Gaslighting is een schadelijke vorm van psychologisch misbruik waarbij een persoon of entiteit probeert macht over anderen te krijgen door hen hun eigen herinnering aan gebeurtenissen, perceptie van de realiteit en uiteindelijk hun gezond verstand te laten twijfelen..
Zoals gebruikt in klinisch onderzoek, literatuur en politiek commentaar, komt de term van het toneelstuk 'Gas Light' van Patrick Hamilton uit 1938 en de filmaanpassingen die zijn uitgebracht in 1940 en 1944, waarin een moorddadige echtgenoot zijn vrouw langzaam gek maakt door hun de lichten op gas zonder haar medeweten. Wanneer zijn vrouw klaagt, vertelt hij haar overtuigend dat het licht niet is veranderd.
Aangezien bijna iedereen het slachtoffer kan worden van gaslicht, is het een veel voorkomende tactiek van binnenlandse misbruikers, cultleiders, sociopaten, narcisten en dictators. Gaslicht kan door vrouwen of mannen worden begaan.
Vaak bijzonder overtuigend charmante leugenaars, ontkennen gaslichters consequent hun slinkse acties. Fysiek beledigende personen die betrokken zijn bij intieme relaties kunnen bijvoorbeeld hun partners onder de aandacht brengen door hartstochtelijk te ontkennen dat ze gewelddadig hebben gehandeld of door te proberen slachtoffers ervan te overtuigen dat ze 'het hebben verdiend' of 'ervan genoten'. Uiteindelijk verlagen de slachtoffers van gaslighting hun verwachtingen van wat echte genegenheid en beginnen zichzelf te beschouwen als minder verdienend voor een aanhankelijke behandeling.
Het uiteindelijke doel van de gasaansteker is om een gevoel van "Ik kan mijn ogen niet geloven" bij te brengen, waardoor hun slachtoffers hun perceptie van de realiteit, keuze en beslissing opnieuw raden, waardoor hun niveau van vertrouwen in en afhankelijkheid van hun misbruiker voor het helpen van hen toeneemt. "Doe het juiste." Natuurlijk is het "juiste" vaak het "verkeerde".
Hoe langer het gaslicht aanhoudt, des te catastrofer zijn de gevolgen voor de psychologische gezondheid van het slachtoffer. In de meest ernstige gevallen begint het slachtoffer de valse versie van de gaslighter als de waarheid te accepteren, stopt het op zoek naar hulp, verwerpt het advies en de steun van familie en vrienden en wordt volledig afhankelijk van hun misbruiker.
De technieken van gaslighting zijn slim ontworpen om het voor slachtoffers moeilijk te maken te herkennen. In de meeste gevallen creëert de gasloper met opzet situaties waardoor ze de waarheid voor het slachtoffer kunnen verbergen. Een gasaansteker kan bijvoorbeeld de sleutels van zijn partner van hun gebruikelijke plek halen, waardoor ze denkt dat ze ze kwijt is. Hij 'helpt' haar vervolgens de sleutels te vinden en vertelt haar zoiets als 'Zie je? Ze zijn precies waar je ze altijd achterlaat. '
Volgens de Domestic Abuse Hotline zijn de meest voorkomende technieken voor gasverlichting:
Slachtoffers moeten eerst de tekenen van gaslicht herkennen om aan het misbruik te ontsnappen. Volgens psychoanalyticus Robin Stern, Ph.D., kunt u een slachtoffer zijn als:
Aangezien sommige van deze tekenen van gaslicht, vooral die met geheugenverlies en verwarring, ook symptomen van een andere fysieke of emotionele aandoening kunnen zijn, moeten personen die ze ervaren altijd een arts raadplegen.
Zodra ze erkennen dat iemand hen gaslicht, kunnen slachtoffers herstellen en hun vermogen terugwinnen om hun eigen perceptie van de realiteit te vertrouwen. Slachtoffers hebben vaak baat bij het herstellen van relaties die ze misschien hebben verlaten als gevolg van misbruik. Isolatie maakt de situatie alleen maar erger en geeft meer macht aan de misbruiker. Wetende dat ze het vertrouwen en de steun van anderen hebben, helpt slachtoffers hun vermogen om te vertrouwen en in zichzelf te geloven te herstellen. Slachtoffers van gaslichtherstel kunnen er ook voor kiezen om professionele therapie te zoeken om de zekerheid te krijgen dat hun realiteitszin correct is.
Opnieuw in staat zichzelf te vertrouwen, zijn slachtoffers beter in staat om hun relatie met hun misbruikers te beëindigen. Hoewel gaslighter-slachtofferrelaties kunnen worden gered, kan dit moeilijk zijn. Zoals relatietherapeut Darlene Lancer, JD, opmerkt, moeten beide partners hun gedrag willen en kunnen veranderen. Willing partners moedigen elkaar soms succesvol aan om te veranderen. Zoals Lancer opmerkt, is dit echter minder waarschijnlijk als een of beide partners een verslaving of persoonlijkheidsstoornis hebben.