alomtegenwoordigheid van spoken en voorgevoelens laten de lezer het gevoel achter dat gebeurtenissen door een eindeloze lus cirkelen.