5 Belangrijke Oedipus Rex-citaten uitgelegd

Oedipus Rex (Oedipus de koning) is een beroemd stuk van de grote oude Griekse tragedian Sophocles. Het stuk werd voor het eerst gespeeld rond 429 v.Chr. En maakt deel uit van een trilogie van toneelstukken die ook omvatten Antigone en Oedipus bij Colonus.

Kort samengevat vertelt het stuk het verhaal van Oedipus, een man gedoemd vanaf zijn geboorte als gevolg van een profetie waarin staat dat hij zijn vader zal vermoorden en met zijn moeder zal trouwen. Ondanks de pogingen van zijn familie om te voorkomen dat de profetie wordt vervuld, valt Oedipus nog steeds ten prooi aan het lot. De eenvoudige plot van het spel kan eenvoudig worden samengevat in slechts vijf belangrijke quotes.

Oedipus Rex heeft kunstenaars en denkers over de hele wereld meer dan twee millennia beïnvloed. Het is de basis voor de psychoanalytische theorie van Sigmund Freud, die toepasselijk het 'Oedipus-complex' wordt genoemd; zoals Freud aantoont van Oedipus in zijn baanbrekende werk De interpretatie van dromen: "Zijn bestemming beweegt ons alleen omdat het van ons zou kunnen zijn - omdat het orakel vóór onze geboorte dezelfde vloek op ons legde als op hem. Misschien is het het lot van ons allemaal om onze eerste seksuele impuls aan onze moeder te richten. en onze eerste haat en onze eerste moordlustige wens tegen onze vader. Onze dromen overtuigen ons dat dit zo is. '

De scène instellen

"Ah! Mijn arme kinderen, bekend, ah, te goed bekend,
De zoektocht die je hierheen brengt en je behoefte.
Gij allen ziek, nou ja, toch mijn pijn,
Hoe geweldig je ook bent, overtreft het allemaal. "

Oedipus roept deze sympathieke woorden uit aan het begin van het stuk voor de mensen van Thebe. De stad heeft een pest en veel inwoners van Oedipus zijn ziek en sterven. Deze woorden schilderen Oedipus als een medelevende en empathische heerser. Dit beeld, afgewisseld met het donkere en verwrongen verleden van Oedipus, later in het stuk onthuld, maakt zijn ondergang nog opvallender. Het Griekse publiek was toen al bekend met het verhaal van Oedipus; aldus voegde Sophocles deze lijnen vakkundig toe voor dramatische ironie.

Oedipus onthult zijn paranoia en hubris

"De vertrouwde Creon, mijn vertrouwde vriend,
Heeft op me gewacht om mij te verdrijven en te versmaden
Deze bergbank, deze jonglerende charlatan,
Deze lastige bedelaar-priester, alleen voor winst
Scherpe ogen, maar in zijn eigen kunst steenblind.
Zeg, mijnheer, u hebt uzelf ooit bewezen
Een profeet? Toen de raadselachtige Sfinx hier was
Waarom hebt u deze mensen niet verlost??
En toch moest het raadsel niet worden opgelost
Door gokwerk maar vereist de kunst van de profeet
Waarin gij ontbrak; noch vogels noch teken uit de hemel hebben u geholpen, maar ik ben gekomen.
De eenvoudige Oedipus; Ik stopte haar mond. "

Deze toespraak van Oedipus onthult veel over zijn persoonlijkheid. Een duidelijk contrast met het eerste citaat, de toon van Oedipus hier laat zien dat hij paranoïde is, een kort humeur heeft en pompeus is. Wat er gebeurt is dat Teiresias, een profeet, weigert aan Oedipus te vertellen wie de moordenaar van koning Laius (de vader van Oedipus) is. Een verbijsterde Oedipus reageert door boos Teiresias te treiteren omdat hij 'steenblind' is, een 'charlatan', een 'bedelaar-priester', enzovoort. Hij beschuldigt ook Creon, de persoon die Teiresias heeft gebracht, voor het plannen van deze verwarrende scène in een poging Oedipus te ondermijnen. Vervolgens blijft hij Teiresias kleineren door te zeggen hoe nutteloos de oude profeet, want het was Oedipus die de Sfinx versloeg die de stad terroriseerde. 

Teiresias onthult de waarheid

"Van de kinderen, gevangenen van zijn huis,
Hij zal de broer en de vader worden bewezen,
Van haar die hem zowel zoon als echtgenoot baarde,
Co-partner en moordenaar van zijn vader. "

Uitgelokt door de aanstootgevende woorden van Oedipus, duidt Teiresias eindelijk op de waarheid. Hij onthult dat niet alleen Oedipus de moordenaar van Laius is, maar hij zowel "broer en [vader]" voor zijn kinderen is, zowel "zoon en echtgenoot" voor zijn vrouw, en de "moordenaar van zijn [vader]". Dit is het eerste stukje informatie dat Oedipus krijgt om te ontdekken hoe hij onbewust incest en patricide heeft gepleegd. Een bescheiden les - Sophocles laat zien hoe Oedipus 'opvliegendheid en overmoed Teiresias uitlokte en zijn eigen ondergang in gang zette.  

Oedipus' Tragische ondergang

"Donker, donker! De gruwel van de duisternis, als een lijkwade,
Wikkelt me ​​en draagt ​​me door mist en wolken.
Ah ik, ah ik! Welke spasmen dwars op mij schieten,
Wat een pijnlijke herinnering? "

In een groteske scène schreeuwt Oedipus deze lijnen nadat hij zichzelf verblindt. Op dit punt heeft Oedipus zich gerealiseerd dat hij inderdaad zijn vader heeft vermoord en met zijn moeder heeft geslapen. Hij is niet in staat om met de waarheid om te gaan nadat hij er zo lang blind voor is geweest, en verblindt zichzelf zo symbolisch fysiek. Nu ziet Oedipus alleen maar 'duisternis, als een lijkwade'.

De conclusie van het ene verhaal en het begin van het volgende

"Hoewel ik je niet kan aanschouwen, moet ik wenen
Bij het denken aan de slechte dagen die nog komen,
De beledigingen en fouten die mannen op je zullen leggen.
Where'er gij gaat naar feest of feest,
Geen vrolijkheid zal het blijken voor u"

Oedipus spreekt deze woorden uit aan zijn dochters, Antigone en Ismene, aan het einde van het stuk voordat hij uit de stad wordt geworpen. De introductie van deze twee personages voorafschaduwt de plot van een ander beroemd stuk van Sophocles, Antigone.