België is een klein land in het noordwesten van Europa dat zich in de late 19e eeuw heeft aangesloten bij de Europese koloniale race. Veel Europese landen wilden verre delen van de wereld koloniseren om de hulpbronnen te exploiteren en de inwoners van deze minder ontwikkelde landen te "beschaven".
België werd onafhankelijk in 1830. Toen kwam koning Leopold II aan de macht in 1865 en geloofde dat kolonies de rijkdom en het prestige van België enorm zouden vergroten. De wrede, hebzuchtige activiteiten van Leopold in de huidige Democratische Republiek Congo, Rwanda en Burundi blijven het welzijn van deze landen vandaag beïnvloeden.
Europese avonturiers ondervonden grote moeilijkheden bij het verkennen en koloniseren van het Congobekken, vanwege het tropische klimaat, de ziekte en de weerstand van de inboorlingen. In de jaren 1870 richtte Leopold II een organisatie op met de naam International African Association.
Deze schijnvertoning was vermoedelijk een wetenschappelijke en filantropische organisatie die het leven van inheemse Afrikanen aanzienlijk zou verbeteren door hen tot het christendom te bekeren, de slavenhandel te beëindigen en Europese gezondheids- en onderwijssystemen in te voeren.
Koning Leopold stuurde de ontdekkingsreiziger Henry Morton Stanley naar de regio. Stanley heeft met succes verdragen gesloten met inheemse stammen, militaire posten opgezet en de meeste islamitische slavenhandelaren uit de regio gedwongen. Hij verwierf miljoenen vierkante kilometer land in Centraal-Afrika voor België.
De meeste Belgische regeringsleiders en burgers wilden echter niet de exorbitante hoeveelheid geld uitgeven die nodig zou zijn om verre kolonies te behouden. Op de conferentie van Berlijn van 1884-1885 wilden andere Europese landen de regio rond de Congo-rivier niet.
Koning Leopold II stond erop dat hij deze regio als een vrijhandelszone zou handhaven, en hij kreeg persoonlijke controle over de regio, die bijna tachtig keer groter was dan België. Hij noemde de regio de 'Congo Free State'.
Leopold beloofde dat hij zijn privébezit zou ontwikkelen om het leven van de inheemse Afrikanen te verbeteren. Hij negeerde al zijn richtlijnen van de Berlijnse conferentie snel en begon het land en de inwoners van de regio economisch te exploiteren.
Vanwege de industrialisatie waren objecten zoals banden nu massaal in Europa vereist; dus werden de Afrikaanse inboorlingen gedwongen om ivoor en rubber te produceren. Het leger van Leopold verminkte of doodde elke Afrikaan die niet genoeg van deze begeerde, winstgevende middelen produceerde.
De Europeanen verbrandden Afrikaanse dorpen, landbouwgrond en regenwoud en hielden vrouwen als gijzelaars tot de quota voor rubber en mineralen waren bereikt. Vanwege deze wreedheid en Europese ziekten is de inheemse bevolking met ongeveer tien miljoen mensen afgenomen. Leopold II nam de enorme winst en bouwde weelderige gebouwen in België.
Leopold II probeerde krachtig dit misbruik voor het internationale publiek te verbergen. Veel landen en individuen hadden echter al in het begin van de 20e eeuw van deze wreedheden gehoord. Joseph Conrad plaatste zijn populaire roman Hart van duisternis in de Congo Free State en beschreef Europese misbruiken.
De Belgische regering dwong Leopold in 1908 zijn persoonlijke land over te geven. De Belgische regering hernoemde de regio naar "Belgisch Congo". De Belgische regering en katholieke missies probeerden de inwoners te helpen door de gezondheid en het onderwijs te verbeteren en een infrastructuur te bouwen, maar de Belgen exploiteerden nog steeds het goud, koper en diamanten van de regio.
Tegen de jaren 1950 omarmden veel Afrikaanse landen antikolonialisme, nationalisme, gelijkheid en kansen onder de Pan-Africanism-beweging. De Congolezen, die tegen die tijd bepaalde rechten hadden, zoals het bezitten van eigendom en stemmen bij verkiezingen, begonnen onafhankelijkheid te eisen.
België wilde onafhankelijkheid verlenen over een periode van dertig jaar, maar onder druk van de Verenigde Naties, en om een lange, dodelijke oorlog te voorkomen, besloot België op 30 juni onafhankelijkheid te verlenen aan de Democratische Republiek Congo (DRC), 1960. Sindsdien heeft de DRC corruptie, inflatie en verschillende regimeveranderingen ondergaan. De mineraalrijke provincie Katanga werd van 1960-1963 vrijwillig gescheiden van de DRC. DRC stond van 1971-1997 bekend als Zaïre.
Twee burgeroorlogen in de DRC zijn het dodelijkste conflict ter wereld sinds de Tweede Wereldoorlog geworden. Miljoenen mensen zijn gestorven aan oorlog, hongersnood of ziekte. Miljoenen zijn nu vluchtelingen. Tegenwoordig is de Democratische Republiek Congo het op twee na grootste land per gebied in Afrika en heeft het ongeveer 70 miljoen inwoners. De hoofdstad is Kinshasa, voorheen Leopoldville.
De huidige landen Rwanda en Burundi werden ooit gekoloniseerd door de Duitsers, die de regio Ruanda-Urundi noemden. Na de nederlaag van Duitsland in de Eerste Wereldoorlog werd Ruanda-Urundi echter een protectoraat van België. België exploiteerde ook het land en de bevolking van Ruanda-Urundi, de buurland van Belgisch Congo in het oosten. Inwoners werden gedwongen om belasting te betalen en cash gewassen zoals koffie te verbouwen.
Ze kregen heel weinig onderwijs. Tegen de jaren zestig begon Ruanda-Urundi echter ook onafhankelijkheid te eisen, en België beëindigde zijn koloniale rijk toen Rwanda en Burundi in 1962 onafhankelijkheid werden verleend.
De belangrijkste erfenis van het kolonialisme in Rwanda en Burundi betrof de obsessie van de Belgen met raciale, etnische classificatie. De Belgen geloofden dat de Tutsi-etnische groep in Rwanda raciaal superieur was aan de Hutu-etnische groep omdat de Tutsi's meer "Europese" kenmerken hadden. Na vele jaren van segregatie brak de spanning uit in de Rwandese genocide van 1994, waarbij 850.000 mensen stierven.
De economieën, politieke systemen en sociaal welzijn in de Democratische Republiek Congo, Rwanda en Burundi zijn enorm beïnvloed door de hebzuchtige ambities van koning Leopold II van België. Alle drie de landen hebben uitbuiting, geweld en armoede ervaren, maar hun rijke bronnen van mineralen kunnen op een dag permanente vreedzame welvaart brengen in het binnenland van Afrika.