Shakespeare lezen in het Duits

Hoe vreemd het ook mag lijken, de Duitse Shakespeare Society (die Deutsche Shakespeare-Gesellschaft, DSG) is 's werelds oudste! Opgericht in 1864, ter gelegenheid van de 300e verjaardag van de Bard (zum 300. Geburtstag vom Barden), het hoofdkantoor van de Society bevindt zich in Weimar, een stad die ook nauw verbonden is met de echte "Duitse Shakespeares", Friedrich Schiller en Johann Wolfgang von Goethe.

Derde decennia verdeeld door de Koude Oorlog en de Berlijnse Muur, beheerde de oudste literaire samenleving van Duitsland met succes zijn eigen hereniging in 1993. Elk jaar in april (de maand van Shakespeare's geboorte en dood) sponsort de DSG zijn "Shakespeare-Tage" (Shakespeare Days) ), een internationaal evenement dat afwisselend in Weimar of Bochum, het voormalige westelijke hoofdkwartier, wordt gehouden. De Society promoot ook andere vergaderingen, seminars en onderzoek en publiceert een boekachtig jaarlijks tijdschrift, Das Shakespeare-Jahrbuch, in het Engels en Duits. 

"Sein oder Nichtsein-das ist die Frage!"
"Dat is of niet, dat is de vraag."

De Duitse fascinatie voor Shakespeare begon in de vroege jaren 1700 toen Engelse repertoirebedrijven de grens overstaken Ärmelkanal (Engels kanaal) om de Bard-toneelstukken in heel Duitsland en Europa uit te voeren. Vertalingen van Shakespeare's woorden zijn zozeer een deel van de Duitse taal geworden, dat Duitsers kunnen worden vergeven als ze soms lijken te vergeten dat William Shakespeare niet Wilhelm Shakespeare! In feite nemen de Duitsers voor niemand een achterstand in als het gaat om het eren van de grootste Engelse dichter aller tijden. Dit doen ze door zijn toneelstukken op te voeren en bij te wonen (elk jaar meer optredens dan in Groot-Brittannië!), Zijn woorden en zinnen te gebruiken en lid te worden van Shakespeare-clubs en -verenigingen. Er is zelfs een replica van het Globe Theatre in Neuss, Duitsland, niet ver van Düsseldorf. Elk seizoen in Neuss biedt de Duitse Globe een programma van Shakespeare-producties aan, zowel in het Duits als in het Engels. 

Net als in de Engelstalige wereld realiseren Duitsers zich vaak niet hoeveel van hun vocabulaire afkomstig is van Shakespeare. Maar was zijn naam? (wat zit er in een naam?) Ze zouden ongetwijfeld dergelijke zorgen overwegen viel Lärm um nichts (veel drukte om niets). Je kunt je echter zorgen maken over dergelijke dingen der Anfang vom Ende (Het begin van het einde). Oké, ik zal stoppen. Der Rest ist Schweigen (de rest is stil).

Een korte woordenlijst voor Shakespeare (Engels-Duits)

de bard	der Barde
Speel	das Schauspiel
dichter	der Dichter / die Dichterin
de zwaan van Avon	der Schwan vom Avon
sonnet (s)	das Sonett (-e)
Het temmen van de Spitsmuis	»Der Widerspenstigen Zähmung«
voor de hele wereld'is een podium	die ganze Welt ist eine Bühne "

In de loop der jaren hebben veel Duitse literaire figuren Shakespeare vertaald in de taal van Goethe en Schiller. (Onder andere werken toont Goethe's "Götz von Berlichingen" de invloed van Shakespeare.) Voor veel van de stukken en sonnetten van Bard is het mogelijk om verschillende Duitse versies te vinden, die op verschillende tijdstippen door verschillende dichters zijn vertaald. Ironisch genoeg betekent dit dat het meestal gemakkelijker is om Shakespeare in het Duits te lezen (als je Duits bent) dan in het Engels! Het Engels van Shakespeare's tijd is vaak vreemd voor moderne oren, maar de Duitse vertalingen zijn meestal in moderner Duits dan het Elizabethaanse Engels van de originelen.

Übersetzungen / Vertalingen

In de loop der jaren hebben verschillende Duitse schrijvers - van bijna de tijd van Shakespeare tot de moderne tijd - zijn werken in het Duits vertaald. Als gevolg hiervan zijn er, in tegenstelling tot de Engelse situatie, verschillende versies van Shakespeare in het Duits. Hieronder kunt u verschillende Shakespeare-werken vergelijken die door meer dan één Duitse dichter in het Duits zijn vertaald.

Twee Duitse versies van Shakespeare's Sonnet 60 (eerste couplet)

Vertaald door Max Josef Wolff en Stefan George

Originele Shakespeare-versie

Zoals de golven richting de kiezelkust maken,
Dus haasten onze minuten zich tot hun einde,
Elke veranderende plaats met wat voorafgaat,
In de volgende volgorde strijden alle aanvallers.

Max Josef Wolff (1868-1941)

Wie Well 'auf Welle zu dem Felsenstrand,
Dus eilen die Minuten nach dem Ziel;
Bald schwillt die eine, wo die andre schwand,
Und weiter rauscht's im ewig regen Spiel.

Stefan George (1868-1933)

Wie Wogen drängen nach dem steinigen Strand,
ziehn unsre Stunden eilig an ihr End ',
und jede tauscht mit der, die vorher stand,
mühsamen Zugs nach vorwärts nötigend.