Slag om de Tweede Wereldoorlog in Griekenland

De Slag om Griekenland werd gevochten van 6-30 april 1941, tijdens de Tweede Wereldoorlog (1939-1945).

Legers en commandanten

As

• Veldmaarschalk Wilhelm-lijst
• Veldmaarschalk Maximilian von Weichs
• 680.000 Duitsers, 565.000 Italianen

Allies

• Maarschalk Alexander Papagos
• Luitenant-generaal Henry Maitland Wilson
• 430.000 Grieken, 62.612 Britse Gemenebest troepen

Achtergrond

Griekenland wilde aanvankelijk neutraal blijven en werd in de oorlog getrokken toen het onder toenemende druk van Italië kwam. Benito Mussolini trachtte op 28 oktober 1940 een ultimatum te laten zien, terwijl hij op zoek was naar het tonen van Italiaanse militaire dapperheid, terwijl hij ook zijn onafhankelijkheid toonde aan de Duitse leider Adolf Hitler, en riep de Grieken op Italiaanse troepen de grens over te laten vanuit Albanië om niet-gespecificeerde strategische locaties in Griekenland te bezetten. Hoewel de Grieken drie uur de tijd kregen om hieraan te voldoen, vielen Italiaanse troepen binnen voordat de deadline was verstreken. In een poging naar Epirus te dringen, werden de troepen van Mussolini gestopt bij de Slag om Elaia-Kalamas. 

Het uitvoeren van een onbeholpen campagne, de strijdkrachten van Mussolini werden verslagen door de Grieken en gedwongen terug te keren naar Albanië. In tegenaanval wisten de Grieken een deel van Albanië te bezetten en veroverden de steden Korçë en Sarandë voordat de gevechten tot rust kwamen. De omstandigheden voor de Italianen bleven verslechteren omdat Mussolini geen basisvoorzieningen voor zijn mannen had getroffen, zoals het uitgeven van winterkleding. Bij gebrek aan een substantiële wapenindustrie en het bezitten van een klein leger, koos Griekenland ervoor om zijn succes in Albanië te ondersteunen door zijn verdediging in Oost-Macedonië en West-Thracië te verzwakken. Dit gebeurde ondanks de toenemende dreiging van een Duitse invasie door Bulgarije.

In de nasleep van de Britse bezetting van Lemnos en Kreta beval Hitler Duitse planners in november om een ​​operatie op te zetten om Griekenland en de Britse basis in Gibraltar binnen te vallen. Deze laatste operatie werd geannuleerd toen de Spaanse leider Francisco Franco er zijn veto over uitbracht omdat hij geen risico wilde lopen in de neutraliteit van zijn land in het conflict. Gesynchroniseerd operatie Marita, het invasieplan voor Griekenland riep op tot de Duitse bezetting van de noordkust van de Egeïsche Zee vanaf maart 1941. Deze plannen werden later gewijzigd na een staatsgreep in Joegoslavië. Hoewel het de invasie van de Sovjetunie moest uitstellen, werd het plan gewijzigd om aanvallen op zowel Joegoslavië als Griekenland vanaf 6 april 1941 te omvatten. Premier Ioannis Metaxas erkende de groeiende dreiging en probeerde de betrekkingen met Groot-Brittannië aan te halen..

Debatstrategie

Gebonden door de Verklaring van 1939 waarin Groot-Brittannië werd opgeroepen om hulp te bieden in het geval dat de Griekse of Roemeense onafhankelijkheid werd bedreigd, begon Londen plannen te maken om Griekenland te helpen in de herfst van 1940. Terwijl de eerste Royal Air Force-eenheden, geleid door Air Commodore John d'Albiac begon eind dat jaar in Griekenland aan te komen, de eerste grondtroepen landden pas na de Duitse invasie van Bulgarije begin maart 1941. Onder leiding van luitenant-generaal Sir Henry Maitland Wilson arriveerden in totaal ongeveer 62.000 Commonwealth-troepen in Griekenland als onderdeel van "W Force." Coördinatie met de Griekse opperbevelhebber generaal Alexandros Papagos, Wilson en de Joegoslaven debatteerden over defensieve strategie.

Hoewel Wilson de voorkeur gaf aan een kortere positie die bekendstaat als de Haliacmon-lijn, werd deze door Papagos verworpen omdat deze te veel terrein aflegde aan de indringers. Na veel debat verzamelde Wilson zijn troepen langs de Haliacmonlinie, terwijl de Grieken zich bewogen om de zwaar versterkte Metaxaslinie in het noordoosten te bezetten. Wilson rechtvaardigde het handhaven van de Haliacmon-positie omdat het zijn relatief kleine troepen toestond contact te houden met de Grieken in Albanië en die in het noordoosten. Als gevolg hiervan bleef de kritieke haven van Thessaloniki grotendeels onbedekt. Hoewel Wilson's lijn een efficiënter gebruik van zijn kracht was, kon de positie gemakkelijk worden geflankeerd door troepen die vanuit Joegoslavië door de Monastir Gap naar het zuiden oprukken. Deze bezorgdheid werd buiten beschouwing gelaten omdat de geallieerde commandanten het Joegoslavische leger verwachtten om een ​​vastberaden verdediging van hun land te voeren. De situatie in het noordoosten werd verder verzwakt door de weigering van de Griekse regering om troepen uit Albanië terug te trekken, anders zou het worden gezien als een concessie van overwinning aan de Italianen.

De aanval begint

Op 6 april begon het Duitse twaalfde leger, onder leiding van veldmaarschalk Wilhelm List, met operatie Marita. Terwijl de Luftwaffe een intensieve bombardementen begon, reed het XL Panzer Corps van luitenant-generaal Georg Stumme over Zuid-Joegoslavië om Prilep te veroveren en het land effectief van Griekenland te scheiden. Toen ze naar het zuiden keerden, begonnen ze op 9 april ten noorden van Monastir te masseren ter voorbereiding op het aanvallen van Florina, Griekenland. Een dergelijke beweging bedreigde de linkerflank van Wilson en had het potentieel om Griekse troepen in Albanië af te snijden. Verder naar het oosten kwam de 2e Panzer Divisie van luitenant-generaal Rudolf Veiel Joegoslavië binnen op 6 april en reed de Strimon-vallei af (kaart).

Toen ze Strumica bereikten, veegden ze Joegoslavische tegenaanvallen weg voordat ze naar het zuiden keerden en richting Thessaloniki reden. Ze versloegen Griekse troepen nabij het Doiran-meer en veroverden de stad op 9 april. Langs de Metaxas-lijn deden de Griekse troepen het iets beter, maar slaagden erin de Duitsers te bloeden. Een sterke linie van fortificaties in bergachtig terrein, de forten van de linie veroorzaakten zware verliezen aan de aanvallers voordat ze werden overspoeld door luitenant-generaal Franz Böhme's XVIII Mountain Corps. Het Griekse tweede leger gaf zich effectief over in het noordoostelijke deel van het land en gaf zich op 9 april over en het verzet ten oosten van de Axios-rivier stortte in.

De Duitsers rijden naar het zuiden

Met het succes in het oosten versterkte List het XL Panzer Corps met de 5th Panzer Division voor een push door de Monastir Gap. De voorbereidingen waren voltooid op 10 april, de Duitsers vielen ten zuiden aan en vonden geen Joegoslavisch verzet in de kloof. Ze maakten van de gelegenheid gebruik en drukten op elementen van W Force in de buurt van Vevi, Griekenland. Kort gestopt door troepen onder generaal-majoor Iven McKay, overwonnen ze dit verzet en veroverden Kozani op 14 april. Wilson, op twee fronten bevolen, beval een terugtrekking achter de Haliacmon-rivier.

Een sterke positie, het terrein bood alleen lijnen van vooruitgang door de Servia- en Olympus-passen en de Platamon-tunnel nabij de kust. Aanvallen door de dag op 15 april, Duitse troepen waren niet in staat om Nieuw-Zeelandse troepen op Platamon te verdrijven. Ze versterkten die nacht met bepantsering, hervatten de volgende dag en dwongen de Kiwi's zich terug te trekken naar het zuiden naar de Pineios-rivier. Daar kregen ze het bevel om de Pineios-kloof koste wat kost vast te houden om de rest van W Force naar het zuiden te laten gaan. Toen hij op 16 april Papagos ontmoette, vertelde Wilson hem dat hij zich terugtrok op de historische pas in Thermopylae.