De ineenstorting van 2004 op de luchthaven Charles de Gaulle

Een groot deel van Terminal 2E op de luchthaven Charles-de-Gaulle stortte neer in de vroege ochtend van 23 mei 2004. De schokkende gebeurtenis doodde verschillende mensen op de drukste luchthaven in Frankrijk, ongeveer 24 kilometer ten noordoosten van Parijs. Wanneer een structuur uit zichzelf faalt, kan de gebeurtenis beangstiger zijn dan een terroristische aanval. Waarom faalde deze structuur in minder dan een jaar na opening?

Het 450 meter lange terminalgebouw is een elliptische buis gemaakt van betonnen ringen. De Franse architect Paul Andreu, die ook de Franse terminal voor de Engelse Kanaaltunnel ontwierp, baseerde zich op de principes van tunnelbouw voor het luchthaventerminalgebouw.

Veel mensen roemden de futuristische structuur in Terminal 2 en noemden het zowel mooi als praktisch. Omdat er geen interne daksteunen waren, konden passagiers zich gemakkelijk door de terminal verplaatsen. Sommige ingenieurs zeggen dat de tunnelvorm van de terminal mogelijk een factor is geweest bij het instorten. Gebouwen zonder interne steunen moeten volledig op de buitenschil vertrouwen. Onderzoekers wezen er echter snel op dat het de taak van ingenieurs is om de veiligheid van de ontwerpen van een architect te waarborgen. Leslie Robertson, een hoofdingenieur van de originele "twin towers" in het World Trade Center, vertelde de New York Times dat wanneer zich problemen voordoen, dit meestal in de "interface" tussen architecten, ingenieurs en aannemers zit.

Redenen voor samenvouwen

De ineenstorting van een 110 voet sectie doodde vier mensen, verwondde drie anderen en liet een gat van 50 bij 30 meter achter in het buisvormige ontwerp. Was de fatale instorting veroorzaakt door ontwerpfouten of vergissingen in de bouw? Het officiële onderzoeksrapport zei duidelijk beide. Een deel van Terminal 2 is om twee redenen mislukt:

Procesfout: Een gebrek aan gedetailleerde analyse en ontoereikende ontwerpcontrole maakte de constructie van een slecht ontworpen structuur mogelijk.

Structural Engineering Failure: Een aantal ontwerpfouten zijn tijdens de bouw niet opgelopen, waaronder (1) een gebrek aan redundante steunen; (2) slecht geplaatst wapeningsstaal; (3) zwakke stalen buitenste steunen; (4) zwakke betonnen steunbalken; en (5) lage temperatuurbestendigheid.

Na het onderzoek en zorgvuldige demontage werd de structuur herbouwd met een metalen raamwerk gebouwd op de bestaande fundering. Het heropende in het voorjaar van 2008.

Les geleerd

Hoe beïnvloedt een ingestort gebouw in het ene land de bouw in een ander land?

Architecten zijn zich er steeds meer van bewust geworden dat ingewikkelde ontwerpen met materialen uit het ruimtetijdperk waakzaam toezicht van veel professionals vereisen. Architecten, ingenieurs en aannemers moeten met hetzelfde spelplan werken en niet met kopieën. "Met andere woorden," schrijft New York Times verslaggever Christopher Hawthorne, "het is bij het vertalen van het ontwerp van het ene kantoor naar het volgende dat fouten worden versterkt en dodelijk worden." De ineenstorting van Terminal 2E was een wake-up call voor veel bedrijven om software voor het delen van bestanden, zoals BIM, te gebruiken.

Ten tijde van de ramp in Frankrijk, was een bouwproject van meerdere miljarden dollars aan de gang in het noorden van Virginia - een nieuwe spoorlijn van Washington, DC naar Dulles International Airport. De metrotunnel is op dezelfde manier ontworpen als de luchthaven van Parijs van Paul Andreu. Zou de D.C. Metro Silver Line gedoemd zijn tot een ramp?

Een studie voorbereid voor de Amerikaanse senator John Warner uit Virginia constateerde een groot verschil tussen de twee structuren:

" Het metrostation is eenvoudig gezegd een cirkelvormige buis met lucht die in het midden stroomt. Deze holle buis kan worden gecontrasteerd met Terminal 2E, een cirkelvormige buis met buiten stromende lucht. De buitenmantel van Terminal 2E werd blootgesteld aan grote temperatuurschommelingen waardoor het buitenste staal uitzet en krimpt."

De studie concludeerde dat een volledige "ontwerpanalyse alle structurele tekortkomingen zou hebben voorspeld" op de luchthaven van Parijs. In wezen was de ineenstorting van Charles-de-Gaulle Airport Terminal te voorkomen en onnodig toezicht had plaatsgevonden.

Over architect Paul Andreu

De Franse architect Paul Andreu werd geboren op 10 juli 1938 in Bordeaux. Zoals vele professionals van zijn generatie, werd Andreu opgeleid als ingenieur aan de École Polytechnique en als architect aan het prestigieuze Lycée Louis-le-Grand.

Hij heeft carrière gemaakt op het gebied van luchthavenontwerp, te beginnen met de Charles-de-Gaulle (CDG) in de jaren zeventig. Vanaf 1974 en gedurende de jaren tachtig en negentig kreeg het architectenbureau van Andreu de opdracht om terminal na terminal te bouwen voor de groeiende hub voor luchtverkeer. De uitbreiding van Terminal 2E is in het voorjaar van 2003 geopend.