Hoe een genetische mutatie leidde tot het witte 'ras'

Stel je een wereld voor waar iedereen een bruine huid had. Tienduizenden jaren geleden was dat het geval, zeggen wetenschappers van de Pennsylvania State University. Hoe kwamen blanke mensen hier aan? Het antwoord ligt in dat lastige onderdeel van de evolutie dat bekend staat als een genetische mutatie.

Vanuit Afrika

In wetenschappelijke kringen is lang aangenomen dat Afrika de bakermat is van onze menselijke beschaving en dat onze voorouders daar ongeveer 2 miljoen jaar geleden het grootste deel van hun lichaamshaar afwerpen. Ze ontwikkelden snel een donkere huid ter bescherming tegen huidkanker en andere schadelijke effecten van UV-straling. Vervolgens, zegt een onderzoek uit 2005 in Penn State, toen mensen 20.000 tot 50.000 jaar geleden Afrika begonnen te verlaten, verscheen een huid-whitening mutatie willekeurig in een enkel individu. Die mutatie bleek voordelig toen mensen Europa binnenkwamen. Waarom? Omdat het de migranten verhoogde toegang tot vitamine D gaf, wat cruciaal is om calcium te absorberen en botten sterk te houden.

"Zonintensiteit is groot genoeg in equatoriale gebieden dat de vitamine nog steeds kan worden gemaakt in mensen met een donkere huid, ondanks de ultraviolette afschermende effecten van melanine," legt Rick Weiss van de "Washington Post" uit, die rapporteerde over de bevindingen. Maar in het noorden, waar het zonlicht minder intens is en meer kleding moet worden gedragen om de kou te bestrijden, zou de ultraviolette afscherming van melanin een verplichting kunnen zijn.

Gewoon een kleur

Dit is logisch, maar hebben wetenschappers ook een bonafide race-gen geïdentificeerd? Nauwelijks. Zoals de "Post" opmerkt, beweert de wetenschappelijke gemeenschap dat "ras een vaag gedefinieerd biologisch, sociaal en politiek concept is ... en huidskleur is slechts een deel van wat ras is - en niet."

Wetenschappers zeggen nog steeds dat ras meer een sociale constructie is dan een wetenschappelijke omdat mensen van het zogenaamde zelfde ras meer onderscheid in hun DNA hebben dan mensen van verschillende rassen. Wetenschappers stellen zelfs dat alle mensen ongeveer 99,5 procent genetisch identiek zijn.

De bevindingen van de Penn State-onderzoekers over het huid-whitening-gen tonen aan dat huidskleur een minuscuul biologisch verschil tussen mensen verklaart.

"De nieuw gevonden mutatie omvat een wijziging van slechts één letter van DNA-code van de 3,1 miljard letters in het menselijk genoom - de volledige instructies voor het maken van een mens," meldt de "Post".

Oppervlakkig

Toen het onderzoek voor het eerst werd gepubliceerd, vreesden wetenschappers en sociologen dat de identificatie van deze huid-whitening-mutatie mensen zou doen beweren dat wit, zwart en anderen op de een of andere manier inherent verschillen. Keith Cheng, de wetenschapper die het team van Penn State-onderzoekers leidde, wil dat het publiek weet dat dat niet zo is. Hij vertelde de "Post", "Ik denk dat mensen extreem onzeker zijn en kijken naar visuele aanwijzingen van gelijkheid om zich beter te voelen, en mensen zullen slechte dingen doen aan mensen die er anders uitzien."

Zijn verklaring vat kort samen wat racisme is. De waarheid is dat mensen er misschien anders uitzien, maar er is vrijwel geen verschil in onze genetische samenstelling. Huidskleur is echt alleen huid diep.

Niet zo zwart en wit

Wetenschappers van Penn State blijven de genetica van huidskleur onderzoeken. In een studie gepubliceerd in "Science" op 12 oktober 2017, rapporteren onderzoekers hun bevindingen van nog grotere varianten in huidskleurgenen onder autochtone Afrikanen. Zulke diversiteit, zegt evolutionair geneticus Sarah Tishkoff, de hoofdauteur van de studie, betekent waarschijnlijk dat we niet eens kunnen spreken van een Afrikaanse race, veel minder een witte.