Raciale vorming is het proces waardoor de betekenis van ras en raciale categorieën wordt overeengekomen en waarover ruzie wordt gemaakt. Het vloeit voort uit de wisselwerking tussen sociale structuur en het dagelijks leven.
Het concept komt uit de raciale vormingstheorie, een sociologische theorie die zich richt op de verbanden tussen hoe ras wordt gevormd en wordt gevormd door de sociale structuur, en hoe raciale categorieën worden weergegeven en betekenis krijgen in beeldspraak, media, taal, ideeën en alledaags gezond verstand..
Raciale vormingstheorie kadert de betekenis van ras als geworteld in context en geschiedenis, en dus als iets dat in de loop van de tijd verandert.
In hun boek Rassenvorming in de Verenigde Staten, sociologen Michael Omi en Howard Winant definiëren raciale vorming als
"... het sociaalhistorische proces waardoor raciale categorieën worden gecreëerd, bewoond, getransformeerd en vernietigd."
Ze leggen uit dat dit proces wordt volbracht door 'historisch gelegen' projecten waarin menselijke lichamen en sociale structuren worden weergegeven en georganiseerd. "
'Projecten' verwijst hier naar een weergave van ras die het in een sociale structuur plaatst.
Een raciaal project kan de vorm aannemen van gezond verstand veronderstellingen over raciale groepen, over of ras significant is in de huidige samenleving, of verhalen en afbeeldingen die ras- en raciale categorieën weergeven via massamedia, bijvoorbeeld.
Deze situeren ras binnen de sociale structuur door bijvoorbeeld te rechtvaardigen waarom sommige mensen minder rijkdom hebben of meer geld verdienen dan anderen op basis van ras, of, door erop te wijzen dat racisme leeft en gezond is, en dat het de ervaringen van mensen in de samenleving beïnvloedt.
Daarom beschouwen Omi en Winant het proces van raciale vorming als direct en diep verbonden met hoe "de samenleving is georganiseerd en bestuurd." In deze zin hebben ras en het proces van raciale vorming belangrijke politieke en economische implicaties.
Centraal in hun theorie is het feit dat ras wordt gebruikt om verschillen tussen mensen aan te duiden, via raciale projecten, en dat hoe deze verschillen worden aangeduid, aansluit bij de organisatie van de samenleving.
In de context van de Amerikaanse samenleving wordt het concept ras gebruikt om fysieke verschillen tussen mensen aan te duiden, maar ook om werkelijke en waargenomen culturele, economische en gedragsverschillen aan te duiden. Door raciale vorming op deze manier in te kaderen, illustreren Omi en Winant dat omdat de manier waarop we ras begrijpen, beschrijven en vertegenwoordigen, verband houdt met hoe de samenleving is georganiseerd, dat zelfs ons gezond verstand van ras echte en belangrijke politieke en economische gevolgen kan hebben voor dingen zoals toegang tot rechten en middelen.
Hun theorie kadert de relatie tussen raciale projecten en sociale structuur als dialectisch, wat betekent dat de relatie tussen de twee in beide richtingen gaat, en dat verandering in de ene noodzakelijk verandering in de andere veroorzaakt. Dus de uitkomsten van een geracialiseerde sociale structuur-verschillen in rijkdom, inkomen en vermogen op basis van ras, bijvoorbeeld, geven vorm aan wat wij geloven dat waar is aan raciale categorieën.
Vervolgens gebruiken we ras als een soort steno om een aantal veronderstellingen over een persoon te geven, die op onze beurt onze verwachtingen vormen voor het gedrag, de overtuigingen, wereldbeelden en zelfs intelligentie van een persoon. De ideeën die we over ras ontwikkelen, werken dan op verschillende politieke en economische manieren terug op de sociale structuur.
Hoewel sommige raciale projecten goedaardig, vooruitstrevend of antiracistisch zijn, zijn veel racistische projecten. Raciale projecten die bepaalde raciale groepen vertegenwoordigen als minder dan of afwijkend, hebben invloed op de structuur van de samenleving door sommige uit te sluiten van werkgelegenheid, politiek ambt, educatieve kansen, en sommige onderworpen aan politie-intimidatie en hogere percentages van arrestatie, veroordeling en opsluiting.
Omdat het zich altijd ontvouwende proces van raciale vorming wordt uitgevoerd door raciale projecten, wijzen Omi en Winant erop dat we allemaal onder en binnen hen bestaan, en zij binnenin ons.
Dit betekent dat we constant de ideologische kracht van ras ervaren in ons dagelijks leven, en wat we doen en denken heeft invloed op de sociale structuur. Dit betekent ook dat wij als individuen de macht hebben om de geracialiseerde sociale structuur te veranderen en racisme uit te roeien door de manier te veranderen waarop we vertegenwoordigen, denken over, praten over en handelen in reactie op ras.