whoed is een planeet? Astronomen krijgen deze vraag veel. Het lijkt eenvoudig genoeg om te vragen, maar in werkelijkheid lijkt de definitie van de term "planeet" een bewegend doelwit te zijn. Het vormt ook de kern van een controverse die het debat in de astronomiegemeenschap blijft stimuleren. Om de vraag te beantwoorden "wat is een planeet?" het helpt om terug te kijken naar de gebeurtenis die het probleem in 2006 tot een hoogtepunt bracht: de schijnbare degradatie van Pluto van planeet naar "dwerg" planeet.
In 2006 degradeerde de Internationale Astronomische Unie een kleine bal van steen en ijs in het buitenste derde deel van het buitenste zonnestelsel vanaf de planeetstatus. Pluto werd bekend als een dwergplaneet. Het protest, zowel van binnen als van buiten de wetenschappelijke gemeenschap, was verbazingwekkend en het onderwerp is vandaag nog steeds intensief besproken. De planetaire wetenschapsgemeenschap, die waarschijnlijk het best is uitgerust om de term te helpen definiëren, werd door astronomen (niet veel van hen planetaire wetenschappers) tenietgedaan tijdens een IAU-bijeenkomst waar de kwestie ter discussie kwam en een stem uitbracht.
Het argument is natuurlijk dat onze huidige verzameling van alle ronde, niet-sterren, niet-maan objecten in ons zonnestelsel niet ideaal was. Het is duidelijk dat Mercurius en Jupiter niet veel gemeen hebben, maar toch zijn ze geclassificeerd als planeten.
In 2000 werd het New York Hayden planetarium gerenoveerd en een van de exposities groepeerde de planeten op vergelijkbare wijze. Dit maakte ze gemakkelijker te bestuderen en te begrijpen. Het creëerde ook een coherentere weergave met een groter educatief potentieel. Het plaatste Pluto echter als een vreemde wereld. Dat veranderde op zichzelf echter niet de definitie van "planeet". Het idee van de planeet stond al lang aan de orde. Het blijft een probleem omdat wetenschappers steeds meer werelden ontdekken "die er zijn".
Het besluit van de IAU uit 2006 is doordrenkt van controverse onder wetenschappers, met name wetenschappers in de planetaire wetenschap die de vergadering niet hadden bijgewoond, waar maar weinig astronomen over de planetaire status stemden. Maar boven die blunder is het grotere punt van discussie dat de definitie zoals die is vastgesteld door de IAU-commissie eerlijk gezegd niet eens logisch is.
Laten we eens kijken wat de IAU denkt dat een planeet is. Er zijn drie vereisten:
Men dacht dat deze laatste een probleem was voor Pluto, hoewel recente ontdekkingen door de Nieuwe horizonten ruimtevaartuigen laten zien dat er niet veel te wissen is rond Pluto, zelfs geen ring!
Je zou kunnen beweren dat de Aarde niet in staat is geweest om zijn weg van puin volledig vrij te maken. Niemand maakt echter ruzie met de classificatie van de aarde als planeet. In feite plaatste de IAU een afstandslimiet voor de afstand van een planeet tot zijn gastheerster. En dit is gewoon niet logisch.
OK, dus de definitie van de IAU heeft problemen, maar het is nog steeds duidelijk dat de definitie van "planeet" meer nadenken en werken vereist. Het is belangrijk om objecten te classificeren, het is gewoon een onderdeel van het wetenschappelijke streven. Biologen classificeren het leven, terwijl chemici verbindingen classificeren, enzovoort. Maar het middel waarmee u de objecten in een systeem classificeert, moet samenhangend en niet-voorwaardelijk zijn.
Dus hoe zit het met de planeten en specifiek Pluto? Wat als we net de eerste twee voorwaarden van de IAU zouden nemen en het daarbij zouden laten: massief genoeg om rond te zijn, maar niet zozeer dat het nucleaire verbranding ontsteekt? Dat zou de acht objecten overblijven die we al als planeten beschouwen en die objecten toevoegen die we momenteel dwergplaneten noemen.
Het gebeurt gewoon zo dat Pluto groot genoeg is dat het zichzelf onder de druk van zijn eigen zwaartekracht in een bol vormde. En dit feit vormt de kern van de derde voorwaarde van de IAU voor planeetkap. Maar daarmee is het debat ook niet beëindigd en voorlopig blijft Pluto officieel een dwergplaneet.
Bewerkt en bijgewerkt door Carolyn Collins Petersen.