Yogh (Letter in het Midden-Engels)

Yogh (ʒ) was een letter van het alfabet in het Midden-Engels. Volgens de redactie van de American Heritage Dictionary, yogh werd gebruikt om "het geluid (y) en de stemhebbende en stemloze velar fricatieven weer te geven."

Yogh is te vinden in het originele manuscript van de romantiek aan het einde van de 14e eeuw Sir Gawain en de Green Knight [Sir Gawayn en Grene Grene KnyȜt], maar de brief stierf uit in de 15e eeuw.

Midden-Engelse yoghurt was afgeleid van het insulaire g in oud engels. Zoals hieronder wordt uitgelegd, werd de brief op verschillende manieren uitgesproken volgens een aantal factoren. Hoewel de yoghurt vandaag geen exact equivalent heeft, kan deze overeenkomen met Modern Engels "y" zoals in nog, Modern Engels "gh" zoals in licht, en Schots Engels "ch" zoals in fjord.

Voorbeelden en observaties

• "De 'yogh'… Vraagt ​​ons om het geluid te maken dat de meeste Duitsers maken als ze' ich 'zeggen, wat de meeste Schotten maken als ze' loch 'zeggen, dat de meeste Welshe mensen maken als ze' bach 'zeggen, en dat sommige Liverpudlians maken als ze zeg 'terug'. Omdat de Old English dit soort geluiden veel zei, was het erg handig om er een brief voor te hebben. Ze hadden de Romeinse 'g' die we in de eerste regel van zien Beowulf. De 'yoghurt' werd in de 'Midden-Engelse' periode (eind 12e-15e eeuw) gebruikt om het 'ch'-geluid weer te geven, misschien omdat' g 'ander werk te doen had.'
  (Michael Rose, Alfabetisch: hoe elke letter een verhaal vertelt. Contrapunt, 2015)
• Uitspraken van Yogh in het Midden-Engels
  "Yogh (ʒ) werd op verschillende manieren uitgesproken, afhankelijk van zijn positie in het woord. Aanvankelijk werd yoghurt uitgesproken als 'y', zoals in het moderne Engels tot nu toe. ' Het had hetzelfde geluid na de klinkers 'e', ​​'i' of 'y', bijvoorbeeld in het Midden-Engels yʒe ('oog') en hiʒe ('high'), die in tegenstelling tot hun moderne Engelse tegenhangers werden uitgesproken met twee lettergrepen. Binnen woorden of aan het einde van woorden, vertegenwoordigde yogh of 'gh' soms het geluid van 'w' zoals in folʒed ('gevolgd'), of innoʒe ('genoeg'), waarvan we weten dat het gebruik ervan in rijm werd uitgesproken als 'enow' in plaats van met een 'f'-geluid zoals in het moderne Engels' genoeg '. Voor 't' en na 'e werd' i 'of' y, 'yogh of' gh 'in het Duits als' ch 'uitgesproken ich (bijvoorbeeld in het Midden-Engels ryʒt, 'Rechtsaf'); voor 't' en na 'a' en 'o' werd het uitgesproken als de 'ch' in het Schots fjord of Duits Bach (bijvoorbeeld in het Midden-Engels soʒte, 'Zocht'). Het had dezelfde waarde woord - eindelijk in het woord þaʒ, 'Dat wel.' Aan het einde van woorden vertegenwoordigde het echter vaker het niet-stemhebbende geluid van 's' zoals in de moderne Engelse 'sill' - hoewel het soms ook het stemgeluid van 'z' zou kunnen vertegenwoordigen zoals in de moderne Engelse 'ijver' (Vantuona 176). "
  (David Gould, Pearl of Great Price: A Literary Translation of the Middle English Pearl. University Press of America, 2012) 
• De "gh" uitspraak van Yogh
  - "[I] n Oud Engels, ... een van de geluidswaarden van de brief yogh was / x /… Woorden zoals niʒt, hiʒ, burʒ, miʒt en thoʒ werden afgewezen door Franse schriftgeleerden met een gh, dus we krijgen nacht, hoog, burgh, misschien en hoewel als gemeenschappelijke spelling voor deze woorden in het vroege Midden-Engels. Om te beginnen, de gh bleef uitgesproken. Wanneer we lezen in de eerste regels van The Canterbury Tales over de kleine vogels die de hele nacht door slapen, we moeten die spelling op het eerste gezicht nemen en lezen als / nIxt /, met het 'ch'-geluid van Schotten fjord of Welsh bach. Maar de / x / verdwenen uit het Zuid-Engels in de 15e en 16e eeuw. Ten noorden van de grens, en in sommige andere provinciale accenten, bleef het - vandaar moderne Schotse spelling zoals moonlicht nicht."
  (David Crystal, Spel het. Picador, 2014)
  - "[T] hij ademt Engels 'g' of 'y' geluid (ooit aangeduid door de Engelse brief yogh) werd gespeld als GH ... Het was echter GH's pech achtergelaten te worden door daaropvolgende algemene veranderingen in de Engelse uitspraak. Oorspronkelijk, in woorden als 'zicht', hoewel 'hoest' of 'genoeg', weerspiegelde de Normandische GH-spelling de middeleeuwse uitspraken. Maar deze uitspraken veranderden later, op verschillende manieren, en tegenwoordig is de hele familie Engelse GH-woorden notoir onfonisch in spelling - tot de frustratie van puristen ... "
  (David Sacks, Letter Perfect: The A-to-Z History of Our Alphabet. Knopf, 2010)
  - "De digraph gh veroorzaakt problemen. Het is meestal een overblijfsel van een velar of palatinaal fricatief dat wordt bewaard als een velar fricatief / x / in Scots, zoals in goede nacht (heldere nacht). (1) Het is normaal gesproken stil na u als in onderwezen, droogte, ondeugend, gedachte, hoewel, door, grondige, tak, en daarna ik als in recht, gewicht, lengte, hoog, licht, nacht. (2) Het wordt uitgesproken / f / in een paar woorden zoals hoesten, genoeg, lachen, ruw, hard. (3) In de volgende plaatsnamen in Engeland, elk gh is anders: moeras (rijmt op hoe), Keighley (Keethley), Loughborough ( 'Luff-'). (4) In hikken, de gh werd vervangen door p (hik) in de verkeerde overtuiging dat het woord is afgeleid van hoesten. (5) Het is verdwenen in AmE tocht, ploeg (voorheen ook gebruikt in BrE) en in droog, vlieg, sluw, hoewel bewaard in de verwante zelfstandige naamwoorden droogte, vlucht, sleight. (6) Het wordt soms afgewisseld met ch in verwante woorden: straight / stretch, onderwezen / onderwijzen."
  (Tom McArthur, Beknopte Oxford-companion voor de Engelse taal. Oxford University Press, 2005)
• Van Yogh tot Zee in het Schots Engels
  "De yogh dankt zijn oorsprong aan de Ierse schriftgeleerden die in de 8e eeuw in Saksisch Groot-Brittannië aankwamen en de Angelsaksers begonnen te leren schrijven - daarvoor werd het oude Engels geschreven in runen ...
  "Het viel uit de gratie bij de Noormannen, wiens schriftgeleerden een hekel hadden aan niet-Latijnse karakters en het vervangen door een 'y' of 'g' geluid, en in het midden van woorden met 'gh.' Maar de Schotten behielden de yoghurt in persoonlijke en plaatsnamen, zij het muterend in een 'z' om de letterzetters van de dag te behagen.
  "Echter, onvermijdelijk werd de eufemistische 'z' een echte 'z', althans in sommige kwartalen. De achternaam 'MacKenzie' neemt nu bijna universeel het 'zee'-geluid aan, hoewel het oorspronkelijk als' MacKenyie 'zou zijn uitgesproken."
  ("Waarom wordt Menzies Mingis uitgesproken?" BBC nieuws, 10 januari 2006)

Uitspraak: YOG of yoKH

Zie ook:

• Van A tot Z: snelle feiten over het alfabet
• Belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis van de Engelse taal
• Spelling