De rol van de Gele Rivier in de geschiedenis van China

Veel van de grote beschavingen van de wereld zijn opgegroeid rond machtige rivieren - Egypte aan de Nijl, de beschaving van de Mound-builder aan de Mississippi, de Indus Valley-beschaving aan de Indus-rivier. China heeft het geluk gehad twee grote rivieren te hebben: de Yangtze en de Gele Rivier (of Huang He).

De Gele Rivier is ook bekend als de 'bakermat van de Chinese beschaving' of de 'Moederrivier'. Meestal een bron van rijke vruchtbare grond en irrigatiewater, heeft de Gele Rivier zichzelf meer dan 1500 keer getransformeerd in geregistreerde geschiedenis in een woedende stroom die hele dorpen heeft weggevaagd. Als gevolg hiervan heeft de rivier ook verschillende minder positieve bijnamen, zoals 'China's Sorrow' en de 'Scourge of the Han People'. Door de eeuwen heen heeft het Chinese volk het niet alleen gebruikt voor de landbouw, maar ook als transportroute en zelfs als wapen.

De Gele Rivier ontspringt in het Bayan Har-gebergte in de provincie Qinghai in het westen van centraal China en baant zich een weg door negen provincies voordat het zijn slib uitstort in de Gele Zee voor de kust van de provincie Shandong. Het is de zesde langste rivier ter wereld, met een lengte van ongeveer 3395 mijl. De rivier stroomt over de lössvlakten van centraal China en neemt een enorme hoeveelheid slib op, die het water kleurt en de rivier zijn naam geeft.

De gele rivier in het oude China

De geregistreerde geschiedenis van de Chinese beschaving begint aan de oevers van de Gele Rivier met de Xia-dynastie, die duurde van 2100 tot 1600 v.Chr. Volgens Sima Qian's "Records of the Grand Historian" en de "Classic of Rites" verenigden een aantal verschillende stammen zich oorspronkelijk in het Xia Kingdom om verwoestende overstromingen in de rivier te bestrijden. Toen een reeks golfbrekers de overstromingen niet kon stoppen, groef de Xia in plaats daarvan een reeks kanalen om overtollig water naar het platteland en vervolgens naar de zee te kanaliseren.

Verenigd achter sterke leiders en in staat om overvloedige oogsten te produceren, omdat overstromingen in Yellow River hun gewassen niet meer zo vaak vernietigden, regeerde het Xia-koninkrijk gedurende meerdere eeuwen over centraal China. De Shang-dynastie volgde de Xia rond 1600 voor Christus en centreerde zich ook op de Yellow River-vallei. Gevoed door de rijkdom van het vruchtbare rivierbodemland, ontwikkelde de Shang een uitgebreide cultuur met krachtige keizers, waarzeggerij met orakelbeenderen en kunstwerken, waaronder prachtige jadegravures.

Tijdens de Chinese lente- en herfstperiode (771 tot 478 v.Chr.) Werd de grote filosoof Confucius geboren in het dorp Tsou aan de Gele Rivier in Shandong. Hij was bijna net zo krachtig van invloed op de Chinese cultuur als de rivier zelf.

In 221 v.Chr. Veroverde keizer Qin Shi Huangdi de andere strijdende staten en richtte de verenigde Qin-dynastie op. De Qin-koningen vertrouwden op het Cheng-Kuo-kanaal, voltooid in 246 v.Chr., Om irrigatiewater en verhoogde gewasopbrengsten te leveren, wat leidde tot een groeiende bevolking en de mankracht om rivaliserende koninkrijken te verslaan. Het met slib beladen water van de Gele Rivier verstopte echter snel het kanaal. Na de dood van Qin Shi Huangdi in 210 v.Chr. Verzandde de Cheng-Kuo volledig en werd hij nutteloos.

De gele rivier in de middeleeuwse periode

In 923 CE was China verwikkeld in de chaotische periode van de vijf dynastieën en tien koninkrijken. Onder die koninkrijken waren de dynastieën Later Liang en Later Tang. Toen Tang-legers de hoofdstad van Liang naderden, besloot een generaal met de naam Tuan Ning de dijken van de Gele Rivier te doorbreken en 1.000 vierkante mijl van het Liang-koninkrijk te overstromen in een wanhopige poging om de Tang af te wenden. Tuan's gambit is niet gelukt; ondanks de woeste overstromingen overwon de Tang de Liang.

In de loop van de volgende eeuwen verzandde de Gele Rivier dicht en veranderde verschillende keren van koers, waarbij hij zijn oevers brak en omliggende boerderijen en dorpen verdronk. Belangrijke herrouteringen vonden plaats in 1034 toen de rivier in drie delen splitste. De rivier sprong opnieuw naar het zuiden in 1344 tijdens de afnemende dagen van de Yuan-dynastie.

In 1642 mislukte een nieuwe poging om de rivier tegen een vijand te gebruiken. De stad Kaifeng was zes maanden lang belegerd door het boerenleger van Li Zicheng. De stadsbestuurder besloot de dijken te breken in de hoop het belegerende leger weg te wassen. In plaats daarvan overspoelde de rivier de stad, waarbij bijna 300.000 van de 378.000 inwoners van Kaifeng werden gedood en de overlevenden kwetsbaar werden voor hongersnood en ziekte. De stad werd jarenlang verlaten na deze verwoestende fout. De Ming-dynastie viel in handen van Manchu-indringers, die slechts twee jaar later de Qing-dynastie oprichtten.

De gele rivier in modern China

Een koersverandering in noordelijke richting in de rivier in de vroege jaren 1850 hielp de Taiping-rebellie voeden, een van de dodelijkste boerenopstanden in China. Terwijl de bevolking steeds groter werd langs de oevers van de verraderlijke rivier, nam ook het dodental toe van overstromingen. In 1887 doodde een grote overstroming in de Yellow River naar schatting 900.000 tot 2 miljoen mensen, waardoor het de op twee na ergste natuurramp in de geschiedenis was. Deze ramp hielp het Chinese volk ervan te overtuigen dat de Qing-dynastie het mandaat van de hemel had verloren.

Nadat de Qing in 1911 viel, stortte China in chaos met de Chinese burgeroorlog en de Tweede Chinees-Japanse oorlog, waarna de Gele Rivier opnieuw toesloeg, deze keer nog harder. De overstroming in Yellow River in 1931 doodde tussen 3,7 miljoen en 4 miljoen mensen, waardoor het de dodelijkste overstroming in de hele menselijke geschiedenis is geworden. In de nasleep, toen de oorlog woedde en de gewassen werden vernietigd, zouden de overlevenden naar verluidt hun kinderen in de prostitutie hebben verkocht en zelfs hun toevlucht hebben genomen tot kannibalisme om te overleven. Herinneringen aan deze catastrofe zouden de regering van Mao Zedong later inspireren om te investeren in massale projecten voor overstromingscontrole, waaronder de Three Gorges Dam aan de Yangtze-rivier.

Een nieuwe overstroming in 1943 spoelde de gewassen in de provincie Henan weg en liet 3 miljoen mensen sterven van de honger. Toen de Chinese Communistische Partij in 1949 de macht overnam, begon het nieuwe dijken en dijken te bouwen om de Gele en Yangtze-rivieren tegen te houden. Sinds die tijd vormen overstromingen langs de Gele Rivier nog steeds een bedreiging, maar ze doden niet langer miljoenen dorpelingen of brengen regeringen ten val.

De Gele Rivier is het bruisende hart van de Chinese beschaving. De wateren en de rijke grond die het vervoert, brengen de agrarische overvloed die nodig is om de enorme bevolking van China te ondersteunen. Deze "Moederrivier" heeft echter ook altijd een donkere kant gehad. Wanneer de regen zwaar is of slib het rivierkanaal blokkeert, heeft ze de macht om over haar oevers te springen en dood en vernietiging over centraal China te verspreiden.