Wat zijn de verschillende Chinese dialecten?

Er zijn veel Chinese dialecten in China, zo veel dat het moeilijk te raden is hoeveel dialecten er daadwerkelijk bestaan. Over het algemeen kunnen dialecten grofweg worden ingedeeld in een van de zeven grote groepen: Putonghua (Mandarijn), Gan, Kejia (Hakka), Min, Wu, Xiang en Yue (Kantonees). Elke taalgroep bevat een groot aantal dialecten.

Dit zijn de Chinese talen die vooral door het Han-volk worden gesproken, wat ongeveer 92 procent van de totale bevolking vertegenwoordigt. Dit artikel komt niet in de niet-Chinese talen die worden gesproken door minderheden in China, zoals Tibetaans, Mongools en Miao, en al die daaropvolgende dialecten.

Hoewel de dialecten van de zeven groepen nogal verschillen, kan een niet-Mandarijnspreker meestal een beetje Mandarijn spreken, zelfs met een sterk accent. Dit komt grotendeels omdat Mandarijn sinds 1913 de officiële nationale taal is.

Ondanks de grote verschillen tussen Chinese dialecten, is er één ding gemeen: ze delen allemaal hetzelfde schrijfsysteem op basis van Chinese karakters. Hetzelfde karakter wordt echter anders uitgesproken, afhankelijk van welk dialect men spreekt. Laten we bijvoorbeeld 我 het woord voor 'ik' of 'mij' nemen. In het Mandarijn wordt het uitgesproken als "wo". In Wu wordt het uitgesproken als "ngu". In Min, "gua." In het Kantonees, "ngo." Je snapt het wel. 

Chinese dialecten en regionaliteit

China is een enorm land en vergelijkbaar met de manier waarop er in heel Amerika verschillende accenten zijn, worden er in China verschillende dialecten gesproken, afhankelijk van de regio:

  • Zoals eerder vermeld, is Mandarijn of Putonghua overal in China te horen, omdat het de officiële taal is. Het wordt echter beschouwd als een noordelijk dialect omdat het voornamelijk is gebaseerd op het dialect van Beijing.
  • Het Gan-dialect is te horen in westelijke delen van China. Het wordt vooral zwaar gesproken in en nabij de provincie Jiangxi. 
  • Kejia, of Hakka, is de taal van Hakka-mensen die verspreid zijn over zakken in Taiwan, Guangdong, Jiangxi, Guizhou en daarbuiten. 
  • Min wordt gesproken in de zuidelijke kustprovincie Fujian in China. Het is het meest diverse dialect, wat betekent dat er binnen de dialectgroep nog veel verschillende variaties zijn op de uitspraak van het woord.
  • Rond de Yangtze-delta en Shanghai is het Wu-dialect te horen. In feite wordt Wu ook wel Shanghainese genoemd. 
  • Xiang is een zuidelijk dialect geconcentreerd in de provincie Hunan. 
  • Kantonees, of Yue, is ook een zuidelijk dialect. Het wordt gesproken in Guangdong, Guangxi, Hong Kong en Macau. 

Tones

Een onderscheidend kenmerk in alle Chinese talen is toon. Mandarijn heeft bijvoorbeeld vier tonen en Kantonees heeft zes tonen. Toon is, in termen van taal, de toonhoogte waarin lettergrepen in woorden worden uitgesproken. In het Chinees benadrukken verschillende woorden verschillende toonhoogtes. Sommige woorden hebben zelfs toonhoogtevariatie in één lettergreep.

De toon is dus erg belangrijk in elk Chinees dialect. Er zijn veel gevallen waarin woorden gespeld in pinyin (de gestandaardiseerde alfabetische transliteratie van Chinese karakters) hetzelfde zijn, maar de manier waarop het wordt uitgesproken verandert de betekenis. In het Mandarijn betekent bijvoorbeeld 妈 (mā) moeder, betekent 马 (mǎ) paard en betekent 骂 (mà) schelden.