Waarom krimpt het Aralmeer?

Het Aralmeer ligt tussen Kazachstan en Oezbekistan en was ooit het vierde grootste meer ter wereld. Wetenschappers geloven dat het ongeveer 5,5 miljoen jaar geleden werd gevormd toen geologische opheffing verhinderde dat twee rivieren - Amu Darya en Syr Darya - naar hun eindbestemmingen stroomden. 

Het Aralmeer had een oppervlakte van 26.300 vierkante mijl en produceert jaarlijks duizenden tonnen vis voor de lokale economie. Maar sinds de jaren zestig krimpt het catastrofaal.

De belangrijkste oorzaak-Sovjet-kanalen

In de jaren 1940 maakte de Europese Sovjet-Unie een grote droogte en hongersnood door en daarom lanceerde Stalin wat bekend staat als het Grote Plan voor de Transformatie van de Natuur. Het doel was om de algehele landbouw van het land te verbeteren.

De Sovjetunie veranderde de landen van de Oezbeekse SSR in katoenplantages - die op een systeem van gedwongen arbeid opereerden - en beval de aanleg van irrigatiekanalen om de gewassen in het midden van het plateau van de regio water te geven. 

Deze met de hand gegraven irrigatiekanalen haalden water uit de rivieren Anu Darya en Syr Darya, dezelfde rivieren die het zoete water in het Aralmeer voedden. Hoewel de irrigatie niet erg efficiënt was en veel water lekte of verdampte tijdens het proces, was het systeem van kanalen, rivieren en het Aralmeer tamelijk stabiel tot de jaren 1960. 

In datzelfde decennium besloot de Sovjetunie echter het kanaalsysteem uit te breiden en meer water uit de twee rivieren af ​​te voeren, waardoor het Aralmeer plotseling aanzienlijk werd afgevoerd.

De vernietiging van het Aralmeer

Dus in de jaren 1960 begon het Aralmeer vrij snel te krimpen, waarbij het niveau van het meer jaarlijks 20-35 inch daalde. Tegen 1987 droogde het zoveel op dat er in plaats van één meer er nu twee waren: de Grote Aral (zuiden) en de Kleine Aral (noorden). 

Terwijl tot 1960 het waterniveau ongeveer 174 voet boven zeeniveau was, daalde het plotseling tot 89 voet in het Grote Meer en 141 in het Kleine Meer. Toch was de wereld zich tot 1985 niet bewust van deze tragedie; de Sovjets hielden de feiten geheim.

In de jaren negentig, na het verkrijgen van onafhankelijkheid, veranderde Oezbekistan hun manier om het land te exploiteren, maar hun nieuwe katoenbeleid droeg bij aan de verdere krimp van het Aralmeer.

Tegelijkertijd mengden de bovenste en onderste wateren van het meer zich niet goed, waardoor het zoutgehalte zeer ongelijkmatig was, waardoor het water nog sneller uit het meer verdampte.

Als gevolg hiervan is het zuidelijke meer in 2002 gekrompen en opgedroogd tot een oostelijk meer en een westelijk meer, en in 2014 verdampte het oostelijke meer volledig en verdween het, achterlatend in de woestijn genaamd Aralkum. 

Einde van de visserijsector

De Sovjetunie was zich bewust van enkele van de bedreigingen die hun economische beslissing voor het Aralmeer en de regio vormde, maar zij beschouwden de katoengewassen als veel waardevoller dan de visserij-economie van het gebied. Sovjetleiders vonden ook dat het Aralmeer niet nodig was omdat het water dat erin stroomde in feite verdampte met nergens om heen te gaan.

Voorafgaand aan de verdamping van het meer produceerde het Aralmeer ongeveer 20.000 tot 40.000 ton vis per jaar. Dit werd teruggebracht tot een dieptepunt van 1.000 ton vis per jaar op het hoogtepunt van de crisis. En vandaag, in plaats van voedsel te leveren aan de regio, zijn de kusten scheepskerkhoven geworden, een nieuwsgierigheid voor occasionele reizigers.

Als u de voormalige kustplaatsen en dorpen rond het Aralmeer bezoekt, kunt u getuige zijn van de lang verlaten pieren, havens en boten.

Herstel van het Noordelijke Aralmeer

In 1991 werd de Sovjetunie ontbonden en werden Oezbekistan en Kazachstan de nieuwe officiële huizen voor het verdwijnende Aralmeer. Sindsdien hebben Kazachstan, samen met UNESCO en een groot aantal andere organisaties, gewerkt aan het reanimeren van het Aralmeer.

Kok-Aral Dam

De eerste innovatie die een deel van de visindustrie in het Aralmeer heeft gered, was de bouw van de Kok-Aral-dam aan de zuidelijke oever van het noordelijke meer in Kazachstan, dankzij de steun van de Wereldbank.

Sinds het einde van de bouw in 2005 heeft deze dam het noordelijke meer helpen groeien. Vóór de bouw ervan was de zee 100 mijl verwijderd van Aralsk, een havenstad, maar deze begon terug te groeien en in 2015 was de zee slechts 12 km verwijderd van de havenstad.

Andere initiatieven

De tweede innovatie was de bouw van de Komushbosh Fish Hatchery aan het noordelijke meer, waar ze de noordelijke Aralmeer opvoeden en bevoorraden met steur, karper en bot. De broederij werd gebouwd met een subsidie ​​van Israël. 

Voorspellingen zijn dat dankzij deze twee belangrijke innovaties, het noordelijke meer van het Aralmeer 10.000 tot 12.000 ton vis per jaar zou kunnen produceren.

Lage hoop voor de Westelijke Zee

Met het afdammen van het noordelijke meer in 2005 was het lot van de twee zuidelijke meren echter bijna bezegeld en de autonome noordelijke Oezbeekse regio Karakalpakstan zal blijven lijden terwijl het westelijke meer blijft verdwijnen. 

Toch wordt katoen nog steeds geteeld in Oezbekistan. Alsof het volgens de oude USSR-tradities volgt, komt het land bijna stil tijdens het oogstseizoen en bijna elke burger wordt gedwongen om elk jaar "vrijwilliger" te zijn. 

Milieu- en menselijke catastrofe

Naast het trieste feit dat het Aralmeer is verdwenen, is de enorme, opgedroogde bodembodem ook een bron van ziekteverwekkend stof dat in de hele regio waait. 

De gedroogde resten van het meer bevatten niet alleen zout en mineralen, maar ook pesticiden zoals DDT die ooit in enorme hoeveelheden door de Sovjet-Unie werden gebruikt (ironisch genoeg om het gebrek aan water te compenseren).

Bovendien had de USSR ooit een testfaciliteit voor biologische wapens op een van de meren in het Aralmeer. Hoewel nu gesloten, helpen de chemicaliën die in de fabriek worden gebruikt om de vernietiging van het Aralmeer tot een van de grote milieurampen in de menselijke geschiedenis te maken.

Als gevolg hiervan wordt het hele ecosysteem aangetast en duurt het jaren om te herstellen. Er groeien maar weinig gewassen in deze regio, wat het gebruik van pesticiden bevordert en bijdraagt ​​aan de vicieuze cirkel. De visserij-industrie is, zoals gezegd, bijna volledig verdwenen, en treft ook andere dieren die vroeger op deze locatie leefden.

Op menselijk niveau werden mensen door de arme economie gedwongen tot zware armoede of moesten ze verhuizen. Giftige stoffen zijn aanwezig in het drinkwater en zijn in de voedselketen terechtgekomen. In combinatie met de schaarste van middelen, brengt dit de meest kwetsbare groepen in gevaar, en vrouwen en kinderen in de regio hebben de neiging om aan veel ziekten te lijden.

In 2000 publiceerde UNESCO echter een "Watergerelateerde visie op het Aralmeerbekken voor het jaar 2025." Het wordt beschouwd als de basis voor positieve acties die zouden leiden tot "een heldere en duurzame toekomst" voor het Aralmeergebied. Met de andere positieve ontwikkelingen is er misschien hoop op dit ongewone meer en het leven dat daarvan afhankelijk is.

bronnen

• "UNESCO lanceert nieuw Aral Sea Basin-initiatief." UNESCO.
• Micklin, Philip en Nikolay V. Aladin. "Het Aralmeer opeisen." Wetenschappelijke Amerikaan, vol. 298, nee. 4, 2008, pp. 64-71.
• "Kazachstan: het meten van de Noordelijke Aral '." Stephenmbland, 2015.
• Greenberg, Ilan. "Zoals een zee opkomt, zo doen hoop op vissen, banen en rijkdom." The New York Times, The New York Times, 6 april 2006.
• "Watergerelateerde visie voor het Aralmeerbekken voor het jaar 2025." Unesdoc.unesco.org, UNESCO, Imprimerie Des Presses Universitaires De France, 2000.