De Battle of Stones River werd gevochten van 31 december 1862 tot 2 januari 1863, tijdens de Amerikaanse burgeroorlog (1861-1865). Van de kant van de Unie leidde majoor-generaal William S. Rosecrans 43.400 man, terwijl de geconfedereerde generaal Braxton Bragg 37.712 man leidde.
In de nasleep van de Slag om Perryville op 8 oktober 1862, begonnen Zuidelijke troepen onder generaal Braxton Bragg zich terug te trekken ten zuiden van Kentucky. Versterkt door troepen onder generaal-majoor Edmund Kirby Smith, stopte Bragg uiteindelijk in Murfreesboro, TN. Hij hernoemde zijn bevel tot het leger van Tennessee en begon een enorme revisie van zijn leiderschapsstructuur. Na voltooiing werd het leger verdeeld in twee korpsen onder luitenant-generaals William Hardee en Leonidas Polk. De cavalerie van het leger werd geleid door de jonge brigadegeneraal Joseph Wheeler.
Hoewel een strategische overwinning voor de Unie, resulteerde Perryville ook in veranderingen aan de kant van de Unie. Ontevreden met de traagheid van majoor-generaal Don Carlos Buell na de strijd, verloste president Abraham Lincoln hem op 24 oktober in het voordeel van majoor-generaal William S. Rosecrans. Hoewel hij waarschuwde dat nietsdoening tot zijn verwijdering zou leiden, stelde Rosecrans uit in Nashville terwijl hij zich organiseerde het leger van Cumberland en zijn cavalerietroepen opnieuw opgeleid. Onder druk van Washington vertrok hij uiteindelijk op 26 december.
Rosecrans ging in zuidoostelijke richting op in drie kolommen onder leiding van majoor generaals Thomas Crittenden, George H. Thomas en Alexander McCook. De voortgang van Rosecrans was bedoeld als een draaiende beweging tegen Hardee, wiens korps in Triune was. Bragg zag het gevaar en beval Hardee hem weer bij Murfreesboro te voegen. Naderend de stad langs de Nashville Turnpike en Nashville & Chattanooga Railroad, arriveerden de troepen van de Unie in de avond van 29 december. De volgende dag trokken de mannen van Rosecrans in lijn twee mijl ten noordwesten van Murfreesboro (kaart). Tot Bragg's verbazing vielen de strijdkrachten van de Unie niet aan op 30 december.
Voor 31 december ontwikkelden beide commandanten vergelijkbare plannen waarin werd opgeroepen tot een aanval op de rechterflank van de ander. Terwijl Rosecrans na het ontbijt wilde aanvallen, beval Bragg zijn mannen zich voor te bereiden op het ochtendgloren. Voor de aanval verplaatste hij het grootste deel van Hardee's korps naar de westkant van Stones River waar het samenkwam met de mannen van Polk. Een van de divisies van Hardee, geleid door generaal-majoor John C. Breckinridge, bleef aan de oostkant ten noorden van Murfreesboro. Het plan van de Unie riep de mannen van Crittenden op om de rivier over te steken en de hoogten van de mannen van Breckinridge aan te vallen.
Terwijl Crittenden in het noorden was, hielden de mannen van Thomas het Union-centrum en vormden McCook's de rechterflank. Omdat zijn flank niet verankerd was aan een substantieel obstakel, nam McCook maatregelen, zoals het verbranden van extra kampvuren, om de Zuidelijken te misleiden met betrekking tot de omvang van zijn commando. Ondanks deze maatregelen droegen de mannen van McCook de dupe van de eerste Confederate-aanval. Beginnend rond 06:00 op 31 december, gingen de mannen van Hardee vooruit. Ze vielen de vijand verrast en overweldigden de divisie van brigadegeneraal Richard W. Johnson voordat het verzet van de Unie begon op te lopen.
Links van Johnson hield de divisie van brigadegeneraal Jefferson C. Davis kort stand voordat een gevechtsretraite naar het noorden begon. Realiserend dat de mannen van McCook niet in staat waren de Zuidelijke opmars te stoppen, annuleerde Rosecran de aanval van Crittenden om 07:00 uur en begon rond het slagveld te vliegen en versterkingen naar het zuiden te richten. De aanval van Hardee werd gevolgd door een tweede zuidelijke aanval onder leiding van Polk. In de toekomst ontmoetten de mannen van Polk aanzienlijk meer weerstand van de strijdkrachten van de Unie. Brigadegeneraal Philip H. Sheridan had in de vroege ochtend een aanval verwacht en had de nodige voorzorgen genomen.
Toen ze zich krachtig verdedigden, keerden de mannen van Sheridan talloze aanklachten terug door de divisies van majoor generaals Jones M. Withers en Patrick Cleburne terwijl ze een klein cederbos aanhielden dat bekend werd als de 'Slaughter Pen'. Tegen 10:00 uur, toen Sheridan's mannen vochten, had het grootste deel van McCook's commando een nieuwe linie gevormd bij de Nashville Turnpike. In de retraite waren 3.000 mannen en 28 kanonnen gevangen genomen. Rond 11:00 uur begonnen de mannen van Sheridan zonder munitie te zitten en moesten ze terugvallen. Terwijl Hardee zich bewoog om de kloof te benutten, probeerden de troepen van de Unie de lijn te dichten.
Een beetje naar het noorden, werden zuidelijke aanvallen tegen de brigade van kolonel William B. Hazen herhaaldelijk teruggedraaid. Het enige deel van de oorspronkelijke Union-lijn dat werd vastgehouden, werd het rotsachtige, beboste gebied dat door Hazen's mannen wordt gehouden bekend als "Hell's Half-Acre". Terwijl de gevechten werden stilgelegd, stond de nieuwe Unielijn in wezen loodrecht op zijn oorspronkelijke positie. Op zoek naar zijn overwinning, beval Bragg een deel van Breckinridge's divisie, samen met eenheden van het korps van Polk, om de aanval op Hazen rond 16:00 uur te hernieuwen. Deze aanvallen werden afgeslagen met zware verliezen.
Die nacht riep Rosecrans een oorlogsraad om een handelwijze te bepalen. Rosecrans besloot om te blijven en het gevecht voort te zetten, en liet zijn oorspronkelijke plan herleven en beval de divisie van brigadegeneraal Horatio Van Cleve (onder leiding van kolonel Samuel Beatty) de rivier over te steken. Terwijl beide partijen op Nieuwjaarsdag op hun plaats bleven, werden de achterste en aanvoerlijnen van Rosecran voortdurend lastiggevallen door de cavalerie van Wheeler. Rapporten van Wheeler suggereerden dat de strijdkrachten van de Unie zich voorbereidden om zich terug te trekken. Inhoud om hen te laten gaan, beperkte Bragg zijn acties op 2 januari tot het bevelen van Breckinridge om de troepen van de Unie te bevrijden uit de hoge grond ten noorden van de stad.
Hoewel terughoudend om zo'n sterke positie aan te vallen, beval Breckinridge zijn mannen rond 16:00 naar voren. Door de positie van Crittenden en Beatty te slaan, slaagden ze erin enkele troepen van de Unie terug te duwen over de Ford van McFadden. Daarbij stuitten ze op 45 kanonnen opgesteld door kapitein John Mendenhall om de rivier te bedekken. Met ernstige verliezen werd de opmars van Breckinridge gecontroleerd en een snelle tegenaanval van de Unie door de divisie van brigadegeneraal James Negley dreef hen terug.
De volgende ochtend werd Rosecrans opnieuw bevoorraad en versterkt. Overtuigd dat de positie van Rosecran alleen maar sterker en angstiger zou worden dat winterregen de rivier zou verhogen en zijn leger zou splitsen, begon Bragg zich terug te trekken rond 22.00 uur op 3 januari. Zijn terugtrekking stopte uiteindelijk in Tullahoma, TN. Bloedig, Rosecrans bleef in Murfreesboro en probeerde geen achtervolging. Als een overwinning van de Unie beschouwd, wekten de gevechten de noordelijke geesten op na de recente ramp in de Slag om Fredericksburg. Rosecrans veranderde Murfreesboro in een bevoorradingsbasis en bleef tot in juni aan boord van de Tullahoma Campaign in juni.
De gevechten in Stones River kostten Rosecrans 1.730 doden, 7.802 gewonden en 3.717 gevangen / vermist. Verbonden verliezen waren iets minder, met 1.294 doden, 7.945 gewonden en 1.027 gevangen / vermist. Stones River was extreem bloederig ten opzichte van de betrokken aantallen (43.400 versus 37.712) en zag het hoogste percentage slachtoffers van een grote veldslag tijdens de oorlog. Na de strijd werd Bragg zwaar bekritiseerd door andere Zuidelijke leiders. Hij behield alleen zijn functie vanwege het onvermogen van president Jefferson Davis om een geschikte vervanger te vinden.