Nadruk is een kunstprincipe dat telkens voorkomt wanneer een element van een stuk door de kunstenaar wordt overheerst. Met andere woorden, de kunstenaar laat een deel van het werk opvallen om daar eerst de aandacht van de kijker te trekken.
De nadruk wordt in de kunst gebruikt om de aandacht van de kijker op een bepaald gebied of object te vestigen. Dit is meestal het focuspunt of het hoofdonderwerp van het kunstwerk. In een portretschilderij wil de kunstenaar bijvoorbeeld meestal dat u het gezicht van de persoon eerst ziet. Ze zullen technieken zoals kleur, contrast en plaatsing gebruiken om ervoor te zorgen dat dit gebied is waar uw oog het eerst naar wordt getrokken.
Elk kunstwerk kan meer dan één aandachtsgebied hebben. Meestal domineert men echter over alle anderen. Als twee of meer even belangrijk zijn, weet uw oog niet hoe het moet worden geïnterpreteerd. Deze verwarring kan ertoe leiden dat u niet geniet van een verder goed stuk werk.
Ondergeschiktheid wordt gebruikt om de secundaire of accentelementen van het kunstwerk te beschrijven. Terwijl kunstenaars het focuspunt benadrukken, kunnen ze ook de andere elementen de-benadrukken om ervoor te zorgen dat het hoofdonderwerp opvalt. Een kunstenaar kan bijvoorbeeld rood op het onderwerp gebruiken terwijl hij de rest van het schilderij in gedempte bruine kleuren achterlaat. Het oog van de kijker wordt automatisch getrokken naar deze pop van kleur.
Je zou kunnen stellen dat alle waardige kunstwerken nadruk leggen. Als een stuk dit principe mist, kan het monotoon en saai lijken voor het oog. Sommige artiesten spelen echter met een gebrek aan nadruk op het doel en gebruiken het om een visueel impactvol stuk te maken.
De "Campbell's Soup Cans" (1961) van Andy Warhol zijn een perfect voorbeeld van het gebrek aan nadruk. Wanneer de serie doeken aan de muur wordt gehangen, mist de hele vergadering elk echt onderwerp. Toch laat de omvang van de herhaling van de collectie toch een indruk achter.
Vaak wordt een nadruk bereikt door middel van contrast. Contrast kan op verschillende manieren worden bereikt en kunstenaars gebruiken vaak meer dan één techniek in één stuk.
Een contrast in kleur, waarde en textuur kan je zeker naar een bepaald gebied trekken. Evenzo, wanneer een object aanzienlijk groter is of op de voorgrond staat, wordt het het brandpunt omdat het perspectief of de diepte ons naar binnen trekt.
Veel kunstenaars zullen hun onderwerp ook strategisch in de compositie plaatsen in gebieden waarvan bekend is dat ze de aandacht trekken. Dat kan direct in het midden zijn, maar vaker wel dan niet is het aan de ene of de andere kant. Het kan ook worden geïsoleerd van andere elementen door plaatsing, toon of diepte.
Nog een andere manier om de nadruk te leggen, is door herhaling te gebruiken. Als je een reeks vergelijkbare elementen hebt, onderbreek dat patroon dan op een bepaalde manier, dat wordt natuurlijk opgemerkt.
Let bij het bestuderen van kunst op de nadruk. Kijk hoe elk kunstwerk op natuurlijke wijze uw oog rond het stuk richt. Welke technieken gebruikte de kunstenaar om dit te bereiken? Wat wilden ze dat je op het eerste gezicht zag?
Soms is de nadruk heel subtiel en op andere momenten is het allesbehalve. Dit zijn de kleine verrassingen die kunstenaars ons achterlaten en ze ontdekken is wat creatieve werken zo interessant maakt.