De dood van Attila de Hun was een belangrijk hoogtepunt in de afnemende dagen van het Romeinse rijk en hoe hij stierf is iets van een mysterie. Attila regeerde het concurrerende Hunnitische rijk tussen de jaren 434-453 CE, een tijd waarin het Romeinse rijk ineffectief leiderschap had dat worstelde om hun verre gebieden te beheren. De combinatie van de macht van Attila en de problemen van Rome bleek dodelijk: Attila was in staat om veel van de territoria van Rome te veroveren en ten slotte ook Rome zelf.
Als de militaire leider van een centraal-Aziatische nomadische groep genaamd de Hunnen, was Attila in staat om meerdere krijgersstammen samen te brengen om enorme legers te creëren. Zijn woeste troepen zouden binnenvagen, hele steden decimeren en het grondgebied voor zichzelf opeisen.
Binnen slechts tien jaar ging Attila van het leiden van een groep nomadische stamleden naar het leiden van het (kortstondige) Hunnitische rijk. Ten tijde van zijn dood in 453 CE strekte zijn rijk zich uit van Centraal-Azië tot het hedendaagse Frankrijk en de Donau-vallei. Hoewel de prestaties van Attila enorm waren, konden zijn zonen niet in zijn voetsporen treden. Tegen 469 CE was het Hunnitische rijk uit elkaar gevallen.
Attila's nederlaag van Romeinse steden was deels te danken aan zijn meedogenloosheid, maar ook aan zijn bereidheid om verdragen te sluiten en te sluiten. In de omgang met de Romeinen dwong Attila eerst concessies uit de steden en viel ze vervolgens aan, verwoesting achterlatend en gevangenen als slaven aannemend.
Bronnen verschillen over de exacte omstandigheden van Attila's dood, maar het lijkt duidelijk dat hij stierf op zijn huwelijksnacht. De primaire bron voor informatie is de 6e-eeuwse gotische monnik / historicus Jordanes, die volledige toegang had tot de geschriften van de 5e-eeuwse historicus Priscus, waarvan delen alleen hebben overleefd.
Volgens Jordanes was Attila in 453 CE net getrouwd met zijn nieuwste vrouw, een jonge vrouw met de naam Ildico, en vierde hij groot feestmaal. In de ochtend braken de bewakers zijn kamer in en vonden hem dood in zijn bed, zijn bruid huilde over hem. Er was geen wond en het leek alsof Attila door zijn neus was gaan bloeden en hij stikte in zijn eigen bloed.
Ten tijde van zijn dood en sindsdien zijn verschillende scenario's voorgelegd over hoe Attila's dood plaatsvond. Het is mogelijk dat Attila werd vermoord door zijn nieuwe vrouw in een samenzwering met Marcian, rivaliserende keizer van het oosten, en toen werd die moord door de bewakers verborgen gehouden. Het is ook mogelijk dat hij per ongeluk stierf als gevolg van alcoholvergiftiging of slokdarmbloeding. De meest waarschijnlijke oorzaak, zoals gesuggereerd door de historicus Priscus van Panium, is een gebarsten bloedvat - een resultaat van tientallen jaren grote hoeveelheden alcohol.
Attila werd begraven in drie doodskisten, de ene genest in de andere; de buitenste was van ijzer, de middelste was van zilver en de binnenste was van goud. Volgens legendes van die tijd, toen Attila's lichaam werd begraven, werden degenen die hem begraven werden gedood zodat zijn begraafplaats niet zou worden ontdekt.
Hoewel verschillende recente rapporten beweerden het graf van Attila te hebben ontdekt, bleken die claims onjuist te zijn. Tot op heden weet niemand waar Attila de Hun is begraven. Een niet-geverifieerd verhaal suggereert dat zijn volgelingen een rivier omgeleid, Attila begraven en vervolgens de rivier toelieten om terug te keren naar zijn loop. Als dat het geval was, dan ligt Attila de Hun nog steeds veilig begraven onder een rivier in Azië.
Zodra Attila stierf, meldt Priscus, knippen de mannen van het leger hun lange haar en hakken hun wangen uit van verdriet, zodat de grootste van alle krijgers moet worden rouw niet met tranen of het gejammer van vrouwen maar eerder met het bloed van mannen.
De dood van Attila leidde tot de ineenstorting van het Hun Rijk. Drie van zijn zonen vochten onderling, het leger brak in stukken die de een of andere van de zonen ondersteunden, en als gevolg daarvan leed het zware verliezen. Het Romeinse rijk was nu bevrijd van de dreiging van een invasie door de Hunnen, maar het was niet genoeg om hun eigen onvermijdelijke verval te stoppen.