Rumble in the Jungle De Black Power-bokswedstrijd van de eeuw

Op 30 oktober 1974 stonden bokskampioenen George Foreman en Muhammad Ali tegenover elkaar in Kinshasa, Zaïre in "the Rumble in the Jungle", een epische wedstrijd die algemeen wordt erkend als een van de belangrijkste sportevenementen in de recente geschiedenis. De locatie, de politiek van de twee jagers en de inspanningen van de promotor, Don King, maakten van dit zware kampioenschap een gevecht om concurrerende ideeën over zwarte identiteit en macht. Het was een multi-miljoen dollar anti-koloniale, anti-witte dominante tentoonstelling, en een van de grootste spektakels van het lange bewind van Mobutu Sese Seko in Congo.

De pan-Afrikanist versus de All American

De "Rumble in the Jungle" kwam tot stand omdat Muhammad Ali, de voormalige zwaargewicht kampioen, zijn titel terug wilde. Ali verzette zich tegen de Amerikaanse Vietnam-oorlog, die hij zag als een andere manifestatie van witte onderdrukking van andere rassen. In 1967 weigerde hij te dienen in het Amerikaanse leger en werd hij schuldig bevonden aan ontwerpontduiking. Naast het feit dat hij een boete en gevangenisstraf kreeg, werd hij van zijn titel ontdaan en werd hij drie jaar van boksen verbannen. Zijn houding verdiende hem echter de steun van antikolonialisten wereldwijd, ook in Afrika.

Tijdens het verbod van Ali op boksen, ontstond er een nieuwe kampioen, George Foreman, die trots de Amerikaanse vlag zwaaide op de Olympische Spelen. Dit was een tijd waarin veel andere Afro-Amerikaanse atleten de Black Power Salute ophieven en blanke Amerikanen Foreman zagen als een voorbeeld van krachtige, maar niet bedreigende zwarte mannelijkheid. Foreman steunde Amerika, omdat hij zelf door de overheidsprogramma's uit de armoede was gehaald. Maar voor veel mensen van Afrikaanse afkomst was hij de zwarte man van de blanke.

Zwarte kracht en cultuur

Vanaf het begin ging de wedstrijd op meer dan één manier over Black Power. Het werd georganiseerd door Don King, een Afro-Amerikaanse sportpromotor in een tijdperk waarin alleen blanke mannen van sportevenementen wisten te profiteren. Deze wedstrijd was de eerste van King's spectaculaire prijsgevechten, en hij beloofde een ongehoorde prijs van $ 10 miljoen dollar. King had een rijke gastheer nodig, en hij vond het in Mobutu Sese Seko, toen leider van Zaïre (nu bekend als de Democratische Republiek Congo).

Naast het hosten van de wedstrijd, bracht Mobutu op dat moment enkele van de meest gerenommeerde zwarte muzikanten ter wereld binnen om op te treden in een enorm driedaags feest dat samenviel met het gevecht. Maar toen George Foreman tijdens de training gewond raakte, moest de wedstrijd worden uitgesteld. Al die muzikanten konden hun uitvoeringen echter niet uitstellen, dus de concerten werden vijf weken voor het gevecht zelf gehouden, tot teleurstelling van velen. Toch waren de match en zijn fanfare een duidelijke uitspraak over de waarde en schoonheid van zwarte cultuur en identiteit.

Waarom Zaïre?

Volgens Lewis Erenberg heeft Mobutu alleen al in het stadion $ 15 miljoen dollar uitgegeven. Hij kreeg hulp, naar verluidt uit Liberia, voor de muziekconcerten, maar het totale bedrag dat aan de wedstrijd wordt uitgegeven is gelijk aan minstens $ 120 miljoen dollar in 2014, en waarschijnlijk veel meer.

Wat dacht Mobutu om zoveel aan een bokswedstrijd uit te geven? Mobutu Sese Seko stond bekend om zijn bril waarmee hij de macht en rijkdom van Zaïre beweerde, ondanks het feit dat tegen het einde van zijn bewind de meeste Zairiërs in diepe armoede leefden. In 1974 was deze trend echter nog niet zo duidelijk zichtbaar. Hij was negen jaar aan de macht en in die tijd was Zaïre getuige geweest van economische groei. Het land leek, na aanvankelijke worstelingen, in opkomst te zijn en de Rumble in the Jungle was een feest voor Zairians en een enorm marketingplan om Zaïre te promoten als een moderne, opwindende plek om te zijn. Beroemdheden zoals Barbara Streisand woonden de wedstrijd bij en bracht het land internationale aandacht. Het nieuwe stadion glom en de wedstrijd trok gunstige aandacht.

Koloniale en antikoloniale politiek

Tegelijkertijd versterkte de titel, bedacht door King, "the Rumble in the Jungle" afbeeldingen van Darkest Africa. Veel westerse kijkers zagen de grote afbeeldingen van Mobutu die tijdens de wedstrijd werden getoond ook als tekenen van de cultus van macht en sycofantisme die ze van Afrikaans leiderschap verwachtten.

Toen Ali de wedstrijd in de 8 won^th in de ronde was het echter een overwinning voor iedereen die dit had gezien als een combinatie van wit versus zwart, van vestiging versus een anti-koloniale nieuwe orde. Zairians en vele andere voormalige koloniale onderdanen vierden de overwinning van Ali en zijn rechtvaardiging als de zwaargewicht kampioen van de wereld.

bronnen:

Erenberg, Lewis A. "" Rumble in the Jungle ": Muhammad Ali vs. George Foreman in the Age of Global Spectacle."Journal of Sport History 39, nee. 1 (2012): 81-97. https://muse.jhu.edu/ Journal of Sport History 39.1 (voorjaar 2012)

Van Reybrouck, David. Congo: de epische geschiedenis van een volk. Vertaald door Sam Garrett. Harper Collins, 2010.   

Williamson, Samuel. "Zeven manieren om de relatieve waarde van een Amerikaanse dollar te berekenen, 1774 tot heden", MeasuringWorth, 2015.