Een korte geschiedenis van Roscosmos en het Sovjet-ruimtevaartprogramma

Het moderne tijdperk van verkenning van de ruimte bestaat grotendeels vanwege de acties van twee landen die streden om de eerste mensen op de maan te krijgen: de Verenigde Staten en de voormalige Sovjetunie. Tegenwoordig omvatten ruimteverkenninginspanningen meer dan 70 landen met onderzoeksinstituten en ruimteagentschappen. Slechts een paar van hen hebben echter lanceringsmogelijkheden, de drie grootste zijn NASA in de Verenigde Staten, Roscosmos in de Russische Federatie en de European Space Agency. De meeste mensen kennen de ruimtegeschiedenis van de VS, maar de Russische inspanningen hebben zich jarenlang grotendeels in het geheim voltrokken, zelfs toen hun lanceringen openbaar waren. Pas de laatste decennia is het volledige verhaal van de ruimteverkenning van het land onthuld door gedetailleerde boeken en lezingen van voormalige kosmonauten. 

Het tijdperk van Sovjet-verkenning begint

De geschiedenis van de Russische ruimtevaart begint met de Tweede Wereldoorlog. Aan het einde van dat enorme conflict werden Duitse raketten en raketonderdelen gevangen genomen door zowel de VS als de Sovjetunie. Beide landen hadden zich daarvoor al in de raketwetenschap verdiept. Robert Goddard in de VS had de eerste raketten van dat land gelanceerd. In de Sovjetunie had ingenieur Sergei Korolev ook geëxperimenteerd met raketten. De kans om de ontwerpen van Duitsland te bestuderen en te verbeteren was echter aantrekkelijk voor beide landen en ze gingen de Koude Oorlog van de jaren 1950 in, waarbij ze elkaar probeerden te overtreffen in de ruimte. Niet alleen brachten de VS raketten en raketonderdelen uit Duitsland over, maar ze transporteerden ook een aantal Duitse raketwetenschappers om te helpen met het nieuwe National Advisory Committee for Aeronautics (NACA) en zijn programma's.

De Sovjets veroverden ook raketten en Duitse wetenschappers en begonnen uiteindelijk te experimenteren met lanceringen van dieren in de vroege jaren 1950, hoewel geen enkele de ruimte bereikte. Toch waren dit de eerste stappen in de ruimtewedloop en zetten beide landen een stormloop van de aarde af. De Sovjets wonnen de eerste ronde van die race toen ze zetten Spoetnik 1 in een baan op 4 oktober 1957. Het was een enorme overwinning voor Sovjet-trots en propaganda en een grote schop in de broek voor de jonge Amerikaanse ruimtevaart. De Sovjets volgden met de lancering van de eerste man in de ruimte, Yuri Gagarin, in 1961. Daarna stuurden ze de eerste vrouw in de ruimte (Valentina Tereshkova, 1963) en deden de eerste ruimtewandeling, uitgevoerd door Alexei Leonov in 1965. Het zag eruit net zoals de Sovjets misschien ook de eerste man op de maan scoren. Echter, problemen stapelden zich op en duwden hun maanmissies terug vanwege technische problemen.

Ramp in Sovjetruimte

Ramp trof het Sovjet-programma en gaf hen hun eerste grote tegenslag. Het gebeurde in 1967 toen kosmonaut Vladimir Komarov werd gedood toen de parachute die verondersteld werd zijn Sojoez 1 capsule voorzichtig op de grond ging niet open. Het was de eerste in-flight dood van een man in de ruimte in de geschiedenis en een grote schaamte voor het programma. De problemen bleven toenemen met de Sovjet N1-raket, die ook geplande maanmissies terugbracht. Uiteindelijk versloeg de VS de Sovjet-Unie naar de maan, en het land richtte zijn aandacht op het sturen van onbemande sondes naar de maan en Venus.

Na de Space Race

Naast hun planetaire sondes raakten de Sovjets erg geïnteresseerd in ruimtestations in een baan rond de VS, met name nadat de VS hun bemande orbitatielaboratorium hadden aangekondigd (en later geannuleerd). Toen de VS aankondigde ruimtelaboratorium, de Sovjets bouwden en lanceerden uiteindelijk de Salyut station. In 1971 ging een bemanning naar Salyut en werkte twee weken aan boord van het station. Helaas stierven ze tijdens de terugvlucht als gevolg van een druklek in hun Sojoez 11 capsule.

Uiteindelijk hebben de Sovjets hun Sojoez-problemen opgelost en de Salyut jaar leidde tot een gezamenlijk samenwerkingsproject met NASA op de Apollo Soyuz project. Later hebben de twee landen samengewerkt aan een reeks van Shuttle-Mir dockings en het bouwen van de Internationaal Ruimtestation (en partnerschappen met Japan en het Europees Ruimteagentschap).

De Mir jaren

Het meest succesvolle ruimtestation gebouwd door de Sovjet-Unie vloog van 1986 tot 2001. Het heette Mir en assembleerde op een baan (net zoals het latere ISS was). Het organiseerde een aantal bemanningsleden uit de Sovjetunie en andere landen in een show van ruimtesamenwerking. Het idee was om een ​​buitenpost voor onderzoek op lange termijn in een baan om de aarde te houden, en het heeft vele jaren overleefd totdat de financiering ervan werd gesneden. Mir is het enige ruimtestation dat is gebouwd door het regime van één land en vervolgens wordt beheerd door de opvolger van dat regime. Het gebeurde toen de Sovjet-Unie in 1991 oploste en de Russische Federatie vormde.

Regime wijziging

Het Sovjet-ruimtevaartprogramma kende interessante tijden toen Union eind jaren tachtig en begin jaren negentig begon af te brokkelen. In plaats van het Sovjet-ruimteagentschap, Mir en de Sovjet-kosmonauten (die Russische burgers werden toen het land veranderde) kwamen onder de bescherming van Roscosmos, het nieuw gevormde Russische ruimteagentschap. Veel van de ontwerpbureaus die het ruimtevaart- en ruimtevaartontwerp hadden gedomineerd, werden ofwel gesloten of opnieuw opgebouwd als particuliere bedrijven. De Russische economie maakte grote crises door die het ruimtevaartprogramma beïnvloedden. Uiteindelijk stabiliseerden de zaken en ging het land vooruit met plannen om deel te nemen aan de Internationaal Ruimtestation, plus hervat lanceringen van weer- en communicatiesatellieten.

Vandaag heeft Roscosmos veranderingen in de Russische ruimtevaartsector doorstaan ​​en gaat het vooruit met nieuwe raketontwerpen en ruimtevaartuigen. Het blijft onderdeel van het ISS-consortium en heeft aangekondigd dat in plaats van het Sovjet-ruimteagentschap Mir en zijn Sovjet-kosmonauten (die Russische burgers werden toen het land veranderde) onder de bescherming van Roscosmos, het nieuw gevormde Russische ruimteagentschap, kwamen. Het heeft interesse in toekomstige maanmissies aangekondigd en werkt aan nieuwe raketontwerpen en satellietupdates. Uiteindelijk willen de Russen ook naar Mars gaan en doorgaan met de verkenning van het zonnestelsel.