Westerse talen zoals Engels hebben verschillende manieren om gespannen te zijn. De meest voorkomende zijn werkwoord conjuncties die de vorm van het werkwoord veranderen afhankelijk van het tijdsbestek. Het Engelse werkwoord "eat" kan bijvoorbeeld worden gewijzigd in "at" voor eerdere acties en "eating" voor huidige acties.
Mandarijn Chinees heeft geen werkwoordvervoegingen. Alle werkwoorden hebben een enkele vorm. Het werkwoord voor "eten" is bijvoorbeeld 吃 (chī), dat kan worden gebruikt voor het verleden, het heden en de toekomst. Ondanks het ontbreken van Mandarijn-werkwoordvervoegingen, zijn er andere manieren om tijdskaders uit te drukken in het Chinees.
De eenvoudigste manier om te verduidelijken in welke tijd u spreekt, is door de tijdsuitdrukking (zoals vandaag, morgen, gisteren) rechtstreeks te vermelden als onderdeel van de zin. In het Chinees staat dit meestal aan het begin van de zin. Bijvoorbeeld:
昨天 我 吃 豬肉.
昨天 我 吃 猪肉.
Zuótiān wǒ chī zhū ròu.
Gisteren heb ik varkensvlees gegeten.
Zodra het tijdsbestek is vastgesteld, wordt het begrepen en kan het uit de rest van het gesprek worden weggelaten.
Het deeltje 了 (le) wordt gebruikt om aan te geven dat een actie in het verleden heeft plaatsgevonden en is voltooid. Net als de tijduitdrukking kan deze worden weggelaten zodra het tijdsbestek is vastgesteld:
(昨天) 我 吃 豬肉 了.
(昨天) 我 吃 猪肉 了.
(Zuótiān) wǒ chī zhū ròu le.
(Gisteren) Ik heb varkensvlees gegeten.
Het deeltje 了 (le) kan ook voor de nabije toekomst worden gebruikt, dus wees voorzichtig met het gebruik ervan en zorg dat u beide functies begrijpt.
Als je in het verleden iets hebt gedaan, kan deze actie worden beschreven met het werkwoord-achtervoegsel 過 / 过 (guò). Als je bijvoorbeeld wilt zeggen dat je de film "Crouching Tiger, Hidden Dragon" (臥虎藏龍 / 卧虎藏龙 - wò hǔ cáng long) al hebt gezien, kun je zeggen:
我 已經 看過 臥虎藏龍 & # xff61;
我 已经 看过 卧虎藏龙 & # xff61;
Wǒ yǐjīng kàn guò wò hǔ cáng long.
In tegenstelling tot het deeltje 了 (le) wordt het werkwoord-achtervoegsel guò (過 / 过) gebruikt om te praten over een niet-specifiek verleden. Als je wilt zeggen dat je de film 'Crouching Tiger, Hidden Dragon' hebt gezien gisteren, je zou zeggen:
昨天 我 看 臥虎藏龍 了 & # xff61;
昨天 我 看 卧虎藏龙 了 & # xff61;
Zuótiān wǒ kàn wò hǔ cáng lóng le.
Zoals hierboven vermeld, kan het deeltje 了 (le) zowel voor de toekomst als voor het verleden worden gebruikt. Wanneer gebruikt met een tijdsuitdrukking zoals 明天 (míngtīan - morgen), is de betekenis vergelijkbaar met de Engelse perfectief. Neem bijvoorbeeld:
明天 我 就会 去 台北 了 & # xff61;
明天 我 就会 去 台北 了 & # xff61;
Míngtiān wǒ jiù huì qù Táiběi le.
Morgen ben ik naar Taipei gegaan.
De nabije toekomst wordt uitgedrukt met de combinatie van de deeltjes 要 (yào - van plan zijn);就 (jiù - meteen); of 快 (kuài - binnenkort) met het deeltje 了 (le):
我 要去 台北 了 & # xff61;
Wǒ yào qù Táiběi le.
Ik ga gewoon naar Taipei.
Wanneer een actie doorgaat tot het huidige moment, kunnen de uitdrukkingen 正在 (zhèngzài), 正 (zhèng) of 在 (zài) worden gebruikt, samen met het deeltje 呢 (ne) aan het einde van de zin. Dit kan er ongeveer zo uitzien:
我 正在 吃飯 呢 & # xff61;
Wǒ zhèngzài chīfàn ne.
ik ben aan het eten.
of
我 正 吃飯 呢 & # xff61;
Wǒ zhèng chīfàn ne.
ik ben aan het eten.
of
我 在 吃飯 呢 & # xff61;
Wǒ zài chīfàn ne.
ik ben aan het eten.
of
我 吃飯 呢 & # xff61;
Wǒ chīfàn ne.
ik ben aan het eten.
De doorlopende actiezin wordt genegeerd met 没 (méi) en 正在 (zhèngzài) wordt weggelaten. De 呢 (ne) blijft echter bestaan. Bijvoorbeeld:
我 没 吃飯 呢 & # xff61;
Wǒ méi chīfàn ne.
ik ben niet aan het eten.
Er wordt vaak gezegd dat Mandarijn Chinees geen tijden heeft. Als "tijden" werkwoordvervoeging betekenen, is dit waar, omdat werkwoorden in het Chinees een onveranderlijke vorm hebben. Zoals we in de bovenstaande voorbeelden kunnen zien, zijn er echter veel manieren om tijdskaders uit te drukken in het Chinees.
Het belangrijkste verschil op het gebied van grammatica tussen Mandarijn Chinees en Europese talen is dat als er eenmaal een tijdschema is vastgesteld in Mandarijn Chinees, er geen precisie meer nodig is. Dit betekent dat zinnen worden geconstrueerd in eenvoudige vormen zonder werkwoordsuitgangen of andere kwalificaties.
Wanneer ze praten met een native Mandarijn-Chinese spreker, kunnen westerlingen in de war raken door dit gebrek aan voortdurende precisie. Maar deze verwarring komt voort uit de vergelijking tussen het Engels (en andere westerse talen) en het Chinees in het Mandarijn. Westerse talen vereisen overeenkomsten tussen subject en werkwoord, zonder welke de taal overduidelijk verkeerd zal zijn. Vergelijk dit met Mandarijn Chinees, waarin een eenvoudige verklaring in elk tijdsbestek kan zijn, of een vraag kan uitdrukken, of een antwoord kan zijn.