Prehistorische reptielen die de aarde regeerden vóór de dinosauriërs

Zoals archeologen de ruïnes ontdekken van een voorheen onbekende beschaving die diep onder een oude stad begraven ligt, zijn dinosaurusliefhebbers soms verbaasd om te horen dat ooit heel andere soorten reptielen over de aarde heersten, tientallen miljoenen jaren voordat beroemde dinosaurussen zoals Tyrannosaurus Rex, Velociraptor en Stegosaurus. Gedurende ongeveer 120 miljoen jaar - van het Carboon tot de middelste Trias - werd het leven op aarde gedomineerd door de pelycosauriërs, archosaurus en therapsiden (de zogenaamde "zoogdierachtige reptielen") die aan de dinosauriërs voorafgingen.

Voordat er archosauriërs (veel minder volwaardige dinosauriërs) konden zijn, moest de natuur natuurlijk het eerste echte reptiel evolueren. Aan het begin van het Carboon - het moerassige, natte, door vegetatie verstikte tijdperk waarin de eerste veenmoerassen gevormd werden - de meest voorkomende landwezens waren prehistorische amfibieën, die zelf afstamden (via de vroegste tetrapoden) van de spreekwoordelijke prehistorische vis die miljoenen jaren daarvoor omdraaiden, ploften en zich uit oceanen en meren slopen. Vanwege hun afhankelijkheid van water konden deze amfibieën echter niet ver afdwalen van de rivieren, meren en oceanen die hen vochtig hielden en dat een handige plek was om hun eieren te leggen.

Op basis van het huidige bewijsmateriaal is Hylonomus de beste kandidaat die we kennen voor het eerste echte reptiel, waarvan fossielen zijn gevonden in sedimenten die 315 miljoen jaar oud zijn. Hylonomus - de naam is Grieks voor "bosbewoner" - is misschien wel de eerste tetrapod (viervoetig dier) geweest die eieren legde en een schilferige huid had, kenmerken die het mogelijk hadden gemaakt om verder te gaan van de waterlichamen waarnaar zijn voorouders van amfibieën waren vastgebonden. Er is geen twijfel dat Hylonomus is geëvolueerd van een amfibiesoort; wetenschappers zijn zelfs van mening dat de verhoogde zuurstofgehaltes in het Carboon kunnen hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van complexe dieren in het algemeen.

The Rise of the Pelycosaurs

Nu kwam een ​​van die catastrofale wereldwijde gebeurtenissen die ervoor zorgen dat sommige dierenpopulaties floreren en anderen verschrompelen en verdwijnen. Tegen het begin van de Perm-periode, ongeveer 300 miljoen jaar geleden, werd het klimaat op aarde geleidelijk heter en droger. Deze omstandigheden waren in het voordeel van kleine reptielen zoals Hylonomus en waren schadelijk voor de amfibieën die eerder de planeet hadden gedomineerd. Omdat ze beter waren in het reguleren van hun eigen lichaamstemperatuur, hun eieren op het land legden en niet in de buurt van waterlichamen hoefden te blijven, "straalden" de reptielen - dat wil zeggen, geëvolueerd en gedifferentieerd om verschillende ecologische niches te bezetten. (De amfibieën gingen niet weg - ze zijn nog steeds bij ons vandaag, in afnemende aantallen - maar hun tijd in de schijnwerpers was voorbij.)

Een van de belangrijkste groepen "geëvolueerde" reptielen waren de pelycosauriërs (Grieks voor "komhagedissen"). Deze wezens verschenen tegen het einde van het Carboon en bleven tot ver in het Perm bestaan, en domineerden de continenten gedurende ongeveer 40 miljoen jaar. Verreweg de beroemdste pelycosaurus (en een die vaak wordt aangezien voor een dinosaurus) was Dimetrodon, een groot reptiel met een opvallend zeil op zijn rug (waarvan de belangrijkste functie misschien was om zonlicht op te zuigen en de interne temperatuur van de eigenaar te handhaven). De pelycosauriërs leefden op verschillende manieren: bijvoorbeeld Dimetrodon was een carnivoor, terwijl zijn op elkaar lijkende neef Edaphosaurus een planteneter was (en het is heel goed mogelijk dat de ene zich aan de andere voedde).

Het is onmogelijk om alle geslachten van pelycosauriërs hier op te sommen; het volstaat te zeggen dat veel verschillende variëteiten zich in 40 miljoen jaar hebben ontwikkeld. Deze reptielen worden geclassificeerd als "synapsiden", die worden gekenmerkt door de aanwezigheid van één gat in de schedel achter elk oog (technisch gezien zijn alle zoogdieren ook synapsiden). Tijdens de Perm periode bestonden synapsiden samen met "anapsiden" (reptielen zonder die belangrijke schedelgaten). Prehistorische anapsiden bereikten ook een opvallende mate van complexiteit, zoals wordt geïllustreerd door zulke grote, lelijke wezens als Scutosaurus. (De enige anapsid-reptielen die vandaag nog leven, zijn de Testudines-schildpadden, schildpadden en moerasschildpadden.)

Maak kennis met de Therapsids - De "zoogdierachtige reptielen"

De timing en volgorde kunnen niet precies worden vastgelegd, maar paleontologen geloven dat ergens in de vroege Perm periode een tak van pelycosauriërs evolueerde naar reptielen die "therapsids" worden genoemd (ook wel "zoogdierachtige reptielen" genoemd). Therapsiden werden gekenmerkt door hun krachtigere kaken met scherpere (en beter gedifferentieerde) tanden, evenals hun rechtopstaande standen (dat wil zeggen, hun benen bevonden zich verticaal onder hun lichaam, vergeleken met de uitgestrekte, hagedisachtige houding van eerdere synapsiden).

Nogmaals, er was een catastrofale wereldwijde gebeurtenis nodig om de jongens van de mannen te scheiden (of, in dit geval, de pelycosauriërs van de therapsids). Tegen het einde van de Perm-periode, 250 miljoen jaar geleden, stierf meer dan tweederde van alle landbewonende dieren, mogelijk vanwege een meteorietinslag (van hetzelfde type dat de dinosauriërs 185 miljoen jaar later doodde). Onder de overlevenden bevonden zich verschillende soorten therapsiden, die vrij waren om uit te stralen in het ontvolkte landschap van het vroege Trias. Een goed voorbeeld is Lystrosaurus, die evolutionair schrijver Richard Dawkins de "Noah" van de Perm / Trias-grens heeft genoemd: fossielen van deze 200 pond therapeutische zijn overal ter wereld gevonden.

Hier worden dingen raar. Tijdens de Perm periode ontwikkelden de cynodonts ("hondentand" reptielen) die afstamden van de vroegste therapsids enkele duidelijk zoogdierkenmerken. Er is solide bewijs dat reptielen zoals Cynognathus en Thrinaxodon bont hadden, en ze kunnen ook warmbloedige metabolismen en zwarte, natte, hondachtige neuzen hebben gehad. Cynognathus (Grieks voor "hondenkaak") heeft misschien zelfs de geboorte gegeven van levend jong, waardoor het bijna door elke maat dichter bij een zoogdier zou komen dan bij een reptiel!

Helaas waren de therapsids gedoemd tegen het einde van het Trias, gespierd uit het toneel door de archosaurus (waarvan meer hieronder), en vervolgens door de directe afstammelingen van de archosaurus, de vroegste dinosaurussen. Niet alle therapsiden zijn echter uitgestorven: een paar kleine geslachten hebben tientallen miljoenen jaren overleefd, onopgemerkt voortscharrelend onder de voeten van haperende dinosaurussen en evoluerend naar de eerste prehistorische zoogdieren (waarvan de onmiddellijke voorganger misschien de kleine, trillende therapsid Tritylodon was .)

Ga de Archosauriërs binnen

Een andere familie van prehistorisch reptiel, genaamd de archosauriërs, bestond naast de therapsids (evenals de andere landreptielen die het Perm / Trias-uitsterven overleefden). Deze vroege "diapsids" - zo genoemd vanwege de twee, in plaats van één, gaten in hun schedels achter elke oogkas - slaagden erin om de therapsids te overtreffen om redenen die nog onduidelijk zijn. We weten wel dat de tanden van archosauriërs steviger in hun kaakholtes zaten, wat een evolutionair voordeel zou zijn geweest, en het is mogelijk dat ze sneller rechtopstaande, tweevoetige houdingen evolueerden (Euparkeria, bijvoorbeeld, kan een van de eerste archosaurus die op zijn achterpoten kan opgroeien.)

Tegen het einde van het Trias, splitsten de eerste archosaurus zich op in de eerste primitieve dinosaurussen: kleine, snelle, tweevoetige carnivoren zoals Eoraptor, Herrerasaurus en Staurikosaurus. De identiteit van de directe voorouder van de dinosauriërs is nog steeds een kwestie van discussie, maar een waarschijnlijke kandidaat is Lagosuchus (Grieks voor "konijnenkrokodil"), een kleine, tweevoetige archosaurus die een aantal duidelijk dinosaurusachtige kenmerken bezat, en dat soms heet Marasuchus. (Onlangs hebben paleontologen geïdentificeerd wat misschien wel de vroegste dinosaurus is die afstamt van archosauriërs, de 243 miljoen jaar oude Nyasasaurus.)

Het zou echter een heel dinosaurusgerichte manier zijn om naar dingen te kijken om archosauriërs uit beeld te schrijven zodra ze evolueerden naar de eerste theropoden. Het feit is dat archosaurus twee andere machtige rassen dieren voortbracht: de prehistorische krokodillen en de pterosaurus, of vliegende reptielen. In feite zouden we volgens alle rechten krokodillen voorrang moeten geven boven dinosauriërs, omdat deze felle reptielen vandaag nog steeds bij ons zijn, terwijl Tyrannosaurus Rex, Brachiosaurus en de rest niet!