Apoptose of geprogrammeerde celdood is een natuurlijk voorkomend proces in het lichaam. Het omvat een gecontroleerde opeenvolging van stappen waarin cellen zelfbeëindiging aangeven, met andere woorden, uw cellen plegen zelfmoord.
Apoptose is een manier voor het lichaam om controle te houden op het natuurlijke celdelingsproces van mitose of voortdurende celgroei en regeneratie.
Er zijn verschillende gevallen waarin cellen zichzelf moeten vernietigen. In sommige situaties moeten cellen mogelijk worden verwijderd om een goede ontwikkeling te garanderen. Naarmate onze hersenen zich ontwikkelen, creëert het lichaam bijvoorbeeld miljoenen meer cellen dan nodig is; degenen die geen synaptische verbindingen vormen, kunnen apoptose ondergaan zodat de resterende cellen goed kunnen functioneren.
Een ander voorbeeld is het natuurlijke proces van menstruatie waarbij weefsel uit de baarmoeder wordt afgebroken en verwijderd. Geprogrammeerde celdood is noodzakelijk om het menstruatieproces te starten.
Cellen kunnen ook beschadigd raken of een soort infectie ondergaan. Een manier om deze cellen te verwijderen zonder andere cellen te beschadigen, is door uw lichaam apoptose te initiëren. Cellen kunnen virussen en genmutaties herkennen en de dood induceren om te voorkomen dat de schade zich verspreidt.
Apoptose is een complex proces. Tijdens apoptose activeert een cel een proces van binnenuit waardoor het zelfmoord kan plegen.
Als een cel een soort van significante stress ervaart, zoals DNA-schade, komen er signalen vrij die ervoor zorgen dat mitochondria apoptose-inducerende eiwitten afgeven. Als gevolg hiervan ondergaat de cel een verkleining als zijn cellulaire componenten en organellen afbreken en condenseren.
Bubble-vormige ballen genaamd blebs verschijnen op het oppervlak van het celmembraan. Zodra de cel krimpt, valt deze uiteen in kleinere fragmenten die apoptotische lichamen worden genoemd en worden noodsignalen naar het lichaam gestuurd. Deze fragmenten zijn ingesloten in membranen om cellen in de buurt niet te beschadigen. Het noodsignaal wordt beantwoord door stofzuigers die macrofagen worden genoemd. De macrofagen reinigen de gekrompen cellen en laten geen sporen achter, zodat deze cellen geen kans hebben om cellulaire schade of een ontstekingsreactie te veroorzaken.
Apoptose kan ook extern worden veroorzaakt door chemische stoffen die zich binden aan specifieke receptoren op het celoppervlak. Dit is hoe witte bloedcellen infecties bestrijden en apoptose in geïnfecteerde cellen activeren.
Sommige soorten kanker blijven bestaan als gevolg van het onvermogen van een cel om apoptose te activeren. Tumorvirussen veranderen cellen door hun genetisch materiaal te integreren met het DNA van de gastheercel. Kankercellen zijn meestal een permanente invoeging in het genetische materiaal. Deze virussen kunnen soms de productie van eiwitten initiëren die voorkomen dat apoptose optreedt. Een voorbeeld hiervan is te zien bij papillomavirussen, die in verband zijn gebracht met baarmoederhalskanker.
Kankercellen die zich niet ontwikkelen door virale infectie kunnen ook stoffen produceren die apoptose remmen en ongecontroleerde groei bevorderen.
Straling en chemische therapieën worden gebruikt als therapiemethode om apoptose te induceren bij sommige soorten kanker.