Een Lewis-zuur-base reactie is een chemische reactie die ten minste één covalente binding vormt tussen een elektronenpaar-donor (Lewis-base) en een elektronenpaar-acceptor (Lewis-zuur). De algemene vorm van een Lewis-zuur-base reactie is:
EEN+ + B- → A-B
waar een+ is een elektronenacceptor of Lewis-zuur, B- is een elektronendonor of Lewis-base en A-B is een gecoördineerde covalente verbinding.
Meestal passen chemici de Brønsted-zuurbase-theorie (Brønsted-Lowry) toe, waarin zuren als protondonors fungeren en basen protonacceptoren zijn. Hoewel dit goed werkt voor veel chemische reacties, werkt het niet altijd, vooral wanneer het wordt toegepast op reacties waarbij gassen en vaste stoffen zijn betrokken. De Lewis-theorie richt zich op elektronen in plaats van protonenoverdracht, waardoor veel meer zuur-base reacties kunnen worden voorspeld.
Hoewel de Brønsted-theorie de vorming van complexe ionen met een centraal metaalion niet kan verklaren, ziet Lewis-zuur-basetheorie het metaal als het Lewis-zuur en het ligand van de coördinatieverbinding als een Lewis-base.
al3+ + 6H2O ⇌ [Al (H2O)6]3+
Het aluminiummetaalion heeft een ongevulde valentieschil, dus het werkt als een elektronenacceptor of Lewis-zuur. Water heeft een paar elektronen, dus het kan elektronen doneren om als anion of Lewis-base te dienen.