Architectuurtijdlijn - Westerse invloeden op bouwontwerp

Wanneer is de westerse architectuur begonnen? Lang voor de prachtige structuren van het oude Griekenland en Rome waren mensen aan het ontwerpen en bouwen. De periode die bekend staat als de Klassiek tijdperk groeide uit ideeën en bouwtechnieken die eeuwen en aionen op verre locaties evolueerden.

Deze review illustreert hoe elke nieuwe beweging voortbouwt op de vorige. Hoewel onze tijdlijn datums weergeeft die voornamelijk verband houden met de Amerikaanse architectuur, beginnen en stoppen historische periodes niet op precieze punten op een kaart of een kalender. Perioden en stijlen vloeien samen, waarbij soms tegenstrijdige ideeën worden samengevoegd, soms nieuwe benaderingen worden uitgevonden en vaak oudere bewegingen opnieuw worden ontwaakt en opnieuw worden uitgevonden. Datums zijn altijd bij benadering - architectuur is een vloeiende kunst.

11.600 v.Chr. tot 3.500 v.Chr. - Prehistorische tijden

Stonehenge in Amesbury, Verenigd Koninkrijk. Jason Hawkes / Getty Images

Archeologen 'graven' de prehistorie. Göbekli Tepe in het huidige Turkije is een goed voorbeeld van archeologische architectuur. Voordat de geschiedenis werd vastgelegd, bouwden mensen aarden heuvels, steencirkels, megalieten en structuren die vaak moderne archeologen in verwarring brengen. Prehistorische architectuur omvat monumentale structuren zoals Stonehenge, rotswoningen in Amerika en riet- en modderstructuren die verloren zijn gegaan aan tijd. Het begin van de architectuur is te vinden in deze structuren.

Prehistorische bouwers brachten aarde en steen in geometrische vormen, waardoor onze vroegste door mensen gemaakte formaties ontstonden. We weten niet waarom primitieve mensen geometrische structuren begonnen te bouwen. Archeologen kunnen alleen maar raden dat prehistorische mensen naar de hemel keken om de zon en de maan te imiteren, die cirkelvormige vorm gebruikten in hun creaties van aardeheuvels en monolithische henges.

Veel mooie voorbeelden van goed bewaarde prehistorische architectuur zijn te vinden in Zuid-Engeland. Stonehenge in Amesbury, Verenigd Koninkrijk is een bekend voorbeeld van de prehistorische steencirkel. De nabijgelegen Silbury Hill, ook in Wiltshire, is de grootste kunstmatige, prehistorische aarden heuvel in Europa. Op 30 meter hoog en 160 meter breed bestaat de grindheuvel uit lagen aarde, modder en gras, met gegraven kuilen en tunnels van krijt en klei. Voltooid in de late Neolithische periode, ongeveer 2.400 voor Christus, waren de architecten een neolithische beschaving in Groot-Brittannië.

De prehistorische vindplaatsen in Zuid-Groot-Brittannië (Stonehenge, Avebury en bijbehorende locaties) zijn gezamenlijk een UNESCO-werelderfgoed. "Het ontwerp, de positie en de onderlinge relatie van de monumenten en locaties," volgens UNESCO, "zijn het bewijs van een rijke en zeer georganiseerde prehistorische samenleving die zijn concepten aan het milieu kan opleggen." Voor sommigen is het vermogen om de omgeving te veranderen cruciaal voor het aanroepen van een structuur architectuur. Prehistorische structuren worden soms beschouwd als de geboorte van architectuur. Niets anders, primitieve structuren roepen zeker de vraag op, wat architectuur is?

Waarom domineert de cirkel de vroegste architectuur van de mens? Het is de vorm van de zon en de maan, de eerste vorm die mensen zich realiseerden als significant voor hun leven. Het duo van architectuur en geometrie gaat ver terug in de tijd en kan de bron zijn van wat mensen zelfs vandaag de dag "mooi" vinden.

3.050 v.Chr. tot 900 v.Chr. - Het oude Egypte

De piramide van Khafre (Chephren) in Gizeh, Egypte. Lansbricae (Luis Leclere) / Getty Images (bijgesneden)

In het oude Egypte bouwden machtige heersers monumentale piramides, tempels en heiligdommen. Verre van primitieve, enorme structuren zoals de piramides van Gizeh waren technische hoogstandjes die grote hoogten konden bereiken. Geleerden hebben de periodes van de geschiedenis in het oude Egypte afgebakend.

Hout was niet overal verkrijgbaar in het dorre Egyptische landschap. Huizen in het oude Egypte werden gemaakt met blokken zongebakken modder. De overstromingen van de rivier de Nijl en de tand des tijds verwoestten de meeste van deze oude huizen. Veel van wat we weten over het oude Egypte is gebaseerd op grote tempels en graven, die zijn gemaakt met graniet en kalksteen en versierd met hiërogliefen, houtsnijwerk en felgekleurde fresco's. De oude Egyptenaren gebruikten geen mortel, dus werden de stenen zorgvuldig gesneden om bij elkaar te passen.

De piramidevorm was een wonder van techniek waarmee oude Egyptenaren enorme structuren konden bouwen. Door de ontwikkeling van de piramidevorm konden Egyptenaren enorme graven bouwen voor hun koningen. De schuine wanden konden grote hoogten bereiken omdat hun gewicht werd ondersteund door de brede piramide basis. Een innovatieve Egyptenaar genaamd Imhotep zou een van de vroegste van de massieve stenen monumenten hebben ontworpen, de Step Pyramid of Djoser (2.667 v.Chr. Tot 2.648 v.Chr.).

Bouwers in het oude Egypte gebruikten geen dragende bogen. In plaats daarvan werden kolommen dicht bij elkaar geplaatst om het zware stenen hoofdgestel hierboven te ondersteunen. Fel geverfd en gedetailleerd gesneden, bootsen de kolommen vaak de palmen, papyrusplanten en andere plantvormen na. Door de eeuwen heen zijn er minstens dertig verschillende kolomstijlen geëvolueerd. Terwijl het Romeinse rijk deze landen bezette, hebben zowel Perzische als Egyptische zuilen de westerse architectuur beïnvloed.

Archeologische ontdekkingen in Egypte wekte opnieuw interesse in de oude tempels en monumenten. De architectuur van de Egyptische Revival werd in de 19e eeuw in de mode. In de vroege jaren 1900 veroorzaakte de ontdekking van het graf van koning Tut een fascinatie voor Egyptische artefacten en de opkomst van Art Deco-architectuur.

850 v.Chr. tot A.D. 476 - Klassiek

The Pantheon, A.D. 126, Rome, Italië. Werner Forman Archive / Heritage Images / Getty Images (bijgesneden)

Klassieke architectuur verwijst naar de stijl en het ontwerp van gebouwen in het oude Griekenland en het oude Rome. Klassieke architectuur vormde onze benadering van bouwen in westerse koloniën over de hele wereld.

Vanaf de opkomst van het oude Griekenland tot de val van het Romeinse rijk, werden grote gebouwen gebouwd volgens nauwkeurige regels. De Romeinse architect Marcus Vitruvius, die in de eerste eeuw voor Christus leefde, geloofde dat bouwers wiskundige principes moesten gebruiken bij het bouwen van tempels. "Want zonder symmetrie en proportie kan geen enkele tempel een regelmatig plan hebben", schreef Vitruvius in zijn beroemde verhandeling De Architectura, of Tien boeken over architectuur.

In zijn geschriften introduceerde Vitruvius de klassieke ordening, die kolomstijlen en entablature-ontwerpen definieerde die in de klassieke architectuur werden gebruikt. De vroegste klassieke orden waren Dorisch, Ionisch en Corinthisch.

Hoewel we dit architecturale tijdperk combineren en het 'Klassiek' noemen, hebben historici deze drie klassieke perioden beschreven:

700 tot 323 v.Chr. - Grieks. De Dorische zuil werd voor het eerst ontwikkeld in Griekenland en werd gebruikt voor grote tempels, waaronder het beroemde Parthenon in Athene. Eenvoudige Ionische zuilen werden gebruikt voor kleinere tempels en het bouwen van interieurs.

323 tot 146 v.Chr. - Hellenistisch. Toen Griekenland op het hoogtepunt van zijn macht was in Europa en Azië, bouwde het rijk uitgebreide tempels en seculiere gebouwen met Ionische en Corinthische zuilen. De Hellenistische periode eindigde met veroveringen door het Romeinse rijk.

44 v.Chr. tot A.D. 476 - Roman. De Romeinen leenden zwaar van de vroegere Griekse en Hellenistische stijlen, maar hun gebouwen waren meer versierd. Ze gebruikten Corinthische en composietstijlkolommen samen met decoratieve beugels. Door de uitvinding van beton konden de Romeinen bogen, gewelven en koepels bouwen. Beroemde voorbeelden van Romeinse architectuur zijn het Romeinse Colosseum en het Pantheon in Rome.

Veel van deze oude architectuur is in puin of gedeeltelijk herbouwd. Virtual reality-programma's zoals Romereborn.org proberen de omgeving van deze belangrijke beschaving digitaal te recreëren.

527 tot 565 - Byzantijns

Kerk van Hagia Eirene in de eerste binnenplaats van het Topkapı-paleis, Istanbul, Turkije. Salvator Barki / Getty Images (bijgesneden)

Nadat Constantijn de hoofdstad van het Romeinse rijk naar Byzantium (nu Istanboel in Turkije) in 330 na Christus had verplaatst, ontwikkelde de Romeinse architectuur zich tot een sierlijke, klassiek geïnspireerde stijl die baksteen gebruikte in plaats van steen, koepeldaken, uitgebreide mozaïeken en klassieke vormen. Keizer Justinianus (527 tot 565) liep voorop.

Oosterse en westerse tradities gecombineerd in de heilige gebouwen van de Byzantijnse periode. Gebouwen werden ontworpen met een centrale koepel die uiteindelijk naar nieuwe hoogten reed door gebruik te maken van verfijnde technische praktijken in het Midden-Oosten. Dit tijdperk van architectuurgeschiedenis was overgangs- en transformationeel.

800 tot 1200 - Romaans

Romaanse architectuur van de basiliek van St. Sernin (1070-1120) in Toulouse, Frankrijk. Woede O./AgenceImages met dank aan Getty Images

Terwijl Rome zich over Europa verspreidde, ontstonden zwaardere, gedrongen Romaanse architectuur met afgeronde bogen. Kerken en kastelen uit de vroege middeleeuwen werden gebouwd met dikke muren en zware pijlers.

Terwijl het Romeinse rijk vervaagde, bereikten Romeinse ideeën ver in heel Europa. De basiliek van St. Sernin in Toulouse, gebouwd tussen 1070 en 1120, is een goed voorbeeld van deze overgangsarchitectuur, met een Byzantijnse koepelvormige apsis en een toegevoegde gotische torenspits. De plattegrond is die van het Latijnse kruis, weer gotisch, met een hoog altaar en toren op het kruispunt. St. Sernin is gebouwd van steen en baksteen en ligt aan de bedevaartroute naar Santiago de Compostela.

1100 tot 1450 - Gotisch

De gotische kathedraal van Notre Dame de Chartres, Frankrijk. Alessandro Vannini / Getty Images (bijgesneden)

Vroeg in de 12e eeuw betekenden nieuwe manieren van bouwen dat kathedralen en andere grote gebouwen naar nieuwe hoogten konden stijgen. Gotische architectuur werd gekenmerkt door de elementen die hogere, elegantere architectuur ondersteunden - innovaties zoals puntige bogen, luchtbogen en geribbelde gewelven. Bovendien zou uitgebreid gebrandschilderd glas de plaats kunnen innemen van muren die niet langer werden gebruikt om hoge plafonds te ondersteunen. Gargouilles en andere beeldhouwen maakten praktische en decoratieve functies mogelijk.

Veel van 's werelds meest bekende heilige plaatsen zijn uit deze periode in de architectuurgeschiedenis, waaronder de kathedraal van Chartres en de kathedraal Notre Dame in Frankrijk en de St. Patrick's kathedraal van Dublin en de Adare Friary in Ierland.

Gotische architectuur begon vooral in Frankrijk, waar bouwers de vroegere romaanse stijl begonnen aan te passen. Bouwers werden ook beïnvloed door de spitsbogen en het uitgebreide metselwerk van Moorse architectuur in Spanje. Een van de vroegste gotische gebouwen was de ambulante van de abdij van St. Denis in Frankrijk, gebouwd tussen 1140 en 1144.

Oorspronkelijk stond de gotische architectuur bekend als de Franse stijl. Tijdens de Renaissance, nadat de Franse stijl uit de mode was geraakt, bespotten ambachtslieden het. Ze hebben het woord verzonnen gotisch om te suggereren dat gebouwen in Franse stijl het ruwe werk van het Duits waren (goth) barbaren. Hoewel het label niet klopte, bleef de naam Gothic.

Terwijl bouwers de grote gotische kathedralen van Europa maakten, braken schilders en beeldhouwers in Noord-Italië los van rigide middeleeuwse stijlen en legden ze de basis voor de Renaissance. Kunsthistorici noemen de periode tussen 1200 en 1400 de Vroege Renaissance of de Proto-Renaissance van kunstgeschiedenis.

De fascinatie voor middeleeuwse gotische architectuur werd in de 19e en 20e eeuw opnieuw gewekt. Architecten in Europa en de Verenigde Staten ontwierpen geweldige gebouwen en privéwoningen die de kathedralen van middeleeuws Europa imiteerden. Als een gebouw er gotisch uitziet en gotische elementen en kenmerken heeft, maar het werd gebouwd in de 19e eeuw of later, heeft het zijn stijl Gothic Revival.

1400 tot 1600 - Renaissance

Villa Rotonda (Villa Almerico-Capra), in de buurt van Venetië, Italië, 1566-1590, Andrea Palladio. Massimo Maria Canevarolo via Wikimedia Commons, Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported (CC BY-SA 3.0)

Een terugkeer naar klassieke ideeën luidde een "tijdperk van ontwaken" in Italië, Frankrijk en Engeland in. Tijdens het Renaissance-tijdperk werden architecten en bouwers geïnspireerd door de zorgvuldig geproportioneerde gebouwen van het oude Griekenland en Rome. De Italiaanse renaissancemeester Andrea Palladio hielp bij het ontwaken van een passie voor klassieke architectuur toen hij prachtige, zeer symmetrische villa's ontwierp zoals Villa Rotonda in de buurt van Venetië, Italië.

Meer dan 1500 jaar nadat de Romeinse architect Vitruvius zijn belangrijke boek schreef, schetste de Renaissance-architect Giacomo da Vignola de ideeën van Vitruvius. Gepubliceerd in 1563, Vignola De vijf orden van architectuur werd een gids voor bouwers in heel West-Europa. In 1570 gebruikte Andrea Palladio de nieuwe technologie van het mobiele type om te publiceren I Quattro Libri dell 'Architettura, of De vier boeken van architectuur. In dit boek liet Palladio zien hoe klassieke regels niet alleen voor grote tempels, maar ook voor privévilla's konden worden gebruikt.

Palladio's ideeën imiteerden niet de klassieke volgorde van architectuur, maar zijn ontwerpen wel op de wijze van oude ontwerpen. Het werk van de meesters uit de Renaissance verspreidde zich over Europa en lang na het einde van het tijdperk zouden architecten in de westerse wereld inspiratie vinden in de prachtig geproportioneerde architectuur van die periode. In de Verenigde Staten zijn de afstammingsontwerpen neoklassiek genoemd.

1600 tot 1830 - Barok

Het barokke paleis van Versailles in Frankrijk. Lusafbeeldingen Tiara Anggamulia / Getty-afbeeldingen (bijgesneden)

Vroeg in de jaren 1600, een uitgebreide nieuwe architecturale stijl rijkelijk versierde gebouwen. Wat bekend werd als Barok werd gekenmerkt door complexe vormen, extravagante ornamenten, weelderige schilderijen en gedurfde contrasten.

In Italië wordt de barokstijl weerspiegeld in weelderige en dramatische kerken met onregelmatige vormen en extravagante versieringen. In Frankrijk combineert de sterk versierde barokstijl met klassieke terughoudendheid. Russische aristocraten waren onder de indruk van het paleis van Versailles, Frankrijk en namen barokke ideeën op in het gebouw van St. Petersburg. Elementen van de uitgebreide barokstijl zijn overal in Europa te vinden.

Architectuur was slechts een uitdrukking van de barokstijl. In de muziek waren bekende namen Bach, Händel en Vivaldi. In de kunstwereld worden Caravaggio, Bernini, Rubens, Rembrandt, Vermeer en Velázquez herinnerd. Beroemde uitvinders en wetenschappers van die tijd zijn onder andere Blaise Pascal en Isaac Newton.

1650 tot 1790 - Rococo

Catherine Palace Near Saint Petersburg, Rusland. Saravut Eksuwan / Getty Images

Tijdens de laatste fase van de barok bouwden bouwers sierlijke witte gebouwen met vloeiende bochten. Rococo-kunst en -architectuur worden gekenmerkt door elegante decoratieve ontwerpen met rollen, wijnstokken, shell-vormen en delicate geometrische patronen.

Architecten van Rococo pasten barokke ideeën toe met een lichtere, meer sierlijke toets. Sommige historici suggereren zelfs dat Rococo gewoon een latere fase van de barok is.

Architecten uit deze periode zijn de grote Beierse stucwerkmeesters zoals Dominikus Zimmermann, waarvan de bedevaartskerk van Wiesbüt uit 1750 op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat.

1730 tot 1925 - Neoklassiek

Het Amerikaanse Capitool in Washington, D.C. Architect van het Capitool

Rond 1700 keerden Europese architecten zich af van ingewikkelde barok- en rococostijlen ten gunste van ingetogen neoklassieke benaderingen. Orde, symmetrische neoklassieke architectuur weerspiegelde het intellectuele ontwaken bij de midden- en hogere klassen in Europa in de periode dat historici vaak de Verlichting noemen. Sierlijke barok- en rococo-stijlen raakten uit de gratie toen architecten voor een groeiende middenklasse reageerden op en de weelde van de heersende klasse verwierpen. Franse en Amerikaanse revoluties brachten design terug naar klassieke idealen - inclusief gelijkheid en democratie - symbolisch voor de beschavingen van het oude Griekenland en Rome. Een grote interesse in ideeën van Renaissance-architect Andrea Palladio inspireerde een terugkeer van klassieke vormen in Europa, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Deze gebouwen werden geproportioneerd volgens de klassieke ordening met details geleend van het oude Griekenland en Rome.

In de late 1700s en vroege 1800s gebruikten de nieuw gevormde Verenigde Staten klassieke idealen om grootse overheidsgebouwen en een reeks kleinere, particuliere huizen te bouwen.

1890 tot 1914 - Art Nouveau

Het Hôtel Lutetia uit 1910 in Parijs, Frankrijk. Justin Lorget / chesnot / Corbis via Getty Images

Bekend als de Nieuwe stijl in Frankrijk kwam Art Nouveau voor het eerst tot uitdrukking in stoffen en grafisch ontwerp. De stijl verspreidde zich in de jaren 1890 naar architectuur en meubels toen een opstand tegen industrialisatie de aandacht van mensen op de natuurlijke vormen en persoonlijk vakmanschap van de Arts and Crafts Movement richtte. Art Nouveau-gebouwen hebben vaak asymmetrische vormen, bogen en decoratieve Japans-achtige oppervlakken met gebogen, plantachtige ontwerpen en mozaïeken. De periode wordt vaak verward met Art Deco, die een geheel andere visuele uitstraling en filosofische oorsprong heeft.

Merk op dat de naam Art Nouveau is Frans, maar de filosofie - tot op zekere hoogte verspreid door de ideeën van William Morris en de geschriften van John Ruskin - gaf aanleiding tot soortgelijke bewegingen in heel Europa. In Duitsland werd het genoemd Jugendstil; in Oostenrijk was het Sezessionsstil; in Spanje was het modernismo, die voorspelt of gebeurtenis begint de moderne tijd. De werken van de Spaanse architect Antoni Gaudí (1852-1926) zouden worden beïnvloed door Art Nouveau of Modernismo, en Gaudi wordt vaak een van de eerste modernistische architecten genoemd.

1895 tot 1925 - Beaux Arts

De opera van Parijs door Beaux Arts-architect Charles Garnier. Francisco Andrade / Getty Images (bijgesneden)

Beaux Arts-architectuur, ook bekend als Beaux Arts Classicisme, Academisch Classicisme of Klassieke Revival, wordt gekenmerkt door orde, symmetrie, formeel ontwerp, grootsheid en uitgebreide versieringen.

De combinatie van klassieke Griekse en Romeinse architectuur met ideeën uit de Renaissance, Beaux Arts-architectuur was een favoriete stijl voor grote openbare gebouwen en weelderige herenhuizen.

1905 tot 1930 - Neogotisch

De neogotische tribunetoren van 1924 in Chicago. Glowimage / Getty Images (bijgesneden)

In het begin van de 20e eeuw werden middeleeuwse gotische ideeën toegepast op moderne gebouwen, zowel privéwoningen als het nieuwe type architectuur dat wolkenkrabbers wordt genoemd.

Gothic Revival was een Victoriaanse stijl geïnspireerd op gotische kathedralen en andere middeleeuwse architectuur. Het huisontwerp van de Gothic Revival begon in het Verenigd Koninkrijk in de jaren 1700 toen Sir Horace Walpole besloot zijn huis, Strawberry Hill, te verbouwen. In het begin van de 20e eeuw werden Gothic Revival-ideeën toegepast op moderne wolkenkrabbers, die vaak worden genoemd Neo-Gotische. Neogotische wolkenkrabbers hebben vaak sterke verticale lijnen en een gevoel van grote hoogte; gebogen en puntige ramen met decoratief maaswerk; waterspuwers en andere middeleeuwse gravures; en pinakels.

De Chicago Tribune Tower uit 1924 is een goed voorbeeld van neogotische architectuur. De architecten Raymond Hood en John Howells werden geselecteerd op vele andere architecten om het gebouw te ontwerpen. Hun neogotische ontwerp heeft de juryleden misschien wel aangesproken omdat het een conservatieve (sommige critici zei "regressieve") benadering weerspiegelde. De gevel van de Tribune Tower is bezaaid met rotsen verzameld uit grote gebouwen over de hele wereld. Andere neogotische gebouwen omvatten het Cass Gilbert-ontwerp voor het Woolworth Building in New York City.

1925 tot 1937 - Art Deco

Het Art Deco Chrysler-gebouw in de stad New York. CreativeDream / Getty Images

Met hun slanke vormen en ziggurat-ontwerpen omarmde Art Deco-architectuur zowel het machinetijdperk als de oudheid. Zigzagpatronen en verticale lijnen creëren een dramatisch effect op Art Deco-gebouwen uit de jazztijd. Interessant is dat veel Art Deco-motieven werden geïnspireerd door de architectuur van het oude Egypte.

De Art Deco-stijl is voortgekomen uit vele bronnen. De sobere vormen van de modernistische Bauhaus-school en de gestroomlijnde vormgeving van moderne technologie gecombineerd met patronen en iconen uit het Verre Oosten, het klassieke Griekenland en Rome, Afrika, het oude Egypte en het Midden-Oosten, India en de Maya- en Azteekse culturen.

Art Deco-gebouwen hebben veel van deze kenmerken: kubieke vormen; ziggurat, terrasvormige piramidevormen met elk verhaal kleiner dan het verhaal eronder; complexe groeperingen van rechthoeken of trapezoïden; kleurbanden; zigzagontwerpen zoals bliksemschichten; sterk gevoel voor lijn; en de illusie van pijlers.

Tegen de jaren 1930 ontwikkelde Art Deco zich tot een meer vereenvoudigde stijl die bekend staat als Streamlined Moderne of Art Moderne. De nadruk lag op slanke, gebogen vormen en lange horizontale lijnen. Deze gebouwen hadden geen zigzag of kleurrijke ontwerpen gevonden op eerdere Art Deco-architectuur.

Enkele van de beroemdste art deco-gebouwen zijn toeristische bestemmingen in New York City geworden - het Empire State Building en Radio City Music Hall zijn misschien wel de beroemdste. Het Chrysler Building uit 1930 in New York City was een van de eerste gebouwen bestaande uit roestvrij staal over een groot blootgelegd oppervlak. De architect, William Van Alen, liet zich inspireren door machinetechnologie voor de decoratieve details op het Chrysler-gebouw: er zijn ornamenten van adelaarskappen, wieldoppen en abstracte afbeeldingen van auto's.

1900 tot heden - modernistische stijlen

De La Warr Pavilion, 1935, Bexhill on Sea, East Sussex, Verenigd Koninkrijk. Peter Thompson Heritage Images / Getty Images

De 20e en 21e eeuw hebben dramatische veranderingen en verbazingwekkende diversiteit gezien. Modernistische stijlen zijn gekomen en gegaan - en blijven evolueren. Moderne trends zijn onder andere Art Moderne en de Bauhaus-school bedacht door Walter Gropius, deconstructivisme, formalisme, brutalisme en structuralisme.

Modernisme is niet zomaar een andere stijl - het presenteert een nieuwe manier van denken. Modernistische architectuur benadrukt functie. Het probeert in specifieke behoeften te voorzien in plaats van de natuur na te bootsen. De wortels van het modernisme kunnen worden gevonden in het werk van Berthold Luberkin (1901-1990), een Russische architect die zich in Londen vestigde en een groep oprichtte die Tecton heette. De architecten van Tecton geloofden in het toepassen van wetenschappelijke, analytische methoden bij het ontwerpen. Hun grimmige gebouwen druisten in tegen de verwachtingen en leken vaak de zwaartekracht te trotseren.

Het expressionistische werk van de in Polen geboren Duitse architect Erich Mendelsohn (1887-1953) bevorderde ook de modernistische beweging. Mendelsohn en de in Rusland geboren Engelse architect Serge Chermayeff (1900-1996) wonnen de wedstrijd om het De La Warr-paviljoen in Groot-Brittannië te ontwerpen. De openbare hal aan zee in 1935 werd Streamline Moderne en International genoemd, maar het is zeker een van de eerste modernistische gebouwen die zijn gebouwd en gerestaureerd, met behoud van zijn oorspronkelijke schoonheid door de jaren heen.

Modernistische architectuur kan een aantal stilistische ideeën uitdrukken, waaronder expressionisme en structuralisme. In de latere decennia van de twintigste eeuw kwamen ontwerpers in opstand tegen het rationele modernisme en ontstonden er een verscheidenheid aan postmoderne stijlen.

Modernistische architectuur heeft over het algemeen weinig of geen versieringen en is geprefabriceerd of heeft in de fabriek gemaakte onderdelen. Het ontwerp benadrukt de functie en de kunstmatige constructiematerialen zijn meestal glas, metaal en beton. Filosofisch rebelleren moderne architecten tegen traditionele stijlen. Voor voorbeelden van modernisme in de architectuur, zie werken van Rem Koolhaas, I.M. Pei, Le Corbusier, Philip Johnson en Mies van der Rohe.

1972 tot heden - Postmodernisme

Postmoderne architectuur op 220 Celebration Place, Celebration, Florida. Jackie Craven

Een reactie tegen de modernistische benaderingen leidde tot nieuwe gebouwen die historische details en bekende motieven opnieuw uitvonden. Kijk goed naar deze architecturale bewegingen en je zult waarschijnlijk ideeën vinden die dateren uit de klassieke en oude tijden.

Postmoderne architectuur is ontstaan ​​uit de modernistische beweging, maar is in tegenspraak met veel van de modernistische ideeën. Door nieuwe ideeën te combineren met traditionele vormen, kunnen postmodernistische gebouwen schrikken, verrassen en zelfs amuseren. Bekende vormen en details worden op onverwachte manieren gebruikt. Gebouwen kunnen symbolen bevatten om een ​​statement te maken of gewoon om de kijker te verrassen.

Het AT & T-hoofdkwartier van Philip Johnson wordt vaak genoemd als een voorbeeld van postmodernisme. Zoals veel gebouwen in de internationale stijl heeft de wolkenkrabber een strakke, klassieke gevel. Bovenaan staat echter een oversized "Chippendale" fronton. Johnson's ontwerp voor het stadhuis in Celebration, Florida is ook speels overdreven met kolommen voor een openbaar gebouw.

Bekende postmoderne architecten zijn onder meer Robert Venturi en Denise Scott Brown; Michael Graves; en de speelse Philip Johnson, bekend van het bespotten van het modernisme.

De kernideeën van het postmodernisme zijn uiteengezet in twee belangrijke boeken van Robert Venturi. In zijn baanbrekende boek uit 1966, Complexiteit en contradictie in architectuur,Venturi daagde het modernisme uit en vierde de mix van historische stijlen in grote steden zoals Rome. Leren van Las Vegas, ondertiteld 'The Forgotten Symbolism of Architectural Form' werd een postmodernistische klassieker toen Venturi de 'vulgaire reclameborden' van de Vegas Strip-emblemen voor een nieuwe architectuur noemde. Het boek werd gepubliceerd in 1972 en werd geschreven door Robert Venturi, Steven Izenour en Denise Scott Brown.

1997 tot heden - Neomodernisme en parametricisme

Zaha Hadid's Heydar Aliyev Center, 2012, Baku, Azerbeidzjan. Christopher Lee / Getty Images

Door de geschiedenis heen zijn huisontwerpen beïnvloed door de "architecture du jour". In de nabije toekomst, naarmate de computerkosten dalen en bouwbedrijven hun methoden wijzigen, kunnen huiseigenaren en bouwers fantastische ontwerpen maken. Sommigen noemen de architectuur van vandaag Neo-Modernisme. Sommigen noemen het parametricisme, maar de naam voor computergestuurd ontwerp ligt voor het oprapen.

Hoe is het neomodernisme begonnen? Misschien met de gebeeldhouwde ontwerpen van Frank Gehry, vooral het succes van het Guggenheim-museum uit 1997 in Bilbao, Spanje. Misschien begon het met architecten die experimenteerden met Binary Large Objects - BLOB-architectuur. Maar je zou kunnen zeggen dat het ontwerp met vrije vorm dateert uit de prehistorie. Kijk maar naar Moshe Safdie's Marina Bay Sands Resort 2011 in Singapore: het lijkt op Stonehenge.

Prehistorische Stonehenge (links) en Moshe Safdie's 2011 Marina Bay Sands Resort in Singapore (rechts). Links: Grant Faint / Right: foto door william cho

bronnen

• Geschiedenis en onderzoek: Silbury Hill, English Heritage Foundation, http://www.english-heritage.org.uk/daysout/properties/silbury-hill/history-and-research/; Stonehenge, Avebury en bijbehorende locaties, UNESCO Werelderfgoedcentrum, Verenigde Naties, http://whc.unesco.org/en/list/373
• Extra foto credits: Tribune Tower, Jon Arnold / Getty Images; Stonehenge / Marina Bay Sands Resort, Afbeeldingen (bijgesneden) door Archive Photos / Archive Photos Collection / Getty Images (links) en AT Photography / Moment Collection / Getty Images (rechts)