Een dierentuin is een plek waar dieren in gevangenschap te zien zijn voor mensen om te zien. Terwijl vroege dierentuinen (kortgesloten uit zoölogische parken) zich concentreerden op het weergeven van zoveel mogelijk ongewone wezens - vaak in kleine, krappe omstandigheden - ligt de focus van de meeste moderne dierentuinen op behoud en educatie. Terwijl voorstanders en natuurbeschermers van de dierentuin beweren dat dierentuinen bedreigde diersoorten redden en het publiek voorlichten, geloven veel dierenrechtenactivisten dat de kosten van het opsluiten van dieren opwegen tegen de voordelen, en dat de schending van de rechten van individuele dieren - zelfs in pogingen om uitsterven te voorkomen - niet kan gerechtvaardigd zijn.
Een korte geschiedenis van dierentuinen
Mensen houden al duizenden jaren wilde dieren. Het vangen van exotische dieren zoals giraffen, olifanten, beren, dolfijnen en een verscheidenheid aan vogels voor tentoonstelling gaat terug tot het oude Mesopotamië, circa 2500 v.Chr. De praktijk begon als een uiting van rijkdom door particulieren die dieren in particuliere kooien hielden. Moderne dierentuinen begonnen te evolueren in de 18e eeuw en het tijdperk van de verlichting, toen wetenschappelijke interesse in zoölogie, evenals de studie van diergedrag en anatomie naar voren kwam.
Argumenten voor dierentuinen
Door mensen en dieren samen te brengen, leiden dierentuinen het publiek op en bevorderen ze een waardering voor de andere soorten.
Dierentuinen redden bedreigde diersoorten door ze in een veilige omgeving te brengen, waar ze worden beschermd tegen stropers, verlies van leefgebied, honger en roofdieren.
Veel dierentuinen hebben fokprogramma's voor bedreigde diersoorten. In het wild kunnen deze personen moeite hebben met het vinden van partners en fokken, en soorten kunnen uitsterven.
Gerenommeerde dierentuinen erkend door de Vereniging van dierentuinen en aquaria en worden aan hoge normen gehouden voor de behandeling van hun ingezeten dieren. Volgens de AZA betekent accreditatie 'officiële erkenning en goedkeuring van een dierentuin of aquarium door een groep experts'.
Een goede dierentuin biedt een verrijkte leefomgeving waarin de dieren zich nooit vervelen, goed worden verzorgd en veel ruimte hebben.
Dierentuinen zijn een traditie en een bezoek aan een dierentuin is een gezonde, gezinsactiviteit.
Persoonlijk een dier zien is een veel persoonlijkere en gedenkwaardiger ervaring dan dat dier in een natuurdocumentaire te zien en zal eerder een empathische houding ten opzichte van dieren bevorderen.
Sommige dierentuinen helpen bij het herstel van dieren in het wild en nemen exotische huisdieren op waar mensen niet langer voor willen of kunnen zorgen.
Zowel geaccrediteerde als niet-geaccrediteerde exposanten worden gereguleerd door de federale Animal Welfare Act, die normen vaststelt voor dierenverzorging.
Argumenten tegen dierentuinen
Vanuit het oogpunt van dierenrechten hebben mensen geen recht om andere dieren te fokken, te vangen en op te sluiten, zelfs als die soorten in gevaar zijn. Lid zijn van een bedreigde diersoort betekent niet dat de individuele dieren minder rechten moeten krijgen.
Dieren in gevangenschap lijden aan stress, verveling en opsluiting. Geen pen, ongeacht hoe menselijk of drive-through safari kan worden vergeleken met de vrijheid van het wild.
Intergenerationele obligaties worden verbroken wanneer individuen worden verkocht of verhandeld aan andere dierentuinen.
Babydieren brengen bezoekers en geld binnen, maar deze stimulans om nieuwe babydieren te fokken leidt tot overbevolking. Overtollige dieren worden niet alleen verkocht aan andere dierentuinen, maar ook aan circussen, jachtfaciliteiten in blik en zelfs voor de slacht. Sommige dierentuinen doden gewoon hun overtollige dieren ronduit.
De overgrote meerderheid van fokprogramma's in gevangenschap laat dieren niet terug in het wild vrij. De nakomelingen maken voor altijd deel uit van de keten van dierentuinen, circussen, kinderboerderijen en de exotische dierenhandel die dieren koopt, verkoopt, ruilt en in het algemeen uitbuit. Een Aziatische olifant met de naam Ned werd bijvoorbeeld geboren in een erkende dierentuin, maar hij werd later in beslag genomen door een gewelddadige circustrainer en uiteindelijk naar een heiligdom gestuurd.
Het verwijderen van individuele exemplaren uit het wild brengt de wilde populatie verder in gevaar omdat de resterende individuen minder genetisch divers zullen zijn en meer moeite zullen hebben om partners te vinden.
Als mensen wilde dieren in het echte leven willen zien, kunnen ze dieren in het wild observeren of een heiligdom bezoeken. (Een echt heiligdom koopt, verkoopt of fokt geen dieren, maar neemt in plaats daarvan ongewenste exotische huisdieren, overtollige dieren uit dierentuinen of gewonde dieren in het wild die niet meer in het wild kunnen overleven.)
De federale Animal Welfare Act stelt alleen de meest minimale normen vast voor de grootte van de kooi, onderdak, gezondheidszorg, ventilatie, schermen, voedsel en water. Omheiningen moeten bijvoorbeeld "voldoende ruimte bieden om elk dier normale posturale en sociale aanpassingen te laten maken met voldoende bewegingsvrijheid. Onvoldoende ruimte kan worden aangegeven door aanwijzingen voor ondervoeding, slechte conditie, zwakte, stress of abnormale gedragspatronen." Overtredingen leiden vaak tot een klap op de pols en de exposant krijgt een deadline om de overtreding te corrigeren. Zelfs een lange geschiedenis van onvoldoende zorg en AWA-overtredingen, zoals de geschiedenis van Tony the Truck Stop Tiger, betekent niet noodzakelijkerwijs dat misbruikte dieren worden vrijgelaten.
Dieren ontsnappen soms aan hun verblijven en brengen zichzelf en mensen in gevaar. Evenzo negeren mensen waarschuwingen of komen ze per ongeluk te dicht bij dieren, wat leidt tot gruwelijke resultaten. Harambe, een 17-jarige westelijke laaglandgorilla, werd bijvoorbeeld in 2016 neergeschoten toen een peuter per ongeluk in zijn verblijfplaats in de Cincinnati Zoo viel. Terwijl het kind overleefde en niet zwaar gewond raakte, werd de gorilla volledig gedood.
Kinderboerderijen zijn in verband gebracht met tal van ziektes, waaronder E. coli, cryptosporidiosis, salmonellose en dermatomycosis (ringworm).
Het laatste woord over dierentuinen
Bij het pleiten voor of tegen dierentuinen beweren beide partijen dat ze dieren redden. Of dierentuinen al dan niet de dierengemeenschap ten goede komen, ze verdienen zeker wel geld. Zolang er vraag naar is, blijven dierentuinen bestaan. Aangezien dierentuinen waarschijnlijk een onvermijdelijkheid zijn, is de beste manier om verder te gaan ervoor te zorgen dat de omstandigheden in de dierentuin de best mogelijke zijn voor de dieren die in gevangenschap leven en dat personen die de gezondheids- en veiligheidssancties van dieren schenden, niet alleen naar behoren worden gestraft, maar ook worden geweigerd toekomstige toegang tot dieren.