5 vrouwelijke kunstenaars van het surrealisme

De surrealistische groep werd in 1924 opgericht door schrijver en dichter André Breton en bestond uit kunstenaars die Breton had uitgekozen. De ideeën van de beweging, die gericht waren op het blootleggen van het onderbewustzijn door middel van oefeningen zoals automatisch tekenen, waren echter niet vervat in de selecte weinigen die Breton grillig begunstigde of miste. Zijn invloed was wereldwijd en vond zijn sterkste buitenposten in Mexico, de Verenigde Staten, Europa en Noord-Afrika.

Vanwege de reputatie van het surrealisme als een mannelijke discipline, worden vrouwelijke kunstenaars vaak uit het verhaal geschreven. Toch steunt het werk van deze vijf vrouwelijke kunstenaars het traditionele verhaal over de focus van het surrealisme op het objectiveren van het vrouwelijke lichaam, en hun deelname aan de beweging getuigt van het feit dat het surrealistische ethos uitgebreider was dan de kunstgeschiedenis eerder heeft aangenomen.

Leonor Fini

Leonor Fini werd in 1907 in Argentinië geboren, maar ze bracht haar jeugd door in Triëst, Italië nadat haar moeder een ongelukkig huwelijk met de vader van Fini ontvluchtte. Als volwassene leerde Fini de surrealistische groep in Parijs goed kennen en raakte hij bekend met figuren als Max Ernst en Dorothea Tanning. Haar werk werd tentoongesteld in de tentoonstelling "Fantastic Art, Dada and Surrealism" van MoMA in 1937.

Fini was gegrepen door het idee van de androgyn, waarmee ze zich identificeerde. Haar levensstijl was in overeenstemming met haar onconventionele benadering van geslacht, aangezien ze meer dan veertig jaar in een menage-à-trois met twee mannen leefde. Ze bracht de zomers door in een vervallen kasteel op Corsica, waar ze uitgebreide kostuumfeesten gaf, waarvoor haar gasten maanden van plan waren.

Leonor Fini met een van haar schilderijen. Francis Apesteguy / Getty Images

Fini's werk bevatte vaak vrouwelijke hoofdrolspelers in dominante posities. Ze illustreerde erotische fictie en ontwierp kostuums voor de toneelstukken van haar vrienden. Ze zou ook haar eigen kostuums ontwerpen voor sociale evenementen. Haar vaak overdreven zelfbeeld werd gefotografeerd door enkele van de bekendste fotografen uit de tijd, waaronder Carl van Vechten.

Misschien was het grootste commerciële succes van Fini het ontwerpen van de parfumfles voor het "Shocking" parfum van Elsa Schiaparelli. De fles leek op de naakte torso van een vrouw te lijken; het ontwerp is al tientallen jaren nagebootst.

Dorothea looien

Dorothea Tanning werd geboren in 1911 en groeide op in Galesburg, Illinois, de dochter van Zweedse immigranten. Verstikt door een strenge kindertijd, ontsnapte de jonge zonnestudio de literatuur in en leerde via boeken kennis maken met de wereld van Europese kunst en brieven.

Ervan overtuigd dat ze voorbestemd was om kunstenaar te worden, stopte Tanning bij het Art Institute van Chicago om te gaan wonen in New York. MoMA's 1937 "Fantastic Art, Dada and Surrealism" bevestigde haar toewijding aan het surrealisme. Het was pas jaren later dat ze dicht bij een aantal van haar sleutelfiguren kwam, toen velen naar New York verhuisden om te ontsnappen aan de groeiende vijandigheid in Europa als gevolg van de Tweede Wereldoorlog.

Portret van Dorothea Tanning, 1955. Michael Ochs Archives / Getty Images

Tijdens een bezoek aan de studio van Tanning namens de galerij "Art of this Century" van zijn vrouw Peggy Guggenheim, ontmoette Max Ernst Tanning en was onder de indruk van haar werk. Ze werden snelle vrienden en trouwden uiteindelijk in 1946, nadat Ernst van Guggenheim was gescheiden. Het echtpaar verhuisde naar Sedona, Arizona en woonde in een cohort van mede-surrealisten.

De productie van Tanning was gevarieerd, aangezien haar carrière zich rond tachtig jaar uitstrekte. Hoewel ze misschien het best bekend staat om haar schilderijen, richtte Tanning zich ook op kostuumontwerp, beeldhouwkunst, proza ​​en poëzie. Ze heeft een groot oeuvre dat bestaat uit pluche humanoïde sculpturen, die ze in de jaren zeventig in installaties gebruikte. Ze stierf in 2012 op 101-jarige leeftijd.

Leonora Carrington

Leonora Carrington werd in 1917 in het Verenigd Koninkrijk geboren. Ze volgde kort de Chelsea School of Art en ging daarna over naar de Londense Ozenfant Academy of Fine Arts. Ze ontmoette Max Ernst in haar vroege jaren twintig en verhuisde snel met hem naar het zuiden van Frankrijk. Ernst werd gearresteerd door de Franse autoriteiten omdat hij een 'vijandige vreemdeling' was en later door de nazi's voor het produceren van 'gedegenereerde' kunst. Carrington leed aan een zenuwinzinking en werd in een ziekenhuis in een ziekenhuis opgenomen.

Haar enige manier om te ontsnappen was om te trouwen, dus trouwde ze met een Mexicaanse diplomaat en vertrok naar de Verenigde Staten, waar ze werd herenigd met veel van de surrealisten in ballingschap in New York. Ze verhuisde snel naar Mexico, waar ze hielp de Women's Liberation Movement op te richten en uiteindelijk de rest van haar leven doorbracht.

Het werk van Carrington draait om symbolen van mystiek en tovenarij en behandelt vaak belangrijke terugkerende beelden. Carrington schreef ook fictie, waaronder De hoorzitting trompet (1976), waarvoor ze het meest bekend is.

Sculptuur van Leonora Carrington in Mexico-Stad.  

Meret Oppenheim

De Zwitserse kunstenaar Meret Oppenheim werd in 1913 in Berlijn geboren. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog verhuisde haar familie naar Zwitserland, waar ze kunst begon te studeren voordat ze naar Parijs verhuisde. In Parijs maakte ze kennis met de surrealistische kring. Ze kende André Breton, was kortstondig romantisch betrokken bij Max Ernst en gemodelleerd naar de foto's van Man Ray.

Oppenheim was het best bekend om haar verzamelbeeldhouwwerk, dat ongelijksoortige gevonden voorwerpen samenbracht om een ​​punt te maken. Ze is het meest beroemd om haar Déjeuner en Fourrure ook wel genoemd Objet, een theekopje bekleed met bont, dat werd tentoongesteld in MoMA's "Fantastic Art, Dada and Surrealism" en naar verluidt de eerste toevoeging aan de collectie van het Museum voor Moderne Kunst door een vrouw was. Objet werd een icoon van de surrealistische beweging, en hoewel het verantwoordelijk is voor de bekendheid van Oppenheim, heeft het succes haar andere uitgebreide werk, waaronder schilderen, beeldhouwkunst en sieraden, vaak overschaduwd.

Hoewel ze verlamd was door het vroege succes van Objet, Oppenheim begon na enkele decennia weer te werken in de jaren 1950. Haar werk was het onderwerp van talloze retrospectieven over de hele wereld. Het werk van Oppenheim, dat vaak thema's van vrouwelijke seksualiteit behandelt, blijft een belangrijke toetssteen voor het begrijpen van het surrealisme als geheel.

Dora Maar

Dora Maar was een Franse surrealistische fotograaf. Ze is misschien wel het meest bekend om haar foto Père Ubu, een close-up van een gordeldier, dat een iconisch beeld werd voor het surrealisme nadat het was tentoongesteld op de internationale surrealistische tentoonstelling in Londen.

Maar de carrière van Maar werd overschaduwd door haar relatie met Pablo Picasso, die haar als muze en model gebruikte voor veel van zijn schilderijen (met name zijn serie 'Weeping Woman'). Picasso overtuigde Maar om haar fotostudio te sluiten, wat haar carrière effectief beëindigde, omdat ze haar vroegere reputatie niet kon herleven. In het najaar van 2019 zal er echter een belangrijke overzichtstentoonstelling van Maar's werk worden geopend in het Tate Modern.

Foto's van Dora Maar van haar geliefde, Pablo Picasso. Getty Images

bronnen

• Alexandrian S. Surrealistische kunst. Londen: Thames & Hudson; 2007.
• Blumberg N. Meret Oppenheim. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/biography/Meret-Oppenheim.
• Crawford A. Een terugblik op de kunstenaar Dora Maar. Smithsonian. https://www.smithsonianmag.com/arts-culture/pro_art_article-180968395/. Gepubliceerd 2018.
• Leonora Carrington: National Museum of Women in the Arts. Nmwa.org. https://nmwa.org/explore/artist-profiles/leonora-carrington.
• Meret Oppenheim: Nationaal vrouwenmuseum. Nmwa.org. https://nmwa.org/explore/artist-profiles/meret-oppenheim.