Feministische theoretici hebben onderzocht hoe de nadruk op het nucleaire gezin de verwachtingen van de samenleving van vrouwen beïnvloedt. Feministische schrijvers hebben het effect van het nucleaire gezin op vrouwen bestudeerd in baanbrekende boeken zoals Het tweede geslacht door Simone de Beauvoir en The Feminine Mystique van Betty Friedan.
De uitdrukking "nucleaire familie" werd algemeen bekend in de eerste helft van de 20th eeuw. Historisch gezien bestonden huishoudens in veel samenlevingen vaak uit groepen uitgebreide familieleden. In een meer mobiele, postindustriële revolutiemaatschappij lag de nadruk meer op het nucleaire gezin.
Kleinere familie-eenheden kunnen gemakkelijker bewegen om economische kansen in andere gebieden te vinden. In de steeds meer ontwikkelde en uitgestrekte steden van de Verenigde Staten konden meer mensen het zich veroorloven om huizen te kopen. Daarom woonden meer nucleaire gezinnen in hun eigen huis, in plaats van in grotere huishoudens.
Feministen analyseren genderrollen, taakverdeling en maatschappelijke verwachtingen van vrouwen. Veel vrouwen van de 20e eeuw werden ontmoedigd om buitenshuis te werken, zelfs als moderne apparatuur de tijd die nodig was voor huishoudelijk werk verkortte.
De transformatie van landbouw naar moderne industriële banen vereiste dat een loontrekker, meestal de man, het huis verliet voor werk op een andere locatie. De nadruk op het nucleaire gezinsmodel betekende vaak dat elke vrouw, één per huishouden, vervolgens werd aangemoedigd om thuis te blijven en kinderen op te voeden. Feministen maken zich zorgen over waarom gezins- en gezinsarrangementen als minder dan perfect of zelfs abnormaal worden ervaren als ze afwijken van het nucleaire gezinsmodel.