'The Great Gatsby' Thema's

The Great Gatsby, door F. Scott Fitzgerald, presenteert een kritisch portret van de Amerikaanse droom door zijn weergave van de New Yorkse elite uit de jaren twintig van de vorige eeuw. Door thema's als rijkdom, klasse, liefde en idealisme te verkennen, The Great Gatsby roept krachtige vragen op over Amerikaanse ideeën en de samenleving.

Rijkdom, klasse en maatschappij

The Great Gatsby's personages vertegenwoordigen de rijkste leden van de New York Society uit de jaren 1920. Ondanks hun geld worden ze echter niet afgeschilderd als bijzonder ambitieus. In plaats daarvan worden de negatieve eigenschappen van de rijke karakters getoond: verspilling, hedonisme en onzorgvuldigheid.

De roman suggereert ook dat rijkdom niet gelijk staat aan sociale klasse. Tom Buchanan komt van de oude geldelite, terwijl Jay Gatsby een zelfgemaakte miljonair is. Gatsby, zelfbewust over zijn sociale status "nieuw geld", geeft ongelooflijk royale partijen in de hoop de aandacht van Daisy Buchanan te trekken. Aan het einde van de roman kiest Daisy ervoor om bij Tom te blijven, ondanks het feit dat ze echt van Gatsby houdt; haar redenering is dat ze het niet kon verdragen de sociale status te verliezen die haar huwelijk met Tom haar biedt. Met deze conclusie suggereert Fitzgerald dat rijkdom alleen geen toegang tot de hogere regionen van de elitesamenleving garandeert.

Liefde en romantiek

In The Great Gatsby, liefde is inherent verbonden aan klasse. Als een jonge militaire officier viel Gatsby snel voor debutante Daisy, die beloofde op hem te wachten na de oorlog. Elke kans op een echte relatie werd echter uitgesloten door de lagere sociale status van Gatsby. In plaats van te wachten op Gatsby, trouwde Daisy met Tom Buchanan, een elite aan de oostkust. Het is een ongelukkig verstandshuwelijk: Tom heeft affaires en lijkt net zo romantisch ongeïnteresseerd in Daisy als zij in hem is.

Het idee van ongelukkige schijnhuwelijken is niet beperkt tot de hogere klasse. De minnares van Tom, Myrtle Wilson, is een pittige vrouw in een ernstig niet-passend huwelijk met een verdachte, saaie man. De roman suggereert dat ze met hem trouwde in de hoop opwaarts mobiel te zijn, maar in plaats daarvan is het huwelijk gewoon ellendig en eindigt Myrtle zelf dood. Inderdaad, het enige ongelukkige paar dat "ongeschonden" overleeft, zijn Daisy en Tom, die uiteindelijk besluiten zich terug te trekken in de cocon van rijkdom ondanks hun huwelijksproblemen.

Over het algemeen neemt de roman een tamelijk cynische kijk op liefde op. Zelfs de centrale romantiek tussen Daisy en Gatsby is minder een waar liefdesverhaal en meer een afbeelding van Gatsby's obsessieve verlangen om te herbeleven - of zelfs opnieuw doen-zijn eigen verleden. Hij houdt meer van het beeld van Daisy dan van de vrouw voor hem. Romantische liefde is geen krachtige kracht in de wereld van The Great Gatsby.

Het verlies van idealisme

Jay Gatsby is misschien wel een van de meest idealistische personages in de literatuur. Niets kan hem afhouden van zijn geloof in de mogelijkheid van dromen en romantiek. In feite wordt zijn hele streven naar rijkdom en invloed uitgevoerd in de hoop zijn dromen waar te maken. Gatsby's vastberaden achtervolging van die dromen - met name zijn streven naar de geïdealiseerde Daisy - is echter de eigenschap die hem uiteindelijk vernietigt. Na Gatsby's dood wordt zijn begrafenis bijgewoond door slechts drie gasten; de cynische 'echte wereld' gaat verder alsof hij helemaal nooit heeft geleefd.

Nick Carraway vertegenwoordigt ook de mislukkingen van het idealisme tijdens zijn reis van naïeve Everyman-waarnemer naarontluikend cynisch. In het begin koopt Nick het plan om Daisy en Gatsby te herenigen, omdat hij gelooft in de kracht van liefde om klassenverschillen te overwinnen. Hoe meer hij betrokken raakt in de sociale wereld van Gatsby en de Buchanans, hoe meer zijn idealisme wankelt. Hij begint de elite sociale cirkel als onzorgvuldig en kwetsend te zien. Tegen het einde van de roman, wanneer hij de rol ontdekt die Tom vrolijk speelde in de dood van Gatsby, verliest hij elk overblijvend spoor van idealisatie van de elitesamenleving.

Het falen van de Amerikaanse droom

De Amerikaanse droom stelt dat iedereen, ongeacht zijn afkomst, hard kan werken en opwaartse mobiliteit in de Verenigde Staten kan bereiken.The Great Gatsby betwijfelt dit idee door de opkomst en ondergang van Jay Gatsby. Van buitenaf lijkt Gatsby het bewijs van de Amerikaanse droom: hij is een man van bescheiden afkomst die enorme rijkdom heeft opgebouwd. Gatsby is echter ellendig. Zijn leven is verstoken van betekenisvolle verbinding. En vanwege zijn bescheiden achtergrond, blijft hij een buitenstaander in de ogen van de elitesamenleving. Monetaire winst is mogelijk, suggereert Fitzgerald, maar klassenmobiliteit is niet zo eenvoudig en accumulatie van rijkdom garandeert geen goed leven.

Fitzgerald bekritiseert specifiek de Amerikaanse droom in de context van de Roaring Twenties, een tijd waarin groeiende welvaart en veranderende moraal leidden tot een materialistische cultuur. Bijgevolg zijn de karakters van The Great Gatsby vergelijk de Amerikaanse droom met materiële goederen, ondanks het feit dat het oorspronkelijke idee niet zo'n expliciet materialistische bedoeling had. De roman suggereert dat ongebreideld consumentisme en de wens om te consumeren het Amerikaanse sociale landschap heeft aangetast en een van de fundamentele ideeën van het land heeft gecorrumpeerd.