Donald Woods en de dood van activist Steve Biko

Donald Woods (geboren op 15 december 1933, overleden op 19 augustus 2001) was een Zuid-Afrikaanse anti-apartheidsactivist en journalist. Zijn berichtgeving over de dood van Steve Biko in hechtenis leidde tot zijn ballingschap uit Zuid-Afrika. Zijn boeken legden de zaak bloot en vormden de basis van de film 'Cry Freedom'.

Vroege leven

Woods werd geboren in Hobeni, Transkei, Zuid-Afrika. Hij stamde af van vijf generaties witte kolonisten. Tijdens zijn studie rechten aan de Universiteit van Kaapstad werd hij actief in de anti-apartheid Federale Partij. Hij werkte als journalist voor kranten in het Verenigd Koninkrijk voordat hij terugkeerde naar Zuid-Afrika om verslag uit te brengen voor de Daily Dispatch. Hij werd de hoofdredacteur in 1965 voor de krant met een anti-apartheid redactioneel standpunt en een raciaal geïntegreerde redactie.

Onthulling van de waarheid over de dood van Steve Biko

Toen de Zuid-Afrikaanse zwarte bewustzijnsleider Steve Biko in september 1977 in hechtenis overleed, stond journalist Donald Woods vooraan in de campagne om de waarheid over zijn dood bekend te maken. In eerste instantie beweerde de politie dat Biko was overleden als gevolg van een hongerstaking. Uit het onderzoek bleek dat hij was gestorven aan hersenletsel tijdens zijn hechtenis en dat hij voor zijn dood gedurende een lange periode naakt en in kettingen was vastgehouden. Ze oordeelden dat Biko was gestorven 'als gevolg van verwondingen die zijn opgelopen na een handgemeen met leden van de veiligheidspolitie in Port Elizabeth.' Maar waarom Biko in de gevangenis in Pretoria zat toen hij stierf, en de gebeurtenissen die zijn dood bijwoonden niet bevredigend werden verklaard.

Woods beschuldigt de regering van de dood van Biko

Woods gebruikte zijn positie als redacteur van de krant Daily Dispatch om de nationalistische regering aan te vallen vanwege de dood van Biko. Deze beschrijving door Woods van Biko onthult waarom hij zo sterk dacht over deze specifieke dood, een van de vele onder de veiligheidstroepen van het apartheidsregime: "Dit was een nieuw ras van Zuid-Afrikaanse - het ras Black Consciousness - en ik wist meteen dat een beweging die produceerde het soort persoonlijkheid dat me nu confronteert met eigenschappen die zwarten in Zuid-Afrika al driehonderd jaar nodig hadden. "

In zijn biografie Biko Woods beschrijft de veiligheidspolitieagenten die bij het onderzoek getuigden: "Deze mannen vertoonden symptomen van extreme insulariteit. Het zijn mensen wiens opvoeding hun het goddelijke recht heeft opgelegd om macht te behouden, en in die zin zijn ze onschuldige mannen die niet kunnen denken of handelen. Bovendien zijn ze aangetrokken tot een beroep dat hen alle ruimte heeft gegeven die ze nodig hebben om hun rigide persoonlijkheden tot uitdrukking te brengen. Ze zijn jarenlang beschermd door de wetten van het land. Ze hebben al hun fantasierijke activiteiten kunnen uitvoeren folterpraktijken vrij ongestoord in cellen en kamers in het hele land, met stilzwijgende officiële sancties, en ze hebben een enorme status gekregen door de regering als de mannen die 'de staat beschermen tegen subversie'.

Woods is verboden en ontsnapt naar ballingschap

Woods werd opgejaagd door de politie en vervolgens verbannen, wat betekende dat hij zijn huis in Oost-Londen niet moest verlaten en ook niet kon blijven werken. Nadat bleek dat een kindert-shirt met een foto van Steve Biko erop was geïmpregneerd met zuur, begon Woods te vrezen voor de veiligheid van zijn gezin. Hij 'plakte op een podiumsnor en kleurde mijn grijze haar zwart en klom toen over het achterste hek', om naar Lesotho te ontsnappen. Hij liftte ongeveer 300 mijl en zwom over de overstroomde rivier de Tele om daar te komen. Zijn familie voegde zich bij hem en van daar gingen ze naar Groot-Brittannië, waar ze politiek asiel kregen.

In ballingschap schreef hij verschillende boeken en bleef hij campagne voeren tegen apartheid. De film 'Cry Freedom' was gebaseerd op zijn boek 'Biko'. Na 13 jaar ballingschap bezocht Woods in augustus 1990 Zuid-Afrika, maar keerde nooit terug om daar te wonen.

Dood

Woods stierf op 67-jarige leeftijd aan kanker in een ziekenhuis in de buurt van Londen, VK, op 19 augustus 2001.