"Dat" is een van die woorden in het Engels die geen eenduidig antwoord heeft op de vraag: "Hoe vertaal je dat naar het Spaans?"
Meer dan de meeste woorden, vereist het vertalen van "dat" in het Spaans dat je begrijpt hoe het in een zin wordt gebruikt en wat het betekent. Een veel voorkomend woord, het kan functioneren als een voornaamwoord, voegwoord, bijvoeglijk naamwoord of bijwoord - of deel uitmaken van zinnen waarvan de betekenis minder dan duidelijk is.
Wanneer "dat" een bijvoeglijk naamwoord is, wordt het meestal gebruikt om naar een bepaald ding of persoon te wijzen. In dergelijke gevallen functioneert het als een demonstratief bijvoeglijk naamwoord. De meest voorkomende demonstratieve bijvoeglijke naamwoorden die worden gebruikt voor "dat" zijn ese (mannelijk), esa (vrouwelijk), aquel (mannelijk) en Aquella (vrouwelijk). Over het algemeen, objecten waarnaar wordt verwezen ese of esa zijn niet zo ver weg in ruimte of tijd als vergezeld door aquel of Aquella.
Minder vaak kan "dat" worden gebruikt om te verwijzen naar iemand of iets dat eerder werd genoemd. Gebruik makend van dicho of Dicha is een mogelijke vertaling:
Gewoonlijk, wanneer "dat" wordt gebruikt als onderwerp of voornaamwoord, wordt het op ongeveer dezelfde manier gebruikt als de demonstratieve bijvoeglijke naamwoorden die hierboven zijn besproken, behalve dat het op zichzelf staat zonder het zelfstandig naamwoord en een demonstratief voornaamwoord wordt. De formulieren zijn hetzelfde als de hierboven genoemde bijvoeglijke naamwoorden, hoewel sommige schrijvers een orthografisch accent gebruiken, hoewel dit niet strikt noodzakelijk is.
Als "dat" verwijst naar een zin, een gedachte of iets dat onbekend is (en daarom is het geslacht niet bekend), eso (geen accent) wordt gebruikt:
In veel gevallen hoeft "dat" als een voornaamwoord helemaal niet te worden vertaald, vooral waar "het" ook kan worden gebruikt. "Dat is onmogelijk" kan bijvoorbeeld meestal worden vertaald als "eso es onmogelijk"of alleen"is onmogelijk."
Wanneer "dat" wordt gebruikt als een relatief voornaamwoord, introduceert het een zin of clausule die meer informatie geeft over een zelfstandig naamwoord, die volgt. Dit concept is waarschijnlijk gemakkelijker te begrijpen met voorbeelden, waar "dat" in het algemeen door het Spaans wordt vertaald que:
Als "dat" kan worden vervangen door "wie" of "welke" met weinig betekenisverandering, functioneert het waarschijnlijk als een relatief voornaamwoord.
Als het relatieve voornaamwoord "dat" wordt gebruikt in een Engelse zin die eindigt op een voorzetsel, moet u mogelijk het relatieve voornaamwoord gebruiken el cual of zijn variaties (la cual, los cuales of las cuales, afhankelijk van aantal en geslacht) volgens een Spaans voorzetsel: