Arrangement in compositie en retoriek

In retoriek en compositie verwijst arrangement naar de delen van een toespraak of, meer in het algemeen, de structuur van een tekst. Arrangement (ook wel genoemd aanleg) is een van de vijf traditionele canons of onderverdelingen van klassieke retorische training. Ook gekend als dispositio, taxi's, en organisatie.

In de klassieke retoriek leerden de studenten de 'delen' van een oratie. Hoewel retorici het niet altijd eens waren over het aantal onderdelen, identificeerden Cicero en Quintilian deze zes: het exordium, het verhaal (of verhaal), de partitie (of divisie), de bevestiging, de weerlegging en de peroratie.

Arrangement stond bekend als taxi's in het Grieks en dispositio in Latijns.

Voorbeelden en observaties

• "Aristoteles stelt dat ... de aard van retoriek minstens vier componenten vereist: een aanhef, of introductie (prooimion), een geavanceerd proefschrift (prothese), bewijzen (pisteis) en een conclusie (epilogos)."
  (Richard Leo Enos, "Traditional Arrangement." Encyclopedia of Rhetoric, 2001)
• In Een retoriek van motieven (1950), Kenneth Burke vatte de klassieke positie over de rangschikking samen als "retorische vorm in het algemeen", die het volgende omvat: "een progressie van stappen die begint met een exordium dat is ontworpen om de goodwill van het publiek veilig te stellen, vervolgens de positie weergeeft, en vervolgens wijst de aard van het geschil opbouwt, vervolgens zijn eigen zaak opbouwt, vervolgens de beweringen van de tegenstander weerlegt, en in een laatste peroratie breidt en versterkt alle punten in iemands voordeel terwijl wordt getracht in diskrediet te brengen wat de tegenstander had begunstigd. "

Dalende belangstelling voor de regeling

"In plaats van de formule van de oude retoriek arrangement, de nieuwe retoriek [van de 18e eeuw] adviseerde een regeling die de gedachtestroom zelf weerspiegelde. Tegen de negentiende eeuw was de klassieke retorische traditie behoorlijk driftig, hoewel Richard Whately een heroïsche poging deed om het te redden. Terwijl het schrijven van pedagogiek de voorgeschreven technieken voor uitvindingen, ordening en stijl verliet (geheugen en bezorging waren al aan het verdwijnen als het schrijven van ontheemde mondelinge geletterdheid), concentreerden leraren zich steeds meer op grammatica en oppervlaktekenmerken. Hoe de student een essay moest maken, was een mysterie, omdat al het schrijven werd gezien als het resultaat van inspiratie. Het onderwijzen van de structuur van de klassieke oratie had zeker weinig zin omdat de vorm van een stuk geschreven zou moeten worden door de realiteit die de schrijver wilde overbrengen, niet door een of andere statische vooraf bepaalde formule. "
(Steven Lynn, Retoriek en compositie: een inleiding. Cambridge University Press, 2010)

Regeling in moderne media

"Moderne massamedia ... presenteren speciale complicaties bij de studie van arrangement omdat de volgorde van informatie en argumenten, de volgorde waarin bepaalde oproepen een publiek bereiken, heel moeilijk te voorspellen is ... Verzadiging en enorme hoeveelheid blootstelling aan een 'bericht' gegeven in afzonderlijke bursts kunnen meer tellen dan de onderlinge relaties van delen van een enkele boodschap bereikt door zijn zorgvuldig ontworpen opstelling. "
(Jeanne Fahnestock, "Modern Arrangement." Encyclopedia of Rhetoric, 2001)