Een nieuwe theorie over dinosaurusevolutie

Het komt niet vaak voor dat een wetenschappelijk artikel over dinosaurusevolutie de wereld van de paleontologie door elkaar schudt en wordt behandeld in belangrijke publicaties zoals De Atlantische Oceaan en The New York Times. Maar dat is precies wat er is gebeurd met een krant die in het Britse tijdschrift is gepubliceerd Natuur, "Een nieuwe hypothese van dinosaurusrelaties en vroege dinosaurusevolutie", door Matthew Baron, David Norman en Paul Barrett, op 22 maart 2017.

Wat maakt dit papier zo revolutionair? Om dit te begrijpen is een korte briefing nodig over de huidige, algemeen aanvaarde theorie over de oorsprong en evolutie van dinosauriërs. Volgens dit scenario zijn de eerste dinosauriërs ongeveer 230 miljoen jaar geleden, uit de late Trias, geëvolueerd uit archosaurus in het deel van het supercontinent Pangaea dat overeenkomt met het hedendaagse Zuid-Amerika. Deze eerste, kleine, relatief ongedifferentieerde reptielen splitsten zich vervolgens in de volgende paar miljoen jaar uiteen in twee groepen: Saurischian, of "hagedis-heup" dinosaurussen en ornithisch, of "vogel-heup" dinosaurussen. Saurischiërs omvatten zowel plantenetende sauropoden als vleesetende theropoden, terwijl ornithischen al het andere omvatten (stegosaurus, ankylosaurus, hadrosaurus, enz.).

De nieuwe studie, gebaseerd op een langdurige, gedetailleerde analyse van tientallen dinosaurusfossielen, presenteert een ander scenario. Volgens de auteurs is de ultieme voorouder van dinosauriërs niet in Zuid-Amerika ontstaan, maar in het deel van Pangea dat ongeveer overeenkomt met het hedendaagse Schotland (een voorgestelde kandidaat is de obscure, katachtige Saltopus). De eerste "echte" dinosaurus wordt bovendien voorgesteld als Nyasasaurus, die zijn oorsprong vond in het deel van Pangea dat overeenkomt met het hedendaagse Afrika - en dat 247 miljoen jaar geleden leefde, tien miljoen jaar eerder dan eerder geïdentificeerde "eerste dinosaurussen" zoals Eoraptor.

Wat nog belangrijker is, de studie herschikt volledig de laagste takken van de stamboom van de dinosaurus. In dit verslag zijn dinosaurussen niet langer verdeeld in saurischians en ornithischians; eerder stellen de auteurs een groep voor die Ornithoscelidae wordt genoemd (die samen met ornithischiërs in theropoden voorkomt) en een opnieuw gedefinieerde Saurischia (die nu sauropoden omvat en de familie van vleesetende dinosaurussen genaamd herrerasaurs, naar de vroege Zuid-Amerikaanse dinosaurus Herrerasaurus). Vermoedelijk draagt ​​deze classificatie bij aan het feit dat veel ornithische dinosaurussen theropod-achtige kenmerken hadden (tweevoetige houdingen, grijpende handen, en in sommige soorten, zelfs veren), maar de verdere implicaties worden nog uitgewerkt.

Hoe belangrijk is dit alles voor de gemiddelde dinosaurusliefhebber? Ondanks alle hype, niet erg. Het feit is dat de auteurs terugkijken op een zeer ondoorzichtige tijd in de geschiedenis van de dinosauriërs, toen de vroegste takken van de stamboom van de dinosauriërs nog moesten worden vastgesteld, en wanneer het voor een waarnemer ter plaatse vrijwel onmogelijk was om onderscheid te maken tussen een overvloed aan tweebenige archosauriërs, tweebenige theropoden en tweebenige ornithischen. Draai de klok tientallen miljoenen jaren vooruit naar de Jura en het Krijt, en alles blijft vrijwel ongewijzigd - Tyrannosaurus Rex is nog steeds een theropod, Diplodocus is nog steeds een sauropod, alles is goed met de wereld.

Hoe hebben andere paleontologen gereageerd op de publicatie van dit artikel? Er is brede overeenstemming dat de auteurs zorgvuldig en gedetailleerd werk hebben verricht en dat hun conclusies het verdienen serieus te worden genomen. Er zijn echter nog steeds enkele bezwaren tegen de kwaliteit van het fossiele bewijsmateriaal, vooral omdat het betrekking heeft op de vroegste dinosaurussen, en de meeste wetenschappers zijn het erover eens dat aanvullend, bevestigend bewijsmateriaal nodig zal zijn voordat boeken over dinosaurusevolutie moeten worden herschreven. In elk geval zal het jaren duren voordat dit onderzoek wordt uitgefilterd voor het grote publiek, dus u hoeft zich nog geen zorgen te maken over hoe u "ornithoscelidae" uitspreekt.