De ivoorhandel in Afrika
Share
Ivoor is al sinds de oudheid gewenst omdat de relatieve zachtheid ervan het gemakkelijk maakte om ingewikkelde decoratieve items te maken voor de zeer rijken. De afgelopen honderd jaar is de ivoorhandel in Afrika nauw gereguleerd, maar de handel blijft bloeien.
Ivoorhandel in de oudheid
In de tijd van het Romeinse rijk kwam het ivoor dat uit Afrika werd geëxporteerd grotendeels van Noord-Afrikaanse olifanten. Deze olifanten werden ook gebruikt in de Romeinse colosseumgevechten en soms als transport in oorlog en werden opgejaagd tot uitsterven rond de 4th eeuw G.T. Na dat punt daalde de ivoorhandel in Afrika gedurende verschillende eeuwen.
Middeleeuwse tijden tot de Renaissance
Tegen de jaren 800 was de handel in Afrikaans ivoor weer op gang gekomen. In deze jaren vervoerden handelaren ivoor vanuit West-Afrika langs de trans-Saharaanse handelsroutes naar de Noord-Afrikaanse kust of brachten Oost-Afrikaans ivoor omhoog in boten langs de kustlijn naar de marktsteden van Noordoost-Afrika en het Midden-Oosten. Vanuit deze depots werd ivoor over de Middellandse Zee naar Europa of naar Centraal- en Oost-Azië gebracht, hoewel de laatste regio's gemakkelijk ivoor konden kopen van Zuidoost-Aziatische olifanten.
Europese handelaren en ontdekkingsreizigers (1500-1800)
Toen Portugese navigators in de jaren 1400 de West-Afrikaanse kust begonnen te verkennen, gingen ze al snel de lucratieve handel in ivoor in, en andere Europese zeilers liepen niet ver achter. Gedurende deze jaren werd ivoor nog vrijwel uitsluitend door Afrikaanse jagers verworven en naarmate de vraag voortduurde, nam de olifantenpopulatie bij de kustlijnen af. In reactie daarop reisden Afrikaanse jagers steeds verder landinwaarts op zoek naar olifantenkuddes.
Toen de ivoorhandel het binnenland in trok, hadden de jagers en handelaren een manier nodig om het ivoor naar de kust te transporteren. In West-Afrika concentreerde de handel zich op talloze rivieren die uitmondden in de Atlantische Oceaan, maar in Centraal- en Oost-Afrika waren er minder rivieren om te gebruiken. Slaapziekte en andere tropische ziekten maakten het ook bijna onmogelijk om dieren (zoals paarden, ossen of kamelen) te gebruiken om goederen te vervoeren in West-, Centraal- of Midden-Oost-Afrika, en dit betekende dat mensen de primaire goederenvervoerders waren.
The Ivory and Slave Trades (1700-1900)
De behoefte aan menselijke dragers betekende dat de groeiende handel in slaven en ivoren hand in hand ging, vooral in Oost- en Centraal-Afrika. In die regio's reisden Afrikaanse en Arabische slavenhandelaren landinwaarts vanaf de kust, kochten of jaagden grote aantallen slaven en ivoor op, en dwongen vervolgens de slaven om het ivoor te dragen terwijl ze naar de kust marcheerden. Toen ze de kust bereikten, verkochten de handelaren zowel de slaven als het ivoor voor flinke winst.
Het koloniale tijdperk
In de jaren 1800 en de vroege jaren 1900 begonnen Europese ivorenjagers in grotere aantallen op olifanten te jagen. Toen de vraag naar ivoor toenam, werden de olifantenpopulaties gedecimeerd. In 1900 keurden verschillende Afrikaanse kolonies spelwetten goed die de jacht beperkten, hoewel recreatieve jacht mogelijk bleef voor degenen die de dure vergunningen konden betalen.
Pouching en legitieme ivoorhandel, vandaag
Bij de onafhankelijkheid in de jaren zestig handhaafden of verhoogden de meeste Afrikaanse landen de wetgeving inzake koloniale spelwetten, hetzij door jacht te verbieden of alleen toe te staan met de aankoop van dure licenties. Stroperij en de ivoorhandel gingen echter door.
In 1990 zijn Afrikaanse olifanten, met uitzondering van die in Botswana, Zuid-Afrika, Zimbabwe en Namibië, toegevoegd aan bijlage I van de Overeenkomst inzake internationale handel in bedreigde in het wild levende dier- en plantensoorten, hetgeen betekent dat de deelnemende landen overeenkwamen hun handel toestaan voor commerciële doeleinden. Tussen 1990 en 2000 zijn de olifanten in Botswana, Zuid-Afrika, Zimbabwe en Namibië toegevoegd aan bijlage II, die de handel in ivoor toestaat maar daarvoor een exportvergunning vereist.
Velen beweren echter dat elke legitieme handel in ivoor stroperij aanmoedigt en er een schild voor toevoegt, omdat illegaal ivoor na aankoop openbaar kan worden weergegeven. Het ziet er hetzelfde uit als legitiem ivoor, waarvoor nog steeds relatief veel vraag is naar zowel Aziatische geneeskunde als decoratieve objecten.
bronnen
Hughes, Donald, "Europa als consument van exotische biodiversiteit: Griekse en Romeinse tijd," Landschapsonderzoek 28.1 (2003): 21-31.
Stahl, Ann B. en Peter Stahl. "Ivoorproductie en consumptie in Ghana in het begin van het tweede millennium na Christus," Oudheid 78.299 (maart 2004): 86-101.
