Shakespeare's Een Midzomernachtdroom biedt ongelooflijke thematische rijkdom en diepte. Veel van de thema's zijn nauw verwant en tonen Shakespeare's naadloze vertelmogelijkheden. Bijvoorbeeld, in staat zijn om zichzelf te beheersen of, in het geval van de mannelijke personages, om de vrouwen van het boek te beheersen, vereist dat men op zijn perceptie kan vertrouwen en er dus naar kan handelen. Door het thema voor de gek gehouden waarneming centraal te stellen, destabiliseert Shakespeare veel meer voor de personages van zijn stuk.
Een terugkerend thema in de toneelstukken van Shakespeare, dit thema moedigt ons aan om te overwegen hoe gemakkelijk we voor de gek kunnen worden gehouden door onze eigen waarneming. Vermelding van ogen en "eyne", een meer poëtische versie van het meervoud, kan overal worden gevonden Een Midzomernachtdroom. Bovendien merken alle personages dat ze hun eigen ogen niet kunnen vertrouwen, omdat Titania bijvoorbeeld verliefd wordt op een lelijke dwaas met een ezel.
De bedrog van Puck's magische bloem, het centrale plotapparaat, is het duidelijkste symbool van dit thema, omdat het verantwoordelijk is voor zoveel van de verijdelde perceptie van de personages van het stuk. Met dit thema wijst Shakespeare erop dat hoewel onze acties vaak moedig en vol vertrouwen zijn, ze altijd gebaseerd zijn op onze perceptie van de wereld, die kwetsbaar en veranderlijk is. Lysander is bijvoorbeeld zo verliefd op Hermia dat hij haar zou verlaten; echter, zodra zijn perceptie is veranderd (door de magische bloem), verandert hij van gedachten en achtervolgt Helena.
Evenzo moedigt Shakespeare ons aan om onze eigen perceptie in overweging te nemen, aangezien deze betrokken is bij het bekijken van het stuk. De beroemde slotsoliloquy, afgeleverd door de trickster Puck, nodigt ons immers uit om onze tijd om het stuk te bekijken als een "droom" te beschouwen, net zoals Helena, Hermia, Lysander en Demetrius denken dat de gebeurtenissen die plaatsvonden zelf een droom waren. Aldus betrekt Shakespeare ons als het publiek bij zijn verijdelen van onze perceptie, terwijl hij ons fictieve gebeurtenissen presenteert alsof ze echt waren gebeurd. Met deze slotopsporing worden we op het niveau van de Atheense jongeren gezet en vragen we ons af wat echt was en wat een droom was.
Veel van het spel draait om het onvermogen van de personages om te bepalen wat ze denken dat ze het recht hebben om te controleren. Het belangrijkste plotapparaat van de liefdesdrankbloem is hier een uitstekend voorbeeld van: de personages kunnen vinden dat ze moeten kunnen beslissen van wie ze houden. Zelfs de koningin van de feeën Titania wordt echter verliefd op een dwaas met een ezel; de loyale Lysander is op dezelfde manier gemaakt om verliefd te worden op Helena en Hermia af te wijzen, van wie hij al uren zo veel had gehouden. Het hulpmiddel van de bloem verwijst dus naar ons onvermogen om onze gevoelens te beheersen, zozeer zelfs dat het voelt alsof we door een externe kracht worden bestuurd. Deze kracht wordt gepersonifieerd in Puck, de ondeugende fee-nar, die zelf niet in staat is om zijn acties te beheersen, Lysander aangezien voor Demetrius.
Op dezelfde manier proberen de mannelijke figuren in het hele spel de vrouwen te beheersen. Het begin van het stuk is een vroege indicatie van dit thema, omdat Egeus een beroep doet op het gezag van een andere man, Theseus, om zijn dochter in haar ongehoorzaamheid te beheersen. Uiteindelijk kan Egeus zijn zin niet krijgen; Hermia en Lysander gaan aan het einde van het stuk trouwen.
Theseus is echter een personage waarvan het gezag min of meer onbetwist blijft; hij vertegenwoordigt het vermogen van de mensheid om haar wil te laten gelden en deze te laten uitkomen. Immers, als de rechtmatigheid van Athene wordt afgewisseld met de chaos van het feeënbos buiten, dan is er een bepaald niveau waarop de menselijke orde kan zegevieren.
Een ander terugkerend thema in de werken van Shakespeare, dit motief nodigt kijkers uit om te overwegen dat we ook naar een toneelstuk kijken, en aldus het thema van verijdelde waarneming verbeelden. Omdat dit thema vaak werkt in de toneelstukken van Shakespeare, merken we dat de personages die we bekijken acteurs zijn, ondanks het feit dat we zo emotioneel betrokken raken bij hun verhaallijn. Bijvoorbeeld, terwijl wij, Shakespeare's publiek, Shakespeare's acteurs kijken naar een toneelstuk, we zouden normaal gesproken worden uitgenodigd om uit te zoomen en de manieren te overwegen waarop we zelf betrokken zijn bij een toneelstuk in ons dagelijks leven, bijvoorbeeld hoe we ons kunnen laten misleiden door het oneerlijke handelen van anderen. In het geval van Een Midzomernachtdroom, het spel dat wordt uitgevoerd, De meest treurige tragedie van Pyramus en Thisbe, is met name verschrikkelijk, zozeer zelfs dat het publiek zijn eigen humoristische opmerkingen onderbreekt. Shakespeare moedigt ons echter nog steeds aan om na te denken over de manieren waarop we betrokken zijn bij verijdelde waarnemingen. Hoewel de play-in-a-play duidelijk een toneelstuk is, worden we tenslotte uitgenodigd om het kaderverhaal eromheen te vergeten: het stuk van Shakespeare zelf. Door een vreselijk stuk te presenteren waarmee niemand voor de gek gehouden wordt, maakt Shakespeare explicieter de manieren waarop we in feite worden misleid door goede acteurs. Nogmaals, in ons dagelijks leven worden we soms zo voor de gek gehouden door onze valse perceptie dat we het gevoel hebben dat een fee, zoals Puck, ons een toverdrank kan bezorgen zonder dat we ons realiseren.
De vrouwen van het stuk bieden een consistente uitdaging aan mannelijk gezag. Een populair idee ten tijde van het schrijven van het stuk was dat van de 'Great Chain of Being', die de hiërarchie van de wereld schetste: God regeerde over mannen, die macht hadden over vrouwen, die superieur waren aan beesten, enzovoort. Hoewel we met het huwelijk van Theseus en Hippolyta het behoud van deze hiërarchie zien, vooral ondanks de mythische status van Hippolyta als gemachtigde Amazone koningin, toont de allereerste scène een andere vrouw die tegen deze hiërarchie ingaat. Hermia's toewijding aan Lysander is tenslotte in directe tegenspraak met de verlangens van haar vader. In dezelfde geest is Titania expliciet ongehoorzaam aan haar man door zijn bestelling te weigeren om de veranderende jongen te overhandigen. Helena is ondertussen misschien wel een van de meest interessante vrouwen in het stuk. Ze schrijft haar laffe en ingetogen aard toe aan haar vrouwelijkheid, en tuchtigt Demetrius: "Je fouten vormen een schandaal voor mijn geslacht; / We kunnen niet vechten voor liefde, zoals mannen kunnen doen" (II, i). Ze achtervolgt echter nog steeds Demetrius, in plaats van andersom. Hoewel ze hem niet expliciet wint, stuurt Oberon Puck om Demetrius te betoveren met het liefdesdrankje zodra hij getuige is van haar vertoon van liefde. Hoewel haar kracht nog steeds via een mannelijke bron moet worden gekanaliseerd, krijgt Helena uiteindelijk wat ze wil.