John Steinbeck's "Of Mice and Men" is een ontroerend verhaal van de vriendschap tussen twee mannen tegen de achtergrond van de Verenigde Staten tijdens de depressie van de jaren dertig. Het boek is subtiel in zijn karakterisering en richt zich op de echte verwachtingen en dromen van het Amerikaanse Amerika van de arbeidersklasse. De korte roman van Steinbeck brengt het leven van de armen en onteigend naar een hoger, symbolisch niveau.
Het krachtige einde is climactisch en tot het uiterste schokkend. Maar we komen ook tot een begrip van de tragedie van het leven. Ongeacht het lijden van degenen die er leven, het leven gaat door.
"Of Mice and Men" opent met twee arbeiders die het land te voet doorkruisen om werk te vinden. George is een cynische, resolute man. George zorgt voor zijn metgezel, Lennie, en behandelt hem als een broer. Lennie is een gigantische man van ongelooflijke kracht, maar heeft een mentale handicap waardoor hij traag leert en bijna kinderlijk is. George en Lennie moesten de laatste stad ontvluchten omdat Lennie de jurk van een vrouw aanraakte en hij was beschuldigd van verkrachting.
Ze beginnen op een ranch te werken en ze delen dezelfde droom: ze willen een stuk land en een boerderij voor zichzelf bezitten. Deze mensen, zoals George en Lennie, voelen zich onteigend en kunnen hun eigen leven niet beheersen. De boerderij wordt op dat moment een microkosmos van de Amerikaanse onderklasse.
Het climactische moment van de roman draait om Lennie's liefde voor zachte dingen. Hij aait het haar van Curley's vrouw, maar ze wordt bang. In de resulterende strijd, doodt Lennie haar en rent weg. De boerenknechten vormen een lynch-menigte om Lennie te straffen, maar George vindt hem eerst. George begrijpt dat Lennie niet in de wereld kan leven en wil hem de pijn en de angst van het lynchen redden, dus schiet hij hem in zijn achterhoofd.
De literaire kracht van dit boek rust stevig op de relatie tussen de twee hoofdpersonen, hun vriendschap en hun gedeelde droom. Deze twee mannen zijn zo heel verschillend, maar ze komen samen, blijven bij elkaar en ondersteunen elkaar in een wereld vol mensen die arm en alleen zijn. Hun broederschap en gemeenschap is een prestatie van enorme menselijkheid.
Ze geloven oprecht in hun droom. Ze willen alleen maar een klein stukje land dat ze hun eigen land kunnen noemen. Ze willen hun eigen gewassen verbouwen en konijnen fokken. Die droom versterkt hun relatie en raakt de lezer zo overtuigend. De droom van George en Lennie is de Amerikaanse droom. Hun verlangens zijn beide zeer specifiek voor de jaren 1930 maar ook universeel.
'Of Mice and Men' is een verhaal over vriendschap dat triomfeert over de kansen. Maar de roman vertelt ook extreem veel over de samenleving waarin deze zich afspeelt. Zonder dogmatisch of formeel te worden, onderzoekt de roman op dat moment veel van de vooroordelen: racisme, seksisme en vooroordelen jegens mensen met een handicap. De kracht van het schrijven van John Steinbeck is dat hij deze kwesties puur menselijk behandelt. Hij ziet de vooroordelen van de samenleving in termen van individuele tragedies, en zijn personages proberen te ontsnappen aan die vooroordelen.
In zekere zin is "Of Mice and Men" een extreem moedeloze roman. De roman toont de dromen van een kleine groep mensen en contrasteert deze dromen vervolgens met een realiteit die onbereikbaar is, een realiteit die ze niet kunnen bereiken. Hoewel de droom nooit werkelijkheid wordt, laat John Steinbeck ons een optimistische boodschap achter. George en Lennie bereiken hun droom niet, maar hun vriendschap onderscheidt zich als een lichtend voorbeeld van hoe mensen kunnen leven en liefhebben, zelfs in een woord van vervreemding en onverbondenheid.