De moerasorganen van Europa

De voorwaarde moeraslichamen (of moerasmensen) wordt gebruikt om te verwijzen naar oude, natuurlijk gemummificeerde menselijke begrafenissen die zijn teruggevonden in veengebieden in Denemarken, Duitsland, Nederland, Groot-Brittannië en Ierland. Het zeer zure veen fungeert als een opmerkelijk conserveermiddel, laat de kleding en huid intact en creëert aangrijpende en gedenkwaardige beelden van mensen uit het verleden.

Snelle feiten: Bog Bodies

• Moeraslichamen zijn honderden menselijke resten die sinds de 15e eeuw zijn teruggevonden in veengebieden in Europa
• De meeste dateren tussen 800 BCE-400 CE
• De oudste dateringen uit het Neolithicum (8000 v.Chr.); de meest recente 1000 CE
• De best bewaarde werden geplaatst in zure zwembaden in

Hoeveel moeraslichamen zijn er?

Schattingen van het aantal lichamen getrokken uit het moerasbereik tussen 200-700. De reden dat er zo'n grote discrepantie is, is deels dat ze voor het eerst werden herontdekt in de 15e eeuw en de records wankel zijn. Een historische referentie uit 1450 is van een groep boeren in Bonsdörp, Duitsland, die het lichaam van een man vond dat vast zat in een veenmoeras met een strop om zijn nek. De pastoor zei hem daar te laten; andere gevallen zijn opgetreden waarbij de lichamen naar de begraafplaatsen zijn gebracht voor herbegrafenis, maar in dit geval, zei de priester, hadden de elfjes hem duidelijk daar geplaatst.

Het oudste moeraslichaam is Koelbjerg Man, een skeletachtig lichaam dat uit een veenmoeras in Denemarken is teruggevonden en daterend uit de Neolithische (Maglemosiaanse) periode rond 8.000 v.Chr. De meest recente dateert uit ongeveer 1000 CE, de skeletachtige Sedelsberger Dose Man uit Duitsland. Veruit de meeste lichamen werden in de moerassen geplaatst tijdens de Europese ijzertijd en de Romeinse periode, tussen ongeveer 800 voor Christus en CE 400.

Waarom worden ze bewaard??

De lichamen zijn voor ons het meest fascinerend omdat de staat van bewaring ons af en toe toestaat het gezicht van een persoon te zien van zo lang geleden dat je ze misschien zou herkennen. Dat zijn er heel weinig: veel veenlichamen zijn alleen lichaamsdelen - hoofden, handen, benen - sommige hebben een huid met haar maar geen botten; sommige zijn botten en haar maar geen huid of vlees. Sommige zijn slechts gedeeltelijk bewaard gebleven.

De best bewaarde zijn degenen die in de winter in zure plassen in een veenmoeras werden geplaatst. Moerassen staan ​​de beste staat van bewaring toe als:

• het water is diep genoeg om aanval door maden, knaagdieren of vossen te voorkomen en voldoende zuurstofgebrek om bacterieel verval te voorkomen;
• het bad bevat voldoende looizuur om de buitenste lagen te bewaren; en
• de temperatuur van het water is lager dan 4 graden Celsius.

Het bewijs toont duidelijk aan dat de best bewaarde lichamen in de moerassen werden geplaatst in de winter - zelfs de inhoud van de magen onthult dat, maar het was waarschijnlijk dat er begrafenissen begraven als gevolg van rituele offers en executies het hele jaar door plaatsvonden.

Estlands turfmeer in de winter. APeriamPhotography / iStock / Getty Images Plus

Waarom werden ze daar neergezet?

In bijna alle gevallen werden de lichamen opzettelijk in de poelen geplaatst. Veel van de lichamen werden ofwel vermoord, of geëxecuteerd voor enige misdaad, of ritueel geofferd. Velen van hen zijn naakt en soms worden de kleren dicht bij het lichaam geplaatst - ook goed bewaard gebleven. Het zijn niet alleen lichamen die worden bewaard, het Assendelver Polders-project bewaart verschillende huizen uit een ijzertijddorp in de buurt van Amsterdam.

Volgens de Romeinse historicus Tacitus (56-120 CE) waren er executies en offers onder de Germaanse wet: verraders en deserteurs werden opgehangen, en arme jagers en beruchte boosdoeners werden in moerassen gedompeld en daar vastgezet. Zeker, veel van de moeraslichamen dateren uit de periode waarin Tacitus aan het schrijven was. Tacitus wordt over het algemeen beschouwd als een propagandist op de een of andere manier, dus zijn overdrijving van de barbaarse gewoonten van een onderworpen volk is waarschijnlijk waarschijnlijk: maar er is geen twijfel dat sommige van de ijzertijdbegrafen werden opgehangen, en sommige lichamen werden vastgezet in de moerassen. 

Moeraslichamen

Denemarken: Grauballe Man, Tollund Man, Huldre Fen Woman, Egtved Girl, Trundholm Sun Chariot (geen lichaam, maar toch uit een Deens moeras)

Duitsland: Kayhausen Boy

UK: Lindow Man

Ierland: Gallagh Man

Geselecteerde bronnen

• Carlie, Anne, et al. "Archeologie, forensisch onderzoek en de dood van een kind in laat-neolithisch Zweden." Oudheid 88.342 (2014): 1148-63. 
• Fredengren, Christina. "Onverwachte ontmoetingen met Deep Time Enchantment. Bog Bodies, Crannogs en 'Otherworldly' Sites. De materialiserende krachten van disjuncturen in de tijd." World Archaeology 48.4 (2016): 482-99. 
• Graniet, Guinevere. "Inzicht in de dood en begrafenis van Noord-Europese moeraslichamen." Diversiteit van opoffering: vorm en functie van offeroefeningen in de antieke wereld en daarbuiten. Ed. Murray, Carrie Ann. Albany: State University of New York Press, 2016. 211-22. 
• Nielsen, Nina H., et al. "Dieet en radiokoolstofdatering van Tollund Man: nieuwe analyses van een ijzerlichaam uit de ijzertijd uit Denemarken." Radiokoolstofdatering 60.5 (2018): 1533-45. 
• Therkorn, L. L., et al. "Een boerderij uit de vroege ijzertijd: site Q van het Assendelver Polders-project." Proceedings of the Prehistoric Society 50.1 (1984): 351-73. 
• Villa, Chiara en Niels Lynnerup. "Hounsfield Units Ranges in CT-Scans of Bog Bodies and Mummies." Anthropologischer Anzeiger 69.2 (2012): 127-45.