Jonas Salk (28 oktober 1914 - 28 oktober 1995) was een Amerikaans medisch onderzoeker en arts. Terwijl hij werkzaam was als hoofd van het Virus Research Lab aan de Universiteit van Pittsburgh, ontdekte en perfectioneerde Salk het eerste vaccin dat veilig en effectief bleek te zijn bij het voorkomen van polio of infantiele verlamming, een van de meest gevreesde en verlammende ziekten van de vroege 20e eeuw.
Jonas werd op 28 oktober 1914 in New York City geboren uit Europese immigranten Daniel en Dora Salk. Hij woonde in de New York Boroughs of the Bronx en Queens met zijn ouders en zijn twee jongere broers, Herman en Lee. Hoewel ze arm waren, benadrukten Salk's ouders het belang van onderwijs voor hun zonen.
Op 13-jarige leeftijd ging Salk naar Townsend Harris High School, een openbare school voor intellectueel begaafde studenten. Na het voltooien van de middelbare school in slechts drie jaar, studeerde Salk aan het City College of New York (CCNY) en behaalde in 1934 een Bachelor of Science graad in chemie. Na het behalen van zijn MD aan de New York University in 1939, diende Salk een tweejarige medische opleiding stage bij Mount Sinai Hospital in New York City. Als gevolg van zijn inspanningen op de berg Sinaï kreeg Salk een fellowship van de Universiteit van Michigan, waar hij samen met de bekende epidemioloog Dr. Thomas Francis Jr. studeerde in een poging om een vaccin voor het griepvirus te ontwikkelen.
Salk trouwde met maatschappelijk werkster Donna Lindsay op de dag nadat hij in 1939 afstudeerde van de medische school. Voordat hij in 1968 scheidde, had het paar drie zonen: Peter, Darrell en Jonathan. In 1970 trouwde Salk met Françoise Gilot, een Franse schilder en een voormalige romantische partner van Pablo Picasso.
In 1947 werd Salk benoemd tot hoofd van het Virus Research Lab van de Universiteit van Pittsburgh, waar hij zijn geschiedenisonderzoek naar polio begon. In 1948, met extra financiering van president Franklin D. Roosevelt's Nationale Stichting voor kinderverlamming - nu de March of Dimes genoemd - breidde zijn laboratorium en onderzoeksteam uit.
In 1951 had Salk drie verschillende stammen van het poliovirus geïdentificeerd en een vaccin ontwikkeld waarvan hij geloofde dat het de ziekte zou voorkomen. Bekend als een 'gedood virus', gebruikte het vaccin in het laboratorium gekweekte levende poliovirussen die chemisch niet in staat waren te reproduceren. Eenmaal in de bloedbaan van de patiënt heeft het goedaardige poliovirus van het vaccin het immuunsysteem misleid tot het produceren van ziektebestrijdende antilichamen zonder het risico gezonde patiënten bloot te stellen aan het levende poliovirus. Het gebruik van het "gedode virus" door Salk werd door de meeste virologen destijds sceptisch bekeken, vooral Dr. Albert Sabin, die geloofde dat alleen levende virussen effectief konden zijn in vaccins.
Nadat voorlopige testen op proefdieren succesvol waren gebleken, begon Salk zijn poliovaccin op kinderen te testen op 2 juli 1952. In een van de grootste medische testen in de geschiedenis werden bijna 2 miljoen jonge 'poliopioniers' het vaccin gedurende de volgende twee geïnjecteerd jaar. In 1953 testte Salk het nog steeds experimentele vaccin op zichzelf en zijn vrouw en zonen.
Op 12 april 1955 werd het Salk polio-vaccin veilig en effectief verklaard. De koppen schreeuwden: "Polio is veroverd!" Terwijl de feesten in het hele land uitbraken. Plots een nationale held, kreeg de 40-jarige Salk een speciale presidentiële citatie door president Dwight D. Eisenhower in een ceremonie van het Witte Huis. Een betraande Eisenhower zei tegen de jonge onderzoeker: 'Ik heb geen woorden om je te bedanken. Ik ben heel erg blij."
Het Salk-vaccin had een onmiddellijke impact. In 1952 had het College of Physicians of Philadelphia meer dan 57.000 gevallen van polio in de Verenigde Staten gemeld. Tegen 1962 was dat aantal gedaald tot minder dan duizend. Salk's vaccin zou binnenkort worden vervangen door het levende virusvaccin van Albert Sabin omdat het goedkoper was om te produceren en oraal kon worden toegediend in plaats van door injectie.
Op de dag dat zijn vaccin 'veilig, effectief en krachtig' werd verklaard, werd Salk geïnterviewd door het legendarische televisie-nieuwsanker Edward R. Murrow. Op de vraag wie het patent bezat, antwoordde Salk: "Wel, de mensen, zou ik zeggen", verwijzend naar de miljoenen dollars voor onderzoek en testen die werden bijeengebracht door de campagne van March of Dimes. Hij voegde eraan toe: "Er is geen patent. Zou je de zon kunnen patenteren? '
Jonas Salk onderschreef zijn eigen unieke filosofie die hij 'biofilosofie' noemde. Salk omschreef biofilosofie als een 'biologisch, evolutionair standpunt over filosofische, culturele, sociale en psychologische problemen'. Hij schreef verschillende boeken over het onderwerp biofilosofie gedurende zijn hele leven..
In een interview in 1980 door de New York Times deelde Salk zijn gedachten over biofilosofie en hoe drastische veranderingen in de menselijke bevolking nieuwe innovatieve manieren van denken over de menselijke natuur en medicijnen zouden opleveren. "Ik denk dat biologische kennis nuttige analogieën biedt voor het begrijpen van de menselijke natuur," zei hij. "Mensen denken aan biologie in termen van praktische zaken als medicijnen, maar de bijdrage ervan aan kennis over levende systemen en onszelf zal in de toekomst even belangrijk zijn."
Het verslaan van polio bracht Salk een reeks eerbetoon van politici, hogescholen, ziekenhuizen en volksgezondheidsorganisaties. Een paar van de meest opvallende hiervan zijn:
Bovendien bieden verschillende bekende universiteiten en medische hogescholen beurzen aan in het geheugen van Salk.
In 1963 richtte en leidde Salk zijn eigen medische onderzoeksorganisatie op, het Salk Institute for Biological Studies, waar hij en zijn team behandelingen zochten voor ziekten zoals kanker, multiple sclerose en diabetes. Nadat hij in 1975 tot de oprichter van het instituut was benoemd, zou hij tot zijn dood aids, HIV, Alzheimer en veroudering blijven bestuderen. Salk stierf op 23 juni 1995 op 80-jarige leeftijd aan hartziekten in zijn huis in La Jolla, Californië.
Hoewel hij altijd zal worden herinnerd als de man die polio stopte, droeg Salk bij aan andere ontwikkelingen op het gebied van geneeskunde, biologie, filosofie en zelfs architectuur. Als een fervent pleitbezorger voor het praktische, in plaats van het theoretische, gebruik van wetenschappelijk onderzoek, was Salk verantwoordelijk voor verschillende ontwikkelingen in de vaccinologie - het creëren van vaccins voor de behandeling van ziekten bij mens en dier. Bovendien bracht Salk's unieke 'biofilosofische' kijk op het menselijk leven en de maatschappij hem ertoe het veld van psychoneuroimmunologie te creëren - de studie van het effect van de geest op de gezondheid en weerstand tegen ziekten.