Poppaea Sabina was de minnares en tweede vrouw van de Romeinse keizer Nero. De slechte daden van Nero worden vaak toegeschreven aan haar invloed. Haar geboortejaar is onbekend, maar we weten dat ze stierf in 65 G.T..
Poppaea Sabina werd geboren als dochter van een vrouw met dezelfde naam die zelfmoord pleegde. Haar vader was Titus Ollius. Haar grootvader van vaderszijde, Poppaeus Sabinus, was een Romeinse consul en een vriend van verschillende keizers. Haar familie was rijk en Poppaea had zelf een villa buiten Pompeii.
Poppaea was eerst getrouwd met Rufrius Crispinus van de Preaetoriaanse garde, en zij hadden een zoon. Agrippina de Jonge, als keizerin, haalde hem uit zijn positie, omdat hij te dicht bij een vorige keizerin, Messalina, was.
De volgende echtgenoot van Poppaea was Otho, een jeugdvriend van Nero. Otho zou na de dood van Nero doorgaan om kort keizer te worden.
Toen werd Poppaea minnares van de keizer Nero, de vriend van Otho, en ongeveer zeven jaar jonger dan zij was. Nero benoemde Otho in een belangrijke functie als gouverneur van Lusitai (Lusitania). Nero scheidde van zijn vrouw, Octavia, die de dochter was van zijn voorganger, de keizer Claudius. Dit veroorzaakte een breuk met zijn moeder, Agrippina de Jonge.
Nero trouwde met Poppaea en Poppaea kreeg de titel Augusta toen ze een dochter, Claudia, kregen. Claudia leefde niet lang.
Volgens de verhalen die over haar waren verteld, had Poppaea er bij Nero op aangedrongen zijn moeder, Agrippina de Jonge, te doden en te scheiden en later zijn eerste vrouw, Octavia, te vermoorden..
Ze zou ook Nero hebben overgehaald om de filosoof Seneca te vermoorden, die Nero's vorige minnares, Acte Claudia, had gesteund. Men gelooft dat Poppaea Nero heeft aangezet om christenen aan te vallen na het vuur van Rome en Joodse priesters heeft geholpen op verzoek van Josephus.
Ze pleitte ook voor haar geboortestad Pompeii, en hielp het een aanzienlijke autonomie te krijgen van de heerschappij van het rijk. In archeologische studie van de stad Pompeii, waar vulkanische tragedies de stad binnen 15 jaar na de dood van Poppaea hebben bewaard, hebben wetenschappers bewijs gevonden dat ze tijdens haar leven werd beschouwd als een deugdzame vrouw, met veel beelden ter ere van haar.
Nero en Poppaea waren volgens sommige tijdgenoten gelukkig in hun huwelijk, maar Nero was opvliegend en werd steeds grilliger. Naar verluidt schopte Nero haar tijdens een ruzie toen ze zwanger was in 65 G.T., resulterend in haar dood, mogelijk door de gevolgen van de daaropvolgende miskraam.
Nero gaf haar een openbare begrafenis en verklaarde haar deugden. Haar lichaam werd gebalsemd en begraven in het Mausoleum van Augustus. Nero verklaarde haar goddelijk. Er werd zelfs gezegd dat hij een van zijn mannelijke slaven had gekleed als Poppaea, zodat hij kon geloven dat ze niet was gestorven. Hij liet Poppaea's zoon door haar eerste huwelijk vermoorden.
In 66 hertrouwde Nero. Zijn nieuwe vrouw was Statilia Messallina.
Otho, de eerste echtgenoot van Poppaea, hielp bij Galba's succesvolle opstand tegen Nero en maakte zichzelf tot keizer nadat Galba was vermoord. Otho werd vervolgens verslagen door de strijdkrachten van Vitellius en hij pleegde vervolgens zelfmoord.
De joodse historicus Josephus (die ook stierf in 65 v.Chr.) Vertelt ons dat Poppaea Sabina tweemaal tussenbeide kwam namens joden. De eerste keer was om priesters te bevrijden; Josephus ging naar Rome om hun zaak te bepleiten, ontmoette Poppaea en ontving vervolgens veel geschenken van haar. In tweede instantie won een andere delegatie de invloed van Poppaea in de zaak om een muur bij de tempel te blijven staan die de keizer ervan zou weerhouden de procedure van de Tempel te zien.
De belangrijkste bron voor informatie over Poppaea is de Romeinse schrijver Tacitus. Hij beeldt geen vriendelijke daden uit, zoals die gemeld door Josephus, maar schildert haar in plaats daarvan af als corrupt. Tacitus beweert bijvoorbeeld dat Poppaea haar huwelijk met Otho specifiek heeft ontworpen om dichter bij Nero te komen en uiteindelijk te trouwen. Tacitus beweert wel dat ze heel mooi was, maar laat zien hoe ze haar schoonheid en seksualiteit gebruikte als een manier om macht en prestige te verkrijgen.
Deze Romeinse historicus vervloekte ook Poppaea in zijn schrijven over haar.
'The Coronation of Poppaea' of 'L'Incoronazione di Poppea' is een opera in een proloog en drie acts van Monteverdi, libretto van G. F. Busenello. De opera richt zich op de vervanging van Nero's vrouw Octavia door Poppaea. De opera werd voor het eerst uitgevoerd in Venetië in 1642.
Ook gekend als: Poppea (Italiaanse spelling), Poppaea Augusta Sabina, Poppaea Sabina the Younger (om te onderscheiden van haar moeder)