De verovering van het Azteekse rijk

Van 1518-1521 brachten de Spaanse veroveraar Hernan Cortes en zijn leger het machtige Azteekse rijk neer, de grootste die de Nieuwe Wereld ooit had gezien. Hij deed het door een combinatie van geluk, moed, politiek inzicht en geavanceerde tactieken en wapens. Door het Azteekse rijk onder het bewind van Spanje te brengen, zette hij gebeurtenissen in gang die zouden leiden tot de moderne natie Mexico.

Het Azteekse rijk in 1519

In 1519, toen de Spanjaarden voor het eerst officieel contact legden met het rijk, regeerden de Azteken het grootste deel van het huidige Mexico, hetzij direct of indirect. Ongeveer honderd jaar eerder verenigden drie machtige stadstaten in centraal Mexico - Tenochtitlan, Tlacopan en Tacuba - zich om de Triple Alliantie te vormen, die al snel de overhand kreeg. Alle drie culturen bevonden zich aan de oevers en eilanden van het Texcocomeer. Door allianties, oorlogen, intimidatie en handel, kwamen de Azteken in 1519 de meeste andere Meso-Amerikaanse stadstaten domineren en verzamelden ze hulde van hen.

De partner bij uitstek in de Triple Alliance was de Mexica-stad Tenochtitlan. De Mexica werden geleid door een Tlatoani, een positie die ongeveer leek op keizer. In 1519 was de tlatoani van de Mexica Motecuzoma Xocoyotzín, beter bekend in de geschiedenis als Montezuma.

De komst van Cortes

Sinds 1492, toen Christopher Columbus de Nieuwe Wereld ontdekte, hadden de Spanjaarden vrij grondig het Caribisch gebied rond 1518 verkend. Ze werden zich bewust van een grote landmassa in het westen, en sommige expedities hadden de kusten van de Golfkust bezocht, maar er was geen blijvende nederzetting is gemaakt. In 1518 sponsorde gouverneur Diego Velazquez van Cuba een expeditie van verkenning en vestiging en vertrouwde deze toe aan Hernan Cortes. Cortes vertrok met verschillende schepen en ongeveer 600 man, en na een bezoek aan het Maya-gebied aan de zuidelijke Golfkust (het was hier dat hij zijn toekomstige tolk / minnares Malinche ophaalde), bereikte Cortes het gebied van de huidige Veracruz in begin 1519.

Cortes landde, stichtte een kleine nederzetting en legde vooral vreedzaam contact met leiders van lokale stammen. Deze stammen waren gebonden aan de Azteken door banden van handel en eerbetoon, maar hadden een hekel aan hun binnenlandse meesters en kwamen voorlopig overeen met Cortes om van trouw te veranderen.

Cortes Marcheert het binnenland

De eerste afgezanten van de Azteken arriveerden met geschenken en zochten informatie over deze indringers. De rijke geschenken, bedoeld om de Spanjaarden af ​​te kopen en weg te laten gaan, hadden het tegenovergestelde effect: ze wilden de rijkdommen van de Azteken zelf zien. De Spanjaarden kwamen het binnenland in en negeerden smeekbeden en bedreigingen van Montezuma om weg te gaan.  

Toen ze in augustus 1519 het land van de Tlaxcalans bereikten, besloot Cortes contact met hen op te nemen. De oorlogszuchtige Tlaxcalans waren generaties lang vijanden van de Azteken en hadden het opgehouden tegen hun oorlogszuchtige buren. Na twee weken vechten verwierven de Spanjaarden het respect van de Tlaxcalans en in september werden ze uitgenodigd om te praten. Al snel werd een alliantie gesmeed tussen de Spanjaarden en de Tlaxcalans. Keer op keer zouden de Tlaxcalan krijgers en dragers die de expeditie van Cortes begeleidden hun waarde bewijzen.

Het bloedbad van Cholula

In oktober trokken Cortes en zijn mannen en bondgenoten door de stad Cholula, de thuisbasis van de cultus voor de god Quetzalcoatl. Cholula was niet bepaald een vazal van de Azteken, maar de Triple Alliantie had daar veel invloed. Na een paar weken daar te hebben doorgebracht, hoorde Cortes van een complot om de Spanjaarden in een hinderlaag te lokken toen ze de stad verlieten. Cortes riep de leiders van de stad naar een van de pleinen en nadat hij hen had veroordeeld voor verraad, beval hij een bloedbad. Zijn mannen en Tlaxcalan-bondgenoten vielen op de ongewapende edelen en slachtten duizenden af. Dit stuurde een krachtige boodschap naar de rest van Mesoamerica om niet met de Spanjaarden te spelen.

Binnenkomst in Tenochtitlan en Capture of Montezuma

In november 1519 gingen de Spanjaarden Tenochtitlan binnen, de hoofdstad van het Mexica-volk en leider van de Aztec Triple Alliance. Ze werden verwelkomd door Montezuma en in een luxueus paleis geplaatst. De diepgelovige Montezuma had gedwaald en zich zorgen gemaakt over de komst van deze buitenlanders en verzette zich niet tegen hen. Binnen een paar weken had Montezuma zichzelf gegijzeld, een semi-gewillige 'gast' van de indringers. De Spanjaarden eisten allerlei buit en voedsel en terwijl Montezuma niets deed, begonnen de mensen en krijgers van de stad onrustig te worden. 

De nacht van smarten

In mei 1520 werd Cortes gedwongen om de meeste van zijn mannen te nemen en terug te keren naar de kust om een ​​nieuwe dreiging het hoofd te bieden: een grote Spaanse troepenmacht, onder leiding van veteraan-veroveraar Panfilo de Narvaez, gestuurd door gouverneur Velazquez om hem binnen te houden. Hoewel Cortes versloeg Narvaez en voegde de meeste van zijn mannen toe aan zijn eigen leger, in zijn afwezigheid liep het uit de hand in Tenochtitlan.

Op 20 mei beval Pedro de Alvarado, die de leiding had gehad, het bloedbad van ongewapende edelen die een religieus festival bijwoonden. De woedende inwoners van de stad belegerden de Spanjaarden en zelfs Montezuma's interventie kon de spanning niet verlichten. Cortes kwam eind juni terug en besloot dat de stad niet kon worden gehouden. In de nacht van 30 juni probeerden de Spanjaarden heimelijk de stad te verlaten, maar ze werden ontdekt en aangevallen. Op wat bij de Spanjaarden bekend kwam te staan ​​als de 'Nacht der Smarten', kwamen honderden Spanjaarden om het leven. Cortes en de meeste van zijn belangrijkste luitenanten overleefden echter en ze gingen terug naar het vriendelijke Tlaxcala om te rusten en zich te hergroeperen. 

Het beleg van Tenochtitlan

Terwijl in Tlaxcala, ontvingen de Spanjaarden versterkingen en voorraden, uitgerust en zich voorbereid om de stad Tenochtitlan te veroveren. Cortes gaf opdracht tot de bouw van dertien brigantines, grote boten die konden varen of roeien en die de balans zouden doen kantelen terwijl ze het eiland aanvallen. 

Vooral voor de Spanjaarden brak er in Mesoamerica een epidemie van pokken uit waarbij miljoenen, waaronder talloze krijgers en leiders van Tenochtitlan, werden gedood. Deze onuitsprekelijke tragedie was een grote geluksvakantie voor Cortes, omdat zijn Europese soldaten grotendeels onaangetast waren door deze ziekte. De ziekte trof zelfs Cuitláhuac, de oorlogszuchtige nieuwe leider van de Mexica.