Ooit was het een verarmd Brits protectoraat dat vooral bekend staat om zijn parelduikindustrie, maar nu is het het rijkste land ter wereld, met een BBP per hoofd van de bevolking van meer dan $ 100.000. Het is een regionale leider in de Perzische Golf en het Arabische schiereiland en bemiddelt regelmatig geschillen tussen nabijgelegen landen, en is ook de thuisbasis van het Al Jazeera News Network. Modern Qatar diversifieert vanuit een op aardolie gebaseerde economie en komt het beste tot zijn recht op het wereldtoneel.
De regering van Qatar is een absolute monarchie, geleid door de familie Al Thani. De huidige emir is Tamim bin Hamad Al Thani, die de macht heeft overgenomen op 25 juni 2013. Politieke partijen zijn verboden en er is geen onafhankelijke wetgevende macht in Qatar. De vader van de huidige emir beloofde vrije parlementsverkiezingen te houden in 2005, maar de stemming is voor onbepaalde tijd uitgesteld.
Qatar heeft een Majlis Al-Shura, die alleen in een adviserende rol optreedt. Het kan wetgeving opstellen en voorstellen, maar de emir heeft definitieve goedkeuring van alle wetten. Qatar's grondwet van 2003 verplicht de rechtstreekse verkiezing van 30 van de 45 majlis, maar momenteel blijven ze allemaal aangesteld door de emir.
De bevolking van Qatar wordt geschat op ongeveer 2,4 miljoen vanaf 2018. Het heeft een enorme genderkloof, met 1,4 miljoen mannen en slechts 500.000 vrouwen. Dit komt door een enorme toestroom van voornamelijk mannelijke buitenlandse gastarbeiders.
Niet-Qatarese mensen maken meer dan 85% van de bevolking van het land uit. De grootste etnische groepen onder de immigranten zijn Arabieren (40%), Indiërs (18%), Pakistanen (18%) en Iraniërs (10%). Er zijn ook grote aantallen werknemers uit de Filippijnen, Nepal en Sri Lanka.
De officiële taal van Qatar is Arabisch en het lokale dialect staat bekend als Qatarisch Arabisch. Engels is een belangrijke handelstaal en wordt gebruikt voor communicatie tussen Qataris en buitenlandse werknemers. Belangrijke immigrantentalen in Qatar zijn Hindi, Urdu, Tamil, Nepali, Malayalam en Tagalog.
Islam is de meerderheid religie in Qatar, met ongeveer 68% van de bevolking. De meeste echte Qatarese burgers zijn soennitische moslims, die behoren tot de ultraconservatieve Wahhabi of Salafi-sekte. Ongeveer 10% van de Qatarese moslims is sjiiet. Gastarbeiders uit andere moslimlanden zijn ook overwegend soennieten, maar 10% van hen zijn ook sjiieten, met name die uit Iran.
Andere buitenlandse werknemers in Qatar zijn hindoe (14% van de buitenlandse bevolking), christen (14%) en boeddhisten (3%). Er zijn geen hindoeïstische of boeddhistische tempels in Qatar, maar de overheid staat christenen wel toe massa te houden in kerken op door de overheid geschonken land. De kerken moeten echter onopvallend blijven, zonder bellen, torens of kruisen aan de buitenkant van het gebouw.
Qatar is een schiereiland dat in noordelijke richting de Perzische Golf uitsteekt voor Saoedi-Arabië. De totale oppervlakte is slechts 11.586 vierkante kilometer (4.468 vierkante mijl). De kustlijn is 563 kilometer lang, terwijl de grens met Saoedi-Arabië 60 kilometer lang is. Bouwland maakt slechts 1,21% van het gebied uit en slechts 0,17% is in permanente gewassen.
Het grootste deel van Qatar is een laaggelegen, zandige woestijnvlakte. In het zuidoosten omringt een stuk torenhoge zandduinen een inham van de Perzische Golf die de Khor al Adaid, of "Binnenzee." Het hoogste punt is de Tuwayyir al Hamir, op 103 meter (338 voet). Het laagste punt is zeeniveau.
Het klimaat in Qatar is mild en aangenaam in de wintermaanden en extreem heet en droog in de zomer. Bijna al het kleine aantal jaarlijkse neerslag valt in januari tot en met maart, in totaal slechts ongeveer 50 millimeter (2 inch).
Ooit afhankelijk van vissen en parelduiken, is de economie van Qatar nu gebaseerd op aardolieproducten. In feite is deze eens slaperige natie nu de rijkste op aarde. Het BBP per hoofd van de bevolking is $ 102.100 (ter vergelijking, het BBP per hoofd van de Verenigde Staten is $ 52.800).
De rijkdom van Qatar is grotendeels gebaseerd op de export van vloeibaar aardgas. Een verbazingwekkende 94% van de beroepsbevolking bestaat uit buitenlandse migrerende werknemers, voornamelijk werkzaam in de aardolie- en bouwsector.