Oude Romeinse sandalen en ander schoeisel

Gezien de gewaardeerde moderne Italiaanse lederwaren van tegenwoordig, is het misschien niet zo verwonderlijk dat er veel verschillende soorten oude Romeinse sandalen en schoenen waren. De schoenenmaker (Sutor) was een gewaardeerde vakman in de dagen van het Romeinse rijk, en de Romeinen droegen de hele voet omhullende schoen bij aan de mediterrane wereld.

Roman schoeisel innovaties

Archeologische studies tonen aan dat de Romeinen de schoenmakertechnologie van plantaardig looien meenamen naar Noordwest-Europa. Het looien kan worden bereikt door de huid van dieren te behandelen met oliën of vetten of door te roken, maar geen van deze methoden resulteert in permanent en waterbestendig leer. Echte bruining maakt gebruik van plantaardige extracten om een ​​chemisch stabiel product te maken, dat resistent is tegen bacterieel verval en heeft geresulteerd in het bewaren van vele voorbeelden van oude schoenen uit vochtige omgevingen zoals kampementen langs de rivier en opgevulde putten.

De verspreiding van plantaardige looitechnologie was vrijwel zeker een uitvloeisel van het Romeinse keizerlijke leger en zijn bevoorradingsbehoeften. De meeste van de vroegst bewaarde schoenen zijn gevonden in vroege Romeinse militaire vestigingen in Europa en Egypte. Het vroegst bewaarde Romeinse schoeisel dat tot nu toe is gevonden, werd in de 4e eeuw voor Christus gemaakt, hoewel het nog steeds onbekend is waar de technologie vandaan komt.

Bovendien innoveerden de Romeinen een verscheidenheid aan onderscheidende schoenstijlen, waarvan de meest voor de hand liggende schoenen en sandalen zijn. Zelfs de door de Romeinen ontwikkelde schoenen uit één stuk verschillen aanzienlijk van de pre-Romeinse inheemse schoenen. De Romeinen zijn ook verantwoordelijk voor de innovatie van het bezit van meerdere paar schoenen voor verschillende gelegenheden. De bemanning van een graanschip zonk rond 210 CE in de Rijn en bezat elk een gesloten paar en een paar sandalen.

Civiele schoenen en laarzen

Het Latijnse woord voor generieke sandalen is Sandalia of soleae; voor schoenen en schoenlaarzen was het woord calcei, gerelateerd aan het woord voor hiel (Calx). Sebesta en Bonfante (2001) melden dat dit soort schoenen specifiek met de toga werden gedragen en dus voor slaven verboden waren. Daarnaast waren er slippers (Socci) en theatrale schoenen, zoals de tragedie.

• De generieke calceus was gemaakt van zacht leer, bedekte de voet volledig en werd aan de voorkant vastgemaakt met teenslippers. Sommige vroege schoenen hadden naar boven gebogen tenen (calcei repandi) en werden beide geregen en op hun plaats vastgebonden. Latere schoenen hadden afgeronde tenen.
• Het natte weer vroeg om een ​​laars genaamd de pero, die was gemaakt van rawhide. Calcamen was de naam van een schoen die tot halverwege de kuit reikte.
• De zwart lederen senator's schoen of calceus senatorius had vier riemen (corrigiae). De schoenen van een senator waren versierd met een halve maanvorm aan de bovenkant. Met uitzondering van kleur en prijs, was de schoen van de senator vergelijkbaar met de duurdere rode hoge zool van de patriciër calceus mulleus vastgemaakt met haken en riemen rond de enkel.
• Caligae muliebres waren onstudded boots voor dames. Een ander verkleinwoord was de calceoli, dat was een kleine schoen of een halve laars voor vrouwen.

Schoeisel voor een Romeinse soldaat

Volgens sommige artistieke voorstellingen droegen Romeinse soldaten embromides, indrukwekkende laarzen met een katachtig hoofd die bijna tot op de knieën kwamen. Ze zijn nooit archeologisch gevonden, dus het is mogelijk dat dit een artistieke conventie was en nooit gemaakt voor productie.

Gewone soldaten hadden schoenen genoemd campagi militares en de goed geventileerde marslaars, Caliga (met het verkleinwoord caligula gebruikt als een bijnaam voor de 3e Romeinse keizer). Caliga had extra dikke zolen en was bezaaid met hobnails.

Romeinse sandalen

Er waren ook huissandalen of soleae om te dragen wanneer Romeinse burgers gekleed waren in tunica en stola-soleae ongeschikt werden geacht om te dragen met toga's of palla. Romeinse sandalen bestonden uit een lederen zool die aan de voet was bevestigd met verweven teenslippers. De sandalen werden verwijderd voordat ze leunden voor een feest en aan het einde van het feest vroegen de diners om hun sandalen.

Referenties

• Sebesta JL en Bonfante L. 2001. De wereld van het Romeinse kostuum. Madison: Universiteit van Wisconsin.
• van Driel-Murray C. 2001. Vindolanda and the Dating of Roman Footwear. Britannia 32: 185-197.