De grootste hits van Karl Marx

Karl Marx, geboren op 5 mei 1818, wordt beschouwd als een van de grondleggers van de sociologie, samen met Émile Durkheim, Max Weber, W.E.B. Du Bois en Harriet Martineau. Hoewel hij leefde en stierf voordat de sociologie een op zichzelf staande discipline was, vormden zijn geschriften als politiek-econoom een ​​nog steeds zeer belangrijke basis voor het theoretiseren van de relatie tussen economie en politieke macht. In dit bericht eren we de geboorte van Marx door enkele van zijn belangrijkste bijdragen aan de sociologie te vieren.

Marx's dialectiek en historisch materialisme

Marx wordt meestal herinnerd omdat hij sociologie een conflicttheorie heeft gegeven over hoe de maatschappij werkt. Hij formuleerde deze theorie door eerst een belangrijk filosofisch principe van de dag op zijn kop te zetten - de Hegeliaanse dialectiek. Hegel, een toonaangevende Duitse filosoof tijdens Marx 'vroege studies, theoretiseerde dat het sociale leven en de maatschappij uit gedachte voortkwamen. Kijkend naar de wereld om hem heen, met de groeiende invloed van de kapitalistische industrie op alle andere facetten van de samenleving, zag Marx de dingen anders. Hij keerde de dialectiek van Hegel om en theoretiseerde in plaats daarvan dat het de bestaande vormen van economie en productie zijn - de materiële wereld - en onze ervaringen daarbinnen die gedachten en bewustzijn vormen. Hiervan schreef hij in Kapitaal, volume 1, "Het ideaal is niets anders dan de materiële wereld weerspiegeld door de menselijke geest en vertaald in vormen van denken." Kern van al zijn theorie, werd dit perspectief bekend als 'historisch materialisme'.

Basis en opbouw

Marx gaf de sociologie een aantal belangrijke conceptuele hulpmiddelen toen hij zijn historische materialistische theorie en methode ontwikkelde voor het bestuderen van de maatschappij. In De Duitse ideologie, Marx, geschreven met Friedrich Engels, legde uit dat de samenleving in twee rijken is verdeeld: de basis en de bovenbouw. Hij definieerde de basis als de materiële aspecten van de samenleving: dat wat de productie van goederen mogelijk maakt. Deze omvatten de productiemiddelen - fabrieken en materiële hulpbronnen - evenals de productieverhoudingen, of de relaties tussen betrokken mensen, en de verschillende rollen die zij spelen (zoals arbeiders, managers en fabriekseigenaren), zoals vereist door de systeem. Volgens zijn historische materialistische beschrijving van geschiedenis en hoe de samenleving functioneert, is het de basis die de bovenbouw bepaalt, waarbij de bovenbouw alle andere aspecten van de samenleving zijn, zoals onze cultuur en ideologie (wereldbeelden, waarden, overtuigingen, kennis, normen en verwachtingen) ; sociale instellingen zoals onderwijs, religie en media; het politieke systeem; en zelfs de identiteiten waarop we ons abonneren.

Klasseconflict en conflicttheorie

Toen hij de samenleving op deze manier bekeek, zag Marx dat de verdeling van macht om te bepalen hoe de samenleving functioneerde op een top-down manier was gestructureerd en strak werd gecontroleerd door de rijke minderheid die de productiemiddelen bezat en beheerste. Marx en Engels legden deze theorie van klassenconflicten neer in Het communistische manifest, gepubliceerd in 1848. Zij betoogden dat de 'bourgeoisie', de minderheid aan de macht, klassenconflicten creëerde door de arbeidskracht van het 'proletariaat' te exploiteren, de arbeiders die het productiesysteem runden door hun arbeiders aan de heersende klasse te verkopen. Door de geproduceerde goederen veel meer in rekening te brengen dan zij de proletariaten voor hun arbeid betaalden, verdienden de eigenaars van de productiemiddelen winst. Deze regeling was de basis van de kapitalistische economie in de tijd dat Marx en Engels schreven, en het blijft de basis ervan vandaag. Omdat rijkdom en macht ongelijk verdeeld zijn over deze twee klassen, betoogden Marx en Engels dat de samenleving in een voortdurende staat van conflict verkeert, waarin de heersende klasse ernaar streeft de meerderheid van de arbeidersklasse te behouden om hun rijkdom te behouden, kracht en algemeen voordeel. (Zie voor meer informatie over Marx 'theorie van de arbeidsrelaties van het kapitalisme Kapitaal, volume 1.)

Valse Bewustzijn en Klasse Bewustzijn

In De Duitse ideologie en Het communistische manifest, Marx en Engels legden uit dat de heerschappij van de bourgeoisie wordt bereikt en gehandhaafd in het rijk van de bovenbouw. Dat wil zeggen, de basis van hun heerschappij is ideologisch. Door hun controle over politiek, media en onderwijsinstellingen propageren de machthebbers een wereldbeeld dat suggereert dat het systeem zoals het is juist en rechtvaardig is, dat is ontworpen voor het welzijn van iedereen, en dat het zelfs natuurlijk en onvermijdelijk is. Marx verwees naar het onvermogen van de arbeidersklasse om de aard van deze onderdrukkende klassenrelatie te zien en te begrijpen als 'vals bewustzijn', en theoretiseerde dat ze uiteindelijk een duidelijk en kritisch begrip ervan zouden ontwikkelen, wat 'klassenbewustzijn' zou zijn. Met klassenbewustzijn zouden ze zich bewust zijn van de realiteit van de geklasseerde samenleving waarin ze leefden, en van hun eigen rol in het reproduceren ervan. Marx redeneerde dat wanneer klassebewustzijn eenmaal was bereikt, een door arbeiders geleide revolutie het onderdrukkende systeem omver zou werpen.

sommering

Dit zijn de ideeën die centraal staan ​​in Marx 'theorie van economie en maatschappij, en die hem zo belangrijk maakten voor het vakgebied van de sociologie. Natuurlijk is het geschreven werk van Marx behoorlijk omvangrijk, en elke toegewijde student sociologie moet zoveel mogelijk van zijn werken nauwgezet lezen, vooral omdat zijn theorie vandaag nog steeds relevant is. Hoewel de klassenhiërarchie van de samenleving tegenwoordig complexer is dan die welke Marx theoretiseerde, en het kapitalisme nu op wereldschaal werkt, blijven Marx 'observaties over de gevaren van gecodificeerde arbeid en over de kernrelatie tussen basis en bovenbouw als belangrijke analytische instrumenten dienen om te begrijpen hoe de ongelijke status-quo wordt gehandhaafd en hoe men deze kan verstoren.

Geïnteresseerde lezers kunnen alle geschriften van Marx hier digitaal vinden.