Humor en geweld in Flannery O'Connor 'Een goede man is moeilijk te vinden'

Flannery O'Connor "A Good Man Is Moeilijk te vinden" is zeker een van de grappigste verhalen die iemand ooit heeft geschreven over de moord op onschuldige mensen. Misschien zegt dat niet veel, behalve dat het zonder twijfel ook een van de grappigste verhalen is waar iemand ooit over heeft geschreven iets.

Dus, hoe kan zoiets verontrustends ons zo hard laten lachen? De moorden zelf zijn huiveringwekkend, niet grappig, maar misschien krijgt het verhaal zijn humor niet ondanks het geweld, maar vanwege het. Zoals O'Connor zelf schrijft The Habit of Being: Letters of Flannery O'Connor:

"In mijn eigen ervaring is alles wat ik heb geschreven vreselijker dan grappig, of alleen grappig omdat het verschrikkelijk is, of alleen verschrikkelijk omdat het grappig is." 

Het sterke contrast tussen humor en geweld lijkt beide te accentueren.

Wat maakt het verhaal grappig?

Humor is natuurlijk subjectief, maar we vinden de eigengerechtigheid, nostalgie en pogingen tot manipulatie van de grootmoeder hilarisch.

Het vermogen van O'Connor om naadloos over te schakelen van een neutraal perspectief naar het standpunt van de grootmoeder, geeft de scène een nog grotere komedie. Het verhaal blijft bijvoorbeeld absoluut deadpan als we ontdekken dat de grootmoeder de kat in het geheim meeneemt omdat ze "bang is dat hij tegen een van de gasbranders zou kunnen poetsen en zichzelf per ongeluk zou verstikken." De verteller neemt geen oordeel over de belachelijke bezorgdheid van de grootmoeder, maar laat het liever voor zich spreken.

Evenzo, wanneer O'Connor schrijft dat de grootmoeder 'op interessante details van het landschap wees', weten we dat alle anderen in de auto ze waarschijnlijk helemaal niet interessant vinden en wensen dat ze stil zou zijn. En wanneer Bailey weigert met zijn moeder op de jukebox te dansen, schrijft O'Connor dat Bailey 'niet van nature een zonnige instelling had zoals zij [de grootmoeder] deed en reizen hem nerveus maakten.' De clichématige, zichzelf vleiende formulering van "natuurlijk zonnige karakter" wijst de lezer erop dat dit de mening van de grootmoeder is, niet die van de verteller. Lezers kunnen zien dat het geen roadtrips zijn die Bailey gespannen maken: het is zijn moeder.

Maar de grootmoeder heeft verzilverende eigenschappen. Ze is bijvoorbeeld de enige volwassene die de tijd neemt om met de kinderen te spelen. En de kinderen zijn niet bepaald engelen, wat ook helpt om enkele negatieve eigenschappen van grootmoeder te compenseren. De kleinzoon suggereert grof dat als de grootmoeder niet naar Florida wil, ze gewoon thuis moet blijven. Dan voegt de kleindochter eraan toe: "Ze zou niet voor een miljoen dollar thuisblijven [...] Bang dat ze iets zou missen. Ze moet overal heen waar we gaan." Deze kinderen zijn zo vreselijk, ze zijn grappig.

Doel van de humor

Om de unie van geweld en humor in "Een goede man is moeilijk te vinden" te begrijpen, is het nuttig om te onthouden dat O'Connor een vrome katholiek was. In Mystery and Manners, O'Connor schrijft dat "mijn onderwerp in fictie de actie van genade is in territorium dat grotendeels in handen is van de duivel." Dit geldt altijd voor al haar verhalen. In het geval van 'Een goede man is moeilijk te vinden', is de duivel niet de buitenbeentje, maar wat de grootmoeder ertoe heeft gebracht om 'goedheid' te definiëren als het dragen van de juiste kleding en zich gedraagt ​​als een dame. De gratie in het verhaal is het besef dat haar ertoe brengt de Misfit te bereiken en hem 'een van mijn eigen kinderen' te noemen.

Gewoonlijk sta ik niet zo snel toe dat auteurs het laatste woord hebben over het interpreteren van hun werk, dus als u een andere uitleg verkiest, wees mijn gast. Maar O'Connor heeft zo uitgebreid - en nadrukkelijk - over haar religieuze motivaties geschreven dat het moeilijk is om haar observaties te verwerpen.

In Mystery and Manners, O'Connor zegt:

"Ofwel men is serieus over redding of men is dat niet. En het is goed om te beseffen dat de maximale hoeveelheid ernst de maximale hoeveelheid komedie toelaat. Alleen als we zeker zijn in onze overtuigingen, kunnen we de komische kant van het universum zien."

Interessant is dat, omdat de humor van O'Connor zo boeiend is, het haar verhalen mogelijk maakt lezers aan te trekken die misschien geen verhaal willen lezen over de mogelijkheid van goddelijke gratie, of die dit thema misschien helemaal niet herkennen in haar verhalen. Ik denk dat de humor aanvankelijk lezers op afstand helpt van de personages; we lachen zo hard om ze dat we diep in het verhaal zijn voordat we onszelf in hun gedrag beginnen te herkennen. Tegen de tijd dat we worden geraakt met "de maximale hoeveelheid ernst" terwijl Bailey en John Wesley het bos in worden geleid, is het te laat om terug te keren.

Je zult merken dat ik hier de woorden "komisch reliëf" niet heb gebruikt, ook al is dat misschien de rol van humor in veel andere literaire werken. Maar alles wat ik ooit over O'Connor heb gelezen, suggereert dat ze zich niet bijzonder druk maakte over het bieden van verlichting voor haar lezers - en in feite streefde ze naar het tegenovergestelde.