De oude Griekse stad Sparta werd geregeerd door twee koningen, een uit elk van de twee stichtende families, Agaidai en Eurypontidae. Spartaanse koningen erfden hun rol, een baan die werd vervuld door de leider van elk gezin. Hoewel er niet veel bekend is over de koningen - merk op hoe weinig van de hieronder vermelde koningen zelfs regeringsdata hebben - hebben oude historici algemene informatie verzameld over hoe de regering werkte.
Sparta was een constitutionele monarchie, bestaande uit de koningen, geadviseerd door en (vermoedelijk) gecontroleerd door een college van ephoren; een raad van oudsten noemde de Gerousia; en een samenstel, bekend als de Apella of ecclesia. Er waren vijf eforen die jaarlijks werden gekozen en zwoeren trouw aan Sparta in plaats van de koningen. Ze waren daar om het leger op te roepen en buitenlandse gezanten te ontvangen. De Gerousia was een raad bestaande uit mannen die ouder waren dan 60 jaar; ze namen beslissingen in strafzaken. De Ecclesia bestond uit elke Spartaanse mannelijke volle burger die zijn 30e verjaardag had bereikt; het werd geleid door de ephoren en zij zouden zogenaamd beslissingen hebben genomen over wanneer oorlog te voeren en wie de opperbevelhebber zou worden.
Het feit dat twee koningen macht hadden, was vrij gebruikelijk in verschillende Indo-Europese samenlevingen uit de Bronstijd; ze deelden macht maar hadden verschillende rollen. Net als de Myceense koningen in Griekenland hadden de Spartanen een politieke leider (de Eurypontidae-koningen) en een oorlogsleider (de Agaidai-koningen). Priesters waren mensen buiten het regeringspaar en geen van de koningen werd als heilig beschouwd - hoewel ze contact met de goden mogelijk konden maken, waren ze nooit tolken. Ze waren betrokken bij bepaalde religieuze of cultische activiteiten, leden van het priesterschap van Zeus Lacedaemon (een cultgroep gebaseerd ter ere van de mythische koning van Laconia) en Zeus Ouranos (Uranus, de oerhemelgod).
De Spartaanse koningen werden ook niet als bovennatuurlijk sterk of heilig beschouwd. Hun rol in het Spartaanse leven droeg bepaalde magistrale en juridische verantwoordelijkheden met zich mee. Hoewel dit hen tot relatief zwakke koningen maakte en er altijd input was van de andere delen van de regering bij de meeste beslissingen die ze namen, waren de meeste koningen woest en handelden ze meestal onafhankelijk. Opmerkelijke voorbeelden hiervan zijn de beroemde eerste Leonidas (regeerde 490-480 v.Chr. Voor het huis van Agaidai), die zijn afkomst herleidde tot Hercules en te zien was in de film "300".
Huis van Agaidai | Huis van Eurypontidai |
---|---|
Agis 1 | |
Echestratos | Eurypon |
Leobotas | Prytanis |
Dorrusas | Polydectes |
Agesilaus I | Eunomos |
Archilaus | Charillos |
Teleklos | Nikandros |
Alkamenes | Theopompos |
Polydoros | Anaxandridas I |
Eurykrates | Archidamos I |
Anaxandros | Anaxilas |
Eurykratidas | Leotychidas |
Leon 590-560 | Hippocratides 600-575 |
Anaxandrides II 560-520 | Agasicles 575-550 |
Cleomenes 520-490 | Ariston 550-515 |
Leonidas 490-480 | Demaratus 515-491 |
Pleistrachus 480-459 | Leotychides II 491-469 |
Pausanias 409-395 | Agis II 427-399 |
Agesipolis I 395-380 | Agesilaus 399-360 |
Cleombrotos 380-371 | |
Agesipolis II 371-370 | |
Cleomenes II 370-309 | Archidamos II 360-338 |
Agis III 338-331 | |
Eudamidas I 331- ? | |
Araios I 309-265 | Archidamos IV |
Akrotatos 265-255? | Eudamidas II |
Araios II 255 / 4-247? | Agis IV? -243 |
Leonidas 247 - 244; 243-235 | Archidamos V? -227 |
Kleombrotos 244-243 | [interregnum] 227-219 |
Kleomenes III 235-219 | Lykurgos 219- ? |
Agesipolis 219- | Pelops (Machanidas regent)? -207 |
Pelops (Nabis regent) 207-? | |
Nabis? -192 |